Η αρχαιοκαπηλία είναι μια δραστηριότητα η οποία απασχολεί την κοινωνία ήδη από την αρχαιότητα και επιφέρει πολλές βλάβες σε διάφορους τομείς. Η σύνδεση της με τη νομιμοποίηση παράνομων εσόδων, της έχει δώσει νέα δυναμική και τη συσχετίζει τόσο με το οργανωμένο έγκλημα όσο και με τα εγκλήματα των ισχυρών. Αν και έχει ποινικοποιηθεί τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αντιμετωπιστεί καθώς είναι μια δράση ιδιαίτερα επικερδής, τόσο για τα εγκληματικά δίκτυα όσο και για τους φαινομενικά νόμιμους φορείς, όπως τα μουσεία ή ακόμα και τα ίδια τα Κράτη.

Σκοπός της παρούσας εργασίας, είναι να αναδείξει επιμέρους πτυχές του φαινόμενου της αρχαιοκαπηλίας, ειδικά αναφορικά με την κλοπή ή τη λαθραία ανασκαφή και την παράνομη διακίνηση των αρχαιοτήτων αλλά και να εξετάσει την αποτελεσματικότητα του πλαισίου αντιμετώπισής της. Εφαλτήριο για τη συγγραφή της, αποτελεί εν μέρει η αυξανόμενη προβολή από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, περιπτώσεων αρχαιοκαπηλίας στον ελληνικό χώρο, αφετέρου οι ολοένα αυξανόμενες πολεμικές συγκρούσεις τόσο στο Ευρωπαϊκό χώρο όσο και σε άλλες χώρες, γεγονός το οποίο, πέρα από τις αναμενόμενες βλαπτικές συνέπειες, διευκολύνει την παράνομη αφαίρεση της πολιτιστικής κληρονομιάς των εμπλεκομένων χωρών.

The trade of stolen antiquities is an activity that has bothered people since ancient times and causes a lot of damage in various sectors. Its association with money laundering has given a new momentum and links it to both organized crime and the crimes of the powerful. Although it has been criminalized both nationally and internationally, it is very difficult to deal with as it is a highly profitable business for both criminals and seemingly lawless actors, such as museums or even States themselves.

The purpose of this paper is to explain the phenomenon of trade of stolen antiquities in relation to theft or clandestine excavation and the illegal trafficking of antiquities, but also to examine how effective are the efforts taken in order todeal with it, and if not, what more could be done. The motive for its writing is partly the increasing media coverage of cases of antiquities theft in the Greece and on the other hand the ever-increasing war conflicts both in the European area and in other countries, a fact which, beyond the expected unpleasant consequences, facilitates the illegal removal of the cultural heritage of the countries involved.