Η κυκλοφορία του μοντέλου της τεχνητής νοημοσύνης, ChatGPT έχει δημιουργήσει ανάμεικτα συναισθήματα ιδιαίτερα στον εκπαιδευτικό τομέα. Από τη μία, οι εξελιγμένες δυνατότητές του μπορούν να χρησιμοποιηθούν εκτεταμένα στην εκπαίδευση, από την άλλη, όμως, οι αδυναμίες και οι περιορισμοί του δημιουργούν ανησυχίες στους/τις εκπαιδευτικούς για τη χρήση του από τα παιδιά. Η παρούσα εργασία θέτει ως ερευνητικό ερώτημα: πώς μπορούν οι μαθητές/τριες να αναπτύξουν τον Κριτικό Γραμματισμό διερευνώντας τις γλωσσικές αναπαραστάσεις του ChatGPT και ποιες είναι οι δυνατότητες και των περιορισμοί του ChatGPT, αναφορικά με την εκπαίδευσή του στα πλαίσια του Κριτικού Γραμματισμού; Τα παιδιά πρέπει να κατανοήσουν πως οι απαντήσεις της τεχνητής νοημοσύνης σε αρκετές περιπτώσεις είναι ιδεολογικά φορτισμένες και πώς πρέπει να τις χρησιμοποιούν με κριτικό αναστοχασμό. Στο πλαίσιο του προβληματισμού αυτού, ζητήθηκε από το Chat να παράγει ένα άρθρο γυναικοκτονίας και έπειτα τέθηκαν ερωτήσεις σε αυτό, με βάση τα στάδια των Πολυγραμματισμών. Εν συνεχεία, δόθηκε στα παιδιά το άρθρο που παρήγαγε το ChatGPT και εφαρμόστηκαν ανάλογες ερωτήσεις με εκείνες του Chat. Στο τέλος δημιουργήθηκε ένα νέο φύλλο εργασίας, στο οποίο οι μαθητές/τριες έπρεπε να συγκρίνουν τις δικές τους απαντήσεις με εκείνες της τεχνητής νοημοσύνης, για να καταλάβουν από μόνοι τους πως το τελευταίο δεν είναι ακόμα πλήρως ανεπτυγμένο και πως εμπεριέχει κάποιες ιδεολογικές τοποθετήσεις.

Στο πρώτο μέρος της εργασίας γίνεται η παρουσίαση των βασικών εννοιών, όπως της Κριτικής Ανάλυσης λόγου, της Συστημικής Λειτουργικής Γραμματικής, της Οπτικής Γραμματικής, του Κριτικού Γραμματισμού, καθώς και των Πολυγραμματισμών. Επίσης, δίνονται και οι εννοιολογήσεις ενός από τα εργαλεία της τεχνητής νοημοσύνης και συγκεκριμένα του ChatGPT- 3.5. Στο δεύτερο στάδιο, παρουσιάζεται η ανάλυση της εκπαιδευτικής παρέμβασης στο ChatGPT και στους/τις μαθητές/τριες. Επιπλέον, αναλύονται και τα συμπεράσματα των μαθητών/τριών, έπειτα από τη σύγκριση των απαντήσεων τους με αυτές της τεχνητής νοημοσύνης. H οργάνωση των φύλλων εργασίας βασίστηκε στα στάδια των Πολυγραμματισμών και η ανάλυση των απαντήσεων, που έδωσαν οι μαθητές/τριες, έγινε με τη βοήθεια των εργαλείων της Συστημικής Λειτουργικής Γραμματικής και της Κριτικής Ανάλυσης Λόγου.

The circulation of the artificial intelligence model, ChatGPT, has evoked mixed emotions, particularly within the educational sector. On the one hand, its advanced capabilities can be extensively utilized in education, but on the other hand, its weaknesses and limitations raise concerns among educators regarding its use by children. This study poses a research question: How can students develop Critical Literacy by exploring the linguistic representations of ChatGPT, and what are the possibilities and limitations of ChatGPT concerning its education within the framework of Critical Literacy? Children must understand that the responses generated by artificial intelligence are often ideologically charged and should be used with critical reflection. In the context of this inquiry, ChatGPT was asked to produce an article on femicide, and questions were subsequently posed to it based on the stages of Polysemy. Subsequently, the article generated by ChatGPT was provided to children, and similar questions were applied to their responses as those directed to ChatGPT. In the end, a new worksheet was created, prompting students to compare their answers with those of ChatGPT to understand on their own that the latter is not yet fully developed and contains certain ideological positions.

In the first part of the study, fundamental concepts such as Critical Discourse Analysis, Systemic Functional Grammar, Visual Grammar, Critical Literacy, and Polysemy are presented. Additionally, conceptualizations of one of the tools of artificial intelligence, specifically ChatGPT-3.5, are provided. In the second stage, the analysis of the educational intervention in ChatGPT and students is presented. Furthermore, the conclusions drawn by students after comparing their responses with those of artificial intelligence are analyzed. The organization of the worksheets is based on the stages of Polysemy, and the analysis of students' responses is conducted using the tools of Systemic Functional Grammar and Critical Discourse Analysis.