Η παρούσα εργασία πραγματεύεται το φαινόμενο των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ), επιχειρώντας να διακρίνει δυνατότητες που ενδεχομένως προσφέρονται από το πλαίσιο λειτουργίας τους για την εκδήλωση φαινομένων διαφθοράς και οικονομικών εγκλημάτων. Η αναγκαιότητα πραγμάτευσης του θέματος προκύπτει συνδυαστικά από τη διαπίστωση της απουσίας από την ελληνική βιβλιογραφία μιας συνεκτικής και συστηματικής μελέτης που να αναλύει το φαινόμενο των ΜΚΟ υπό την οπτική της Κριτικής Εγκληματολογίας και από τη γιγάντωση του φαινομένου κατά τα τελευταία τριάντα, τουλάχιστον, χρόνια.

Η μελέτη αναζητά και επισημαίνει γκρίζα πεδία στη λειτουργία και εποπτεία των ΜΚΟ, τα οποία προσφέρουν ευκαιρίες για την εκδήλωση εγκλημάτων διαφθοράς και οικονομικών εγκλημάτων. Βεβαίως, κρίνεται απαραίτητη η αρχική οριοθέτηση του πεδίου μελέτης, καθώς το εύρος των ζητημάτων ενασχόλησης των ΜΚΟ, όπως και η νομική τους μορφή, εμφανίζουν ιδιαίτερη ποικιλία, δυσχεραίνοντας το έργο του μελετητή.

Η εργασία εκκινεί με τη μελέτη του φαινομένου των ΜΚΟ και της ανάλυσης του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας και εποπτείας τους, επισημαίνοντας τυχόν περιορισμούς που η νομοθεσία περιλαμβάνει. Στη συνέχεια, επιχειρείται η συστηματική διερεύνηση του φαινομένου της διαφθοράς και η αποτύπωση της ποικιλίας εκφάνσεών της. Ακολούθως, εξετάζεται και οριοθετείται εννοιολογικά το οικονομικό έγκλημα, ενώ αναφέρεται η πιθανή τυπολογία εγκλημάτων διαφθοράς και οικονομικών εγκλημάτων που μπορεί να συναρτώνται με τη λειτουργία των ΜΚΟ.

Μέσω της ανάλυσης παραδειγμάτων πραγματικών υποθέσεων, ανιχνεύονται αρρύθμιστα πεδία στη λειτουργία των ΜΚΟ, στην εποπτεία και τον έλεγχό τους από την Πολιτεία, που ενδεχομένως διευκολύνουν φαινόμενα διαφθοράς και οικονομικού εγκλήματος. Η πραγμάτευση των παραδειγμάτων γίνεται με κριτήριο ποιοτικό και όχι ποσοτικό, καθώς η αποσπασματική καταγραφή πάσης φύσεως ΜΚΟ δεν προσφέρει επαρκή και αξιόπιστα ποσοτικά δεδομένα. Επίσης, η ποιοτική μέθοδος ανάλυσης προτιμάται ως μέσω ανάδειξης τυχόν αρρύθμιστων πεδίων και του modus operandi των εμπλεκόμενων προσώπων.

Η συστηματική ανάλυση υλοποιείται υπό το πρίσμα της Κριτικής εγκληματολογικής θεωρίας, υιοθετώντας τα αναλυτικά εργαλεία αυτής, προς άντληση χρήσιμων συμπερασμάτων.

The present thesis deals with the phenomenon of Non-Governmental Organizations (NGOs), attempting to distinguish the potential offered by their operating framework for the manifestation of corruption and economic crimes. The necessity of this study arises from a combination of the absence, from the Greek literature, of a coherent and systematic study analysing the phenomenon of NGOs from the perspective of Critical Criminology and of the growth of the NGOs phainomenon during the last thirty years at least.

The study seeks and highlights grey areas in the operation and supervision of NGOs, which provide opportunities for corruption and economic crimes to occur. Of course, an initial delimitation of the field of study is necessary, as the range of issues that NGOs are involved in, as well as their legal form, is particularly varied, making the researcher's task more difficult.

The paper starts with the study of the phenomenon of NGOs and the analysis of the institutional framework of their operation and supervision, pointing out any limitations that the legislation includes. It then attempts to systematically investigate the phenomenon of corruption and map the variety of its manifestations. Subsequently, financial crime is examined and conceptually defined, and the possible typology of corruption and financial crimes that may be linked to the operation of NGOs is discussed.

Through the analysis of examples of real cases, it is possible to detect areas of dysregulation in the operation of NGOs, in their supervision and control by the State, which may facilitate corruption and financial crime. The analysis of the examples is based on qualitative rather than quantitative criteria, as the fragmentary recording of all kinds of NGOs does not provide sufficient and reliable quantitative data. Also, the qualitative method of analysis is preferred as a means of highlighting any unregulated areas and the modus operandi of the persons involved.

The systematic analysis is carried out under the lens of Critical Criminological Theory, adopting its analytical tools in order to draw useful conclusions.