Η σχιζοφρένεια αναγνωρίζεται ως μία χρόνια νευροαναπτυξιακή διαταραχή με εξελικτική πορεία καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ασθενή και με εξαιρετικά ετερογενές γενετικό, νευροβιολογικό, επιγενετικό και περιβαλλοντικό υπόβαθρο. Επηρεάζει σημαντικά την πρώιμη ανάπτυξη του εγκεφάλου και εκφράζεται με μία σειρά θετικών (παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις, γενικότερη αποδιοργάνωση σκέψης) και αρνητικών (κοινωνική απόσυρση, συναισθηματική έκπτωση) συμπτωμάτων, αλλά και γνωστικών δυσλειτουργιών. Η σχιζοφρένεια χαρακτηρίζεται από υψηλή κληρονομικότητα, όμως οι γενετικές παραλλαγές δεν αρκούν για την κατανόηση της παθοφυσιολογίας της ασθένειας, αποκαλύπτοντας έτσι μία πολυπαραγοντική προέλευση της, η οποία είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης γονιδίων και περιβάλλοντος. Παρ’ όλο που η σχιζοφρένεια έχει αποδοθεί σε προγεννητικά, περιγεννητικά και μεταγεννητικά συμβάντα κατά τη διάρκεια της κύησης, του τοκετού και της παιδικής ηλικίας, η αιτιολογία της παραμένει μέχρι και σήμερα αδιευκρίνιστη. Μία σειρά ερευνών, κυρίως σε ζωικά μοντέλα, υποδεικνύει τον ισχυρό ρόλο που διαδραματίζει η επιγενετική στην ανάπτυξη της σχιζοφρένειας αλλά και στη μετέπειτα πορεία της νόσου και το θεραπευτικό της αποτέλεσμα. Οι επιγενετικοί μηχανισμοί αντανακλούν δυναμικές τροποποιήσεις της δομής, αλλά όχι της αλληλουχίας του DNA, οι οποίες ρυθμίζουν την έκφραση των γονιδίων. Η μεθυλίωση του DNA αποτελεί την πιο γνωστή επιγενετική τροποποίηση που εμπλέκεται στην ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης. Οι μετα-μεταφραστικές τροποποιήσεις των ιστονών (μεθυλίωση, ακετυλίωση, φωσφορυλίωση, ουβικουιτίνωση) και η απορρύθμιση της έκφρασης των μη κωδικών RNAs έχουν επίσης ενοχοποιηθεί για την παθογένεση της σχιζοφρένειας. Επιπλέον, οι επιγενετικές τροποποιήσεις αποτελούν πολλά υποσχόμενους στόχους για μία νέα προοπτική θεραπείας της σχιζοφρένειας λόγω της ικανότητάς τους να μεταβάλλουν την έκφραση των γονιδίων κινδύνου της ασθένειας. Τα αντιψυχωσικά φάρμακα έχουν βρεθεί επίσης να επάγουν επιγενετικές αλλαγές και να επηρεάζουν άμεσα την έκφραση και δραστηριότητα των επιγενετικών ρυθμιστών. Τα δεδομένα αυτά αποτελούν σημαντική πρόκληση για μελλοντικές μελέτες γιατί προσφέρουν ένα νέο θεραπευτικό πεδίο με βασικό στόχο την έως το δυνατόν ελάχιστη, ακόμα και μηδενική ανθεκτικότητα των ασθενών στην αγωγή, η οποία θα έδινε ελπίδα για αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Schizophrenia is regarded as a neurodevelopmental disorder with a progressing course throughout patients’ life and an extraordinary heterogeneous genetic, neurobiological, epigenetic and environmental background. Schizophrenia influences brain development in early stages and is expressed as a combination of positive (hallucinations, delusions and thought disorganization) and negative (social withdrawal, emotional disruption) symptoms, as well as cognitive dysfunctions. Schizophrenia is characterized by high heritability. Although the genetic variations alone fail to explain the pathophysiology of the disease. Thus, schizophrenia has a multifactorial nature that can be attributed to a complex interaction of genes and environment. While schizophrenia has been attributed to prenatal, perinatal and postnatal events during pregnancy, birth and childhood, the etiology of the disease remains unclear until today. There are strong evidences, mainly from researches in animal models, that indicates the critical role of epigenetic mechanisms in the onset of schizophrenia as well as the following disease state and the therapeutic response. Epigenetics refers to dynamic modifications of the structure of DNA, which however do not alter the DNA sequence. Through these mechanisms, epigenetics has the ability to regulate gene expression. DNA methylation is the most well-studied epigenetic modification that is involved in the regulation of gene expression in cases of schizophrenia. Subsequently, post-translational modification of histones, such as methylation, acetylation, phosphorylation, ubiquitination, and dysregulation of non-coding RNAs’ expression have also been implicated in the pathogenesis of schizophrenia. In addition, epigenetic modifications are promising targets for a new perspective of treatment due to their ability to alter the expression of schizophrenia risk genes. Antipsychotic drugs have also been found to induce epigenetic alterations and directly influence the expression and activity of epigenetic regulators. These data offer a new challenging field of research to develop new therapeutic techniques which would minimize the resistant of patients and provide a more effective treatment and improve their quality of life.