Η Θεά Άρτεμις ως Προστάτιδα της Φύσης: η πνευματικότητα και το ιερό στην Φύση ως μέσο διασφάλισης της προστασίας του περιβάλλοντος.
Goddess Artemis as the Protectress of Nature: spirituality and the sacred in Nature as a means of assurance for the protection of the environment (english)
Αριανούτσου, Μ. (1999). Οικολογικά συστήματα – Εισαγωγή στο Φυσικό και Ανθρωπογενές περιβάλλον: Το φυσικό περιβάλλον. Πάτρα: ΕΑΠ.
Η ανά χείρας μελέτη εστιάζει στην αξία της μυθολογικής και λατρευτικής διάστασης των
μυθολογικών διηγήσεων που αφορούν την Θεά Αρτέμιδα ως Προστάτιδα της Άγριας Φύσης
και του περιβάλλοντος στην αρχαιότητα, με φιλοσοφικές αναφορές, και στην δυνάμενη
αξιοποίησή της θετικά για την δόμηση ενός δυνατού ηθικού πυρήνα αξιών με γνώμονα την
περιβαλλοντική προστασία. Αυτές οι αξίες και αρχές με βάση την αναγνώριση της ιερότητας
στην φύση εμφανίζουν ένα τεράστιο διαχρονικό ενδιαφέρον, εφόσον δρουν προληπτικά και
ήπια στην διασφάλιση μιας πιο εναρμονισμένης με την φύση ζωής. Αγγίζουν αντίστοιχες
σύγχρονες διαπιστώσεις και σκοπούς της βιώσιμης ανάπτυξης, όπως αυτές προωθούνται πιο
συγκεκριμένα από τους 17 στόχους του ΟΗΕ με τις αντίστοιχες διαστάσεις τους. Έτσι, εντέλει,
αναγνωρίζεται ότι το θέμα της προστασίας της φύσης είναι ένα πρωτίστως ηθικό και
πνευματικό ζήτημα με την ευρύτερη έννοια του όρου. Πιο συγκεκριμένα εξετάζεται πώς η
εστίαση σε μια πιο πνευματική αντίληψη για την φύση ως ολοζώντανο οργανισμό, άξιο
σεβασμού, ανάλογη με εκείνη που δόθηκε από την Στωϊκή και Νεοπλατωνική φιλοσοφική
θεώρηση βρίσκει έκφρασή στο σύνολο των στοιχείων που δομούν την φιλοσοφική και
μυθολογική διάσταση της Θεάς Αρτέμιδος, αλλά και κατά πόσο κάτι τέτοιο μπορεί να συνάδει
με σύγχρονα θέματα της Περιβαλλοντικής Ηθικής και να γίνει πρακτικά χρήσιμο στο πλαίσιο
της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, τυπικής και άτυπης.
Το θέμα αποδείχτηκε σύνθετο και πολυεπίπεδο, επειδή δεν έχει εξεταστεί ξανά στην σύγχρονη βιβλιογραφία υπό το πρίσμα αυτό, αν και η δυνατότητα συμβολής των κλασσικών σπουδών στην διάσωση του περιβάλλοντος έχει ήδη αρχίσει να αναγνωρίζεται, όπως αποκάλυψε η έρευνα Έχει υπάρξει μειωμένο
ενδιαφέρον για την θέση της Αρτέμιδος στο ελληνικό Πάνθεον, αν και η λατρεία της ήταν
πάρα πολύ εκτεταμένη στον μεσογειακό χώρο και η θήλεια προστασία της - με σποραδικές
αλλά σημαντικές αντανακλάσεις στον χριστιανισμό - ήταν παρούσα στην θεολογική αναφορά
των αρχαίων Ελλήνων. Η βαθύτερη φιλοσοφική διάσταση και ερμηνεία του χαρακτήρα της
έχει τύχει αναφορών σε αρχαίους συγγραφείς όπως ο Πλάτων, ο Πρόκλος, κ.α.
Στην πραγματικότητα διαπιστώνεται μια ανάγκη επαναπροσδιορισμού της στάσης μας έναντι
της φύσης, με στόχο τον ερχομό μια ισορροπίας και εξομάλυνσης της καταστροφής που έχει
ήδη επιτελεστεί και συνεχίζει να επιτελείται στο περιβάλλον λόγω της κυριαρχικής,
ανθρωποκεντρικής ανθρώπινης στάσης που, τελικά, στρέφεται ενάντια στον ίδιο τον άνθρωπο
από τον οποίο απορρέει. Η σύγχρονη αυτή συνειδητοποίηση, με την οποία συμφωνούν ήδη
πολλοί ερευνητές, αναδεικνύει την σοφία με την οποία αντιμετώπιζαν το ζήτημα οι αρχαίοι
πολιτισμοί, ενσωματώνοντας στοιχεία που αποδεικνύουν μια ολιστική προσέγγιση που
λαμβάνει υπόψη σημαντικές παραμέτρους που αφορούν την αειφορία λόγω του
ολοκληρωμένου χαρακτήρα της.Κάτι τέτοιο μπορεί στην συνέχεια να συμβάλλει στην παραγωγή
εκπαιδευτικού υλικού κατάλληλου για την στήριξη αυτών των οπτικών με όρους διαθεματικότητας
στην εκπαίδευση, αλλά και ευρύτερα. για ένα ουσιαστικότερο, πιο πνευματικά προσανατολισμένο ευ ζήν.
The present study focuses on the value of the mythological and cult dimension of the
mythological narratives concerning Goddess Artemis as the Protectress of Wild Nature and the
environment in antiquity, with certain philosophical references, and its potential positive
utilization for building a strong moral core of values based on environmental protection. These
values and principles based on the realization of the sanctity in nature are of great, timeless
interest, since they act proactively and gently in ensuring a life lived in harmony with nature.
They touch upon corresponding, contemporary findings and goals of sustainable development
as promoted more specifically by the 17 UN goals with their respective dimensions. Thus, it is
finally recognized that the issue of nature protection is primarily a moral and spiritual issue in
the broadest sense of the term.
More specifically, the study examines how the focus on a more spiritual perception of nature
as a living organism, worthy of respect, similar to that given by Stoic and Neoplatonic
philosophy, finds expression in the set of elements that structure the philosophical and
mythological dimension of Goddess Artemis, but also to what extent such focus may be
consistent with issues of Environmental Ethics and become practically useful within the
context of Environmental Education, both formal and informal.
The subject has proved to be complex and multi-layered as it has not been re-examined in
modern literature in this light, though the possibility of classics to aid at the environmental
protection has already been recognized as revealed by the research. There has been less interest
in Artemis's position in the Greek Pantheon, although her cult has been very extensive in the
Mediterranean area and her maternal protection - with sporadic though essential reflection in
Christianity – has always been present in the theological references of the ancient Greeks. The
deeper philosophical dimension and the interpretation of her character has been examined by
ancient authors such as Plato, Proclus, etc. In fact a need to redefine our attitude and stance towards nature has already been recognized aiming at the emergence of balance and a recovery of the destruction already made and continues to occur for the environment due to the dominant, human – centered attitude that
finally goes against humans themselves, from whom it stems. This modern awareness, with which many researchers already agree, highlights the wisdom with which ancient civilizations addressed the issue, incorporating evidence that prove a holistic approach that takes into account important parameters concerning sustainability due to its integrated character. This may then contribute to the production of educational material suitable for supporting these perspectives in terms of intersubjectivity in education, but also more broadly for a more substantial well-bein
Full text Description: ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΝΕΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗς ΑΓΩΓΗΣ ΕΚΠ66.pdf (pdf)
Book Reader Size: 3.7 MB
Η Θεά Άρτεμις ως Προστάτιδα της Φύσης: η πνευματικότητα και το ιερό στην Φύση ως μέσο διασφάλισης της προστασίας του περιβάλλοντος. - Identifier: 195883
Internal display of the 195883 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)