Η διαλειτουργικότητα στο σιδηροδρομικό δίκτυο είναι η ικανότητα διαφορετικών συστημάτων σιδηροδρομικής κυκλοφορίας να λειτουργούν αποτελεσματικά και ασφαλώς μεταξύ τους. Η ύπαρξη της διαλειτουργικότητας στο σιδηροδρομικό δίκτυο  διασφαλίζει την ανάπτυξη ενός ενιαίου ευρωπαϊκού σιδηροδρόμου, όπου θα έχει απαληφθεί κάθε τεχνικό εμπόδιο στις σιδηροδρομικές υποδομές μεταξύ των Κρατών Μελών γεγονός που θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα στη βελτίωση των διασυνοριακών σιδηροδρομικών μεταφορών τόσο στις εμπορευματικές όσο και στις επιβατικές.

Στόχος είναι η συνεργασία μεταξύ των διαφορετικών συστημάτων του σιδηροδρομικού συστήματος, όπως τα οχήματα, η υποδομή, η σήμανση και ο έλεγχος της κυκλοφορίας καθώς και η τεχνική υποστήριξη και η συντήρηση τους.

Προκειμένου να επιτευχθεί η διαλειτουργικότητα η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει κοινούς κανόνες και πρότυπα ασφαλείας για την οργάνωση και τη λειτουργία των σιδηροδρόμων. Η οδηγία διαλειτουργικότητας (ΕΕ)797/2016 και οι Τεχνικές Προδιαγραφές Διαλειτουργικότητας (ΤΠΔ) περιγράφουν τις απαιτήσεις διαλειτουργικότητας της σιδηροδρομικής υποδομής, των οχημάτων και των υπολοίπων υπηρεσιών του σιδηροδρόμου σε επίπεδο ΕΕ. Οι επιχειρήσεις και οι φορείς που εμπλέκονται με τις σιδηροδρομικές μεταφορές πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις που περιγράφονται στην οδηγία, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η αξιοπιστία του σιδηροδρομικού τους δικτύου.

Στόχος της οδηγίας είναι η ανάπτυξη και η χρήση των διαλειτουργικών συστημάτων ελέγχου και διαχείρισης του δικτύου, προκειμένου να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από διαφορετικά σιδηροδρομικά συστήματα. Η οδηγία προσδιορίζει τις απαιτήσεις για τη διαλειτουργικότητα των σιδηροδρομικών οχημάτων, σύμφωνα με τα τυποποιημένα χαρακτηριστικά και τις απαιτήσεις των συστημάτων επικοινωνίας και των συστημάτων ελέγχου και ασφαλείας.

Επιπρόσθετα προωθείται η διαλειτουργικότητα στις υπηρεσίες σιδηροδρόμου, όπως πρόσβαση στις σιδηροδρομικές υπηρεσίες από διαφορετικά σιδηροδρομικά συστήματα και τυποποίηση των κανόνων για τις διαδικασίες έκδοσης εισιτήριων και κρατήσεων στο σιδηροδρομικό δίκτυο.

Τέλος, στόχος είναι η βελτίωση της ποιότητας και της απόδοσης των σιδηροδρομικών υπηρεσιών, προκειμένου να δοθεί μεγαλύτερη προτεραιότητα στο σιδηροδρομικό δίκτυο ως εναλλακτική λύση μεταφοράς για τους επιβάτες και τα φορτία. Μέσω της διαφάνειας για τη λειτουργία των σιδηροδρόμων, οι επιβάτες θα έχουν περισσότερη ελευθερία στην επιλογή των μεταφορικών τους μέσων και θα μπορούν να βασιστούν σε μια αξιόπιστη και ασφαλή υπηρεσία.

Στο ανωτέρω πλαίσιο είναι προφανές ότι η ενίσχυση της διαλειτουργικότητας θα οδηγήσει τον σιδηρόδρομο σε ανταγωνιστική θέση στην αγορά των μεταφορικών υπηρεσιών. Αυτό σε συνδυασμό με τις κατάλληλες πολιτικές θα εξασφαλίσει την ασφαλή και ποιοτική λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου καθιστώντας το πιο αποδοτικό από τα άλλα μέσα μεταφοράς.

Interoperability on the rail network is the ability of different rail traffic systems to operate efficiently and safely with each other. The existence of interoperability on the rail network ensures the development of a single European railway, where all technical barriers to rail infrastructure between Member States have been removed, which will be a decisive factor in improving cross-border rail transport, both freight and passenger.

The aim is to ensure cooperation between the different systems of the rail system, such as vehicles, infrastructure, signalling and traffic control, as well as their technical support and maintenance.

In order to achieve interoperability, the European Union has established common rules and safety standards for the organization and operation of the railways. The Interoperability Directive (EU)797/2016 and the Technical Specifications for Interoperability (TSIs) describe the interoperability requirements for railway infrastructure, rolling stock and other railway services at EU level. Undertakings and operators involved in rail transport must comply with the requirements described in the Directive in order to ensure the safety and reliability of their rail network.

The aim of the Directive is to develop and use interoperable network control and management systems so that they can be used by different railway systems. The Directive specifies the requirements for the interoperability of railway vehicles, in accordance with the standard characteristics and requirements for communication systems and control and safety systems.

In addition, it promotes interoperability in rail services, such as access to rail services from different rail systems and standardization of rules for ticketing and reservation procedures on the rail network.

Finally, the aim is to improve the quality and efficiency of rail services in order to give greater priority to the rail network as a transport alternative for passengers and freight. Through transparency in the operation of the railways, passengers will have more freedom to choose their means of transport and will be able to rely on a reliable and safe service.

In the above context, it is obvious that enhanced interoperability will put the railways in a competitive position in the market for transport services. This, combined with appropriate policies, will ensure the safe and high quality operation of the rail network, making it more efficient than other modes of transport.