Η Χρόνια Φλεβική Νόσος των κάτω άκρων, αποτελεί μια πολυπαραγοντική πάθηση η οποία επηρεάζει ένα μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού, η συντριπτική πλειοψηφία του οποίου, πάσχει από κιρσούς. Είναι ένα κοινό πρόβλημα το οποίο είναι περισσότερο διαδεδομένο στις γυναίκες και λιγότερο στους άνδρες. Οι εκτιμήσεις επιπολασμού ποικίλλουν ευρέως, ενώ υψηλότερα ποσοστά αναφέρονται στις δυτικές χώρες. Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται το γυναικείο φύλο, η εγκυμοσύνη, η μεγαλύτερη ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό φλεβικής νόσου και τα επαγγέλματα που σχετίζονται με ορθοστασία. Αναπτύσσεται μέσω μιας σειράς γεγονότων τα οποία προκαλούν παθολογικές μεταβολές στα φλεβικά τοιχώματα ή/και τις βαλβίδες, με αποτέλεσμα τη φλεβική υπέρταση. Επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών και των οικογενειών τους, και επιβαρύνει το υγειονομικό σύστημα.

Τις τελευταίες δεκαετίες το ενδιαφέρον της ιατρικής κοινότητας, καθώς και πολλών ειδικοτήτων του υγειονομικού τομέα, έχει επικεντρωθεί στη μελέτη της Σχετιζόμενης με την Υγεία Ποιότητας Ζωής. Για το λόγο αυτό έχει αναπτυχθεί ένας μεγάλος αριθμός γενικών και ειδικών εργαλείων για την αντικειμενοποίηση των συνθηκών που βιώνουν οι ασθενείς, μέσω της μέτρησης και της αξιολόγησης των αλλαγών στην ποιότητα ζωής τους.   

Σκοπός της μελέτης είναι η αξιολόγηση της αλλαγής της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής των ατόμων που πάσχουν από κιρσούς των κάτω άκρων, βάσει των μεταβλητών ηλικία, φύλο, Δείκτης Μάζας Σώματος και αμφοτερόπλευροι ή ετερόπλευροι κιρσοί. Κύρια ερευνητικά ερωτήματα της μελέτης αποτέλεσαν η επίδραση των κιρσών των κάτω άκρων στην αλλαγή της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής των ασθενών και ο ρόλος των ανθρωπομετρικών παραγόντων σε σχέση με αυτή. Εκτιμήθηκε η υπόθεση ότι η παρουσία παραγόντων όπως το φύλο, η σοβαρότητα της νόσου και η ύπαρξη αμφοτερόπλευρων ή ετερόπλευρων κιρσών, επιβαρύνει την ποιότητα ζωής των ασθενών με κιρσούς.

Μεθοδολογία και Υλικό: Πραγματοποιήθηκε μια συγχρονική μελέτη στην αγγειοχειρουργική κλινική Rotes Kruez της Φρανκφούρτης (Γερμανία) από το Νοέμβριο του 2022 έως τον Ιανουάριο του 2023. Κατόπιν ενυπόγραφης συναίνεσης συμμετείχαν 82 ασθενείς. Από αυτούς το 73,2% ήταν γυναίκες και το 26,8% άνδρες, ενώ το 60,98% του συνόλου των ασθενών είχαν κιρσούς αμφoτερόπλευρα. Για την εκτίμηση της ποιότητας ζωής τους, χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο κιρσών του Aberdeen (AVVQ), ένα επικυρωμένο και ανταποκρινόμενο εργαλείο μέτρησης της Σχετιζόμενης με την Υγεία Ποιότητας Ζωής για τη συγκεκριμένη νόσο και το γενικό ερωτηματολόγιο επισκόπησης υγείας SF-36 (και τα δύο σε γερμανική έκδοση). Για την επεξεργασία των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν τα προγράμματα EXCEL (Microsoft Excel 2016) και IBM SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) STATISTICS (VERSION 29.0.0.0).

Αποτελέσματα: Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, φαίνεται πως οι γυναίκες αντιμετωπίζουν σημαντικότερα προβλήματα σε σχέση με τους κιρσούς, απ’ ότι οι άνδρες. Φαίνεται επίσης, πως όσο αυξάνεται η ηλικία, χειροτερεύει η ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν από κιρσούς, σε σχέση με τις διαστάσεις της Σωματικής λειτουργικότητας, του Σωματικού ρόλου, του Σωματικού πόνου, και της Συνοπτικής Φυσικής Υγείας. Επίσης, όσο αυξάνεται ο Δείκτης Μάζας Σώματος, τόσο επηρεάζονται αρνητικά οι διαστάσεις της Σωματικής λειτουργικότητας, του Σωματικού ρόλου, του Σωματικού πόνου και της Συνοπτικής Φυσικής Υγείας. Αναφορικά με τον Πόνο/δυσλειτουργία, βρέθηκε σημαντική συσχέτιση του με κάποιες διαστάσεις του SF-36, όπως  ο Σωματικός ρόλος,  ο Σωματικός πόνος και η Συνοπτική Φυσική Υγεία. Ακόμη και η μέτρια Χρόνια Φλεβική Νόσος, όπως είναι οι κιρσοί, σχετίζεται με σημαντικούς περιορισμούς στις διαστάσεις της φυσικής υγείας κυρίως,  βάσει των αποτελεσμάτων της μελέτης.

Συμπεράσματα: Η Χρόνια Φλεβική Νόσος των κάτω άκρων είναι μια επίμονη, προοδευτική, συνήθως υποτιμημένη κατάσταση, με τεράστιο σωματικό, ψυχολογικό και κοινωνικό-οικονομικό αντίκτυπο, καθώς αφορά μεγάλο μέρος του γενικού πληθυσμού. Ακόμη και η μέτρια Χρόνια Φλεβική Νόσος, σχετίζεται με σημαντικούς περιορισμούς, κυρίως στις διαστάσεις της φυσικής υγείας, βάσει των αποτελεσμάτων της μελέτης.

Για την περαιτέρω κατανόηση της Χρόνιας Φλεβικής Νόσου απαιτούνται επιπλέον μελέτες, ώστε να διερευνηθούν νέες ιατρικές προσεγγίσεις και να επιτευχθεί βελτίωση της Ποιότητας Ζωής των ασθενών. Η απόκτηση πληρέστερης γνώσης και η δημιουργία κατευθυντήριων γραμμών ώστε να αποκατασταθεί η κανονικότητα των ασθενών που πάσχουν από Χρόνια Φλεβική Νόσο και να μειωθεί το υγειονομικό κόστος, κρίνονται μεγίστης σημασίας.

Λέξεις κλειδιά: Χρόνια φλεβική νόσος, κιρσοί κάτω άκρων, χρόνια φλεβική ανεπάρκεια, ποιότητα ζωής, σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής, επισκόπηση υγείας SF-36, ερωτηματολόγιο  ABERDEEN (AVVQ).

Chronic Venous Disease of the lower extremities is a multifactorial condition that affects a large percentage of the world's population, the vast majority of which suffer from varicose veins. It is a common problem which is more prevalent in women and less in men. Prevalence estimates vary widely, with higher rates reported in Western countries. Risk factors include female sex, pregnancy, older age, family history of venous disease, and standing occupations. It develops through a series of events that cause pathological changes in the venous walls and/or valves, resulting in venous hypertension. It significantly affects the quality of life of patients and their families, and burdens the healthcare system.

In recent decades, the interest of the medical community, as well as many specialties of the health domain, has focused on the study of Health-Related Quality of Life. For this reason, a large number of general and specific tools have been developed to objectify the conditions experienced by patients, by measuring and evaluating changes in their quality of life.

Objective of the study is to evaluate the change in the health-related quality of life of people suffering from varicose veins of the lower extremities, based on the variables age, sex, Body Mass Index and bilateral or contralateral varicose veins. The main research questions of the study were the effect of varicose veins of the lower extremities on the change of the health-related quality of life of the patients and the role of anthropometric factors in relation to it. The research hypothesis that the presence of factors such as gender, severity of the disease and the presence of bilateral or contralateral varicose veins burdens the quality of life of patients with varicose veins was assessed.

Methodology and Material: A cross-sectional study was performed at the vascular surgery clinic Rotes Kruez in Frankfurt (Germany) from November 2022 to January 2023. After signed consent, 82 patients participated. Of these, 73.2% were women and 26.8% men, while 60.98% of all patients had bilateral varicose veins. To assess their quality of life, the Aberdeen Varicose Vein Questionnaire (AVVQ), a validated and responsive measure of disease-specific Health-Related Quality of Life, and the SF-36 General Health Survey Questionnaire (both in German version) were used. EXCEL (Microsoft Excel 2016) and IBM SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) STATISTICS (VERSION 29.0.0.0) programs were used to process the data.

Results: According to the results of the study, it seems that women face more important problems in relation to varicose veins than men. It also appears that as age increases, the quality of life of people suffering from varicose veins worsens, in relation to the dimensions of Physical Functionality, Physical Role, Physical Pain, and Physical Component Summary. Also, as the Body Mass Index increases, the dimensions of Physical Functionality, Physical Role, Physical Pain and Physical Component Summary are negatively affected. Regarding Pain/dysfunction, a significant correlation was found with some dimensions of the SF-36, such as Physical Role, Physical Pain and Physical Component Summary. Even moderate Chronic Venous Disease, such as varicose veins, is associated with significant limitations in physical health dimensions in particular, based on the study results.

Conclusions: Chronic Venous Disease of the lower extremities is a persistent, progressive, often underestimated condition, with a huge physical, psychological and socio-economic impact, as it affects a large part of the general population. Even moderate Chronic Venous Disease is associated with significant limitations, mainly in dimensions of physical health, based on the study results.

For the further understanding of Chronic Venous Disease, additional studies are required, in order to explore new medical approaches and to achieve an improvement in the Quality of Life of patients. Gaining more complete knowledge and creating guidelines to restore normalcy to patients suffering from Chronic Vein Disease and reduce healthcare costs are of the utmost importance.

Keywords: Chronic venous disease, lower extremity varicose veins, chronic venous insufficiency, quality of life, health-related quality of life, SF-36 health survey, ABERDEEN questionnaire (AVVQ).