Η συμβολή των κοινοτήτων μάθησης στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση φαίνεται πολύτιμη. Αναγνωρίζοντας την αξία αυτή, το ΕΑΠ υλοποιεί τηλεδιασκέψεις, που στοχεύουν στη δημιουργία κοινοτήτων μάθησης. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι, υπό την οπτική των διδασκόντων του ΕΑΠ, να διερευνηθούν αφενός τα στοιχεία της Κοινωνικής, Διδακτικής και Γνωστικής Παρουσίας, που εντοπίζονται στις κοινότητες μάθησης στις τηλεδιασκέψεις του ΕΑΠ, και ο τρόπος συμβολής τους στη μαθησιακή ανάπτυξη των φοιτητών, και αφετέρου οι παράγοντες που τα ενισχύουν ή τα παρεμποδίζουν. Για τις ανάγκες της έρευνας, ακολουθήθηκε ποσοτική και ποιοτική προσέγγιση έρευνας. Ειδικότερα, διενεργήθηκε συνέντευξη, στην οποία συμμετείχαν τρεις Καθηγητές-Σύμβουλοι του ΕΑΠ, ενώ συμπληρώθηκε ένα ερωτηματολόγιο από πενήντα εννέα Καθηγητές-Συμβούλους του ΕΑΠ. Τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν την αξία των κοινοτήτων μάθησης τόσο για την κοινωνική, όσο και για τη γνωστική ανάπτυξη των φοιτητών. Στις τηλεδιασκέψεις του ΕΑΠ εντοπίζονται τα στοιχεία της Διδακτικής Παρουσίας σε ιδιαίτερα ικανοποιητικό βαθμό, ενώ περιθώριο βελτίωσης επισημαίνεται για την κορύφωση της Κοινωνικής και της Γνωστικής Παρουσίας, που πυροδοτούνται από τη Διδακτική Παρουσία. Ενισχυτικά στη δημιουργία κοινοτήτων μάθησης στις τηλεδιασκέψεις του ΕΑΠ δρουν, μεταξύ άλλων, το καλό μαθησιακό κλίμα, η μαθητοκεντρική μεθοδολογία, ο υποστηρικτικός ρόλος του διδάσκοντα, η καλή προετοιμασία πριν την τηλεδιάσκεψη, το πρακτικό περιεχόμενο διδασκαλίας και οι επαρκείς δεξιότητες χρήσης του διαδικτύου και του Webex από τους φοιτητές και τους διδάσκοντες. Καθοριστικές είναι οι ομαδοσυνεργατικές τεχνικές, που υιοθετούνται στις τηλεδιασκέψεις, ενισχύοντας τη φοιτητική αλληλεπίδραση, η οποία υποβοηθά τη δημιουργία κοινοτήτων μάθησης. Αντίθετα, τη δημιουργία κοινοτήτων μάθησης στις τηλεδιασκέψεις του ΕΑΠ παρεμποδίζουν, μεταξύ άλλων, κάποια ατομικά χαρακτηριστικά των φοιτητών, το άγχος και παράγοντες που αφορούν το περιβάλλον και τις συνθήκες παρακολούθησης μιας τηλεδιάσκεψης. Αξιοσημείωτο είναι πως η έρευνα επισημαίνει προτάσεις των διδασκόντων για περαιτέρω ενίσχυση της υποστήριξης των φοιτητών και των Καθηγητών-Συμβούλων από το ΕΑΠ.

The contribution of learning communities in distance learning seems valuable. Through the recognition of this value, the HOU implements teleconferences that aim to create learning communities. The purpose of this research was, from the perspective of the tutors of the HOU, to investigate on the one hand the elements of social, teaching and cognitive presence found in the learning communities of the HOU teleconferences and the way they contribute to the learning development of students, and on the other hand the factors that strengthen or hinder them. A combination of quantitative and qualitative methods were used as three interviews were conducted and fifty-nine questionnaires were completed. The results confirmed the value of learning communities for the social and cognitive development of the HOU students. In the teleconferences, the elements of teaching presence were identified to a particularly satisfactory degree, while room for improvement was highlighted for the social and cognitive presence, which seemed to be triggered by the former. Among others, a positive learning environment, student-centered methodology, the supportive role of the tutor, good planning before teleconference, practical content and the adequate internet and Webex skills of students and teachers can act as reinforcement in the creation of learning communities in HOU teleconferences. In particular, the group-collaborative techniques, adopted in teleconferences seem to enhance student interaction, which helps create learning communities. However, among others, the creation of learning communities in teleconferences seems to be hindered by some students’ individual characteristics, stress and factors related to the conditions of watching a teleconference. It is noteworthy that the research includes tutors' proposals for further strengthening of student and teaching support.