Η διπλωματική εργασία, παρουσιάζει το θεσμικό πλαίσιο της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, που αποτελεί παγκόσμιο οικονομικό φαινόμενο, έχοντας παρεισφρήσει σε τομείς της νόμιμης οικονομίας. Η παρούσα εργασία διαρθρώνεται σε τέσσερα κεφάλαια.

Στο πρώτο κεφάλαιο, γίνεται αναφορά στην έννοια της νομιμοποίησης εσόδων, στα κύρια χαρακτηριστικά της και πραγματοποιείται μια σύντομη ιστορική αναδρομή της. Στην συνέχεια, παρουσιάζονται οι συνέπειες της, στην κοινωνία με φαινόμενα εγκληματικότητας και διαφθοράς, στον υγιή ανταγωνισμό των επιχειρήσεων, στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στην οικονομική πολιτική. Κατόπιν αναφέρεται συνοπτικά, η ποινική εξέλιξη του φαινομένου.

Στο δεύτερο κεφάλαιο, αναφέρονται τα μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί, ώστε να εξηγηθεί, πως το ξέπλυμα χρήματος, διεισδύει στην νόμιμη οικονομία. Επίσης, γίνεται αναλυτική παρουσίαση των τεχνικών και των μεθόδων, που έχουν εφεύρει τα εγκληματικά δίκτυα, για να νομιμοποιήσουν τα παράνομα κέρδη. Ειδικότερα παρουσιάζονται, οι παραδοσιακές μέθοδοι ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και στην συνέχεια οι σύγχρονες μέθοδοι των off-shore εταιρειών, πραγματικών δικαιούχων (beneficial owner) κ.α. Στο τρίτο κεφάλαιο, αναλύεται λεπτομερώς το θεσμικό πλαίσιο της ποινικής πολιτικής, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο. Αρχικά, γίνεται αναφορά στις διεθνείς προσπάθειες, τον ρόλο της F.A.T.F και στις ευρωπαϊκές οδηγίες. Κατόπιν, παρουσιάζεται αναλυτικώς η εξέλιξη του εθνικού μας ποινικού οπλοστασίου για την αντιμετώπιση του, οι τροποποιήσεις των νόμων και η ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών οδηγιών, ενώ προσεγγίζονται κριτικά αυτές τις τροποποιήσεις.

Στο τελευταίο κεφάλαιο της παρούσας εργασίας, αναφέρονται οι τρόποι αντιμετώπισης της χώρας μας, στην δράση των εγκληματιών νομιμοποίησης εσόδων. Οι τρόποι είναι, οι διάφοροι ελεγκτικοί μηχανισμοί, τα εφόδια και τα εργαλεία που διαθέτουν οι ανακριτικές αρχές, ώστε να επιτύχουν τον εντοπισμό των περιουσιακών στοιχείων και κατόπιν την ανάκτηση, κατάσχεση και δέσμευση τους. Αυτά είναι τα μέτρα δέουσας επιμέλειας, οι ειδικές ανακριτικές πράξεις, η χρηματοοικονομική έρευνα, η ανταλλαγή πληροφοριών και η δήμευση και δέσμευση. Η εργασία ολοκληρώνεται, με την κριτική προσέγγιση των τρόπων αντιμετώπισης και τις απόψεις σχετικά με την υπερποινικοποίηση του φαινομένου.

The thesis presents the institutional framework of the legalization of proceeds from criminal activities, which is a global economic phenomenon, having intruded into sectors of the legalization of the economy. This work is structured in four chapters.

In the first chapter, reference is made to the concept of money laundering, its main characteristics and a brief historical review. Then, its consequences are presented, in the society with phenomena of crime and corruption, in the healthy competition of the products, in the financial system and in the economic policy. Then the criminal evolution of the phenomenon is briefly mentioned.

In the second chapter, the models that have been developed are mentioned, in order to explain how money laundering penetrates the legal economy. There is also a detailed presentation of the techniques and methods that criminal networks have invented to legitimize illegal profits. In particular, the traditional methods of laundering dirty money and then the modern methods of off-shore companies, beneficial owners etc. are presented.

In the third chapter, the institutional framework of criminal policy, at international and national level, is analyzed in detail. First, reference is made to international efforts, the role of F.A.T.F and European directives. Then, the evolution of our national criminal arsenal to deal with it, the amendments to the laws and the integration of the European directives are presented in detail, while these amendments are critically approached.

In the last chapter of this paper, the ways of dealing with our country, in the action of money laundering criminals, are mentioned. The ways are the various control mechanisms, the supplies and the tools available to the investigating authorities, in order to achieve the identification of the assets and then their recovery, seizure and seizure. These are due diligence measures, special investigative acts, financial investigation, information sharing and confiscation and freezing. The work concludes, with the critical approach of the ways of dealing with and the views on the overcriminalization of the phenomenon.