Εκπαίδευση & Τεχνολογίες σε συστήματα εξ αποστάσεως διδασκαλίας και μάθησης – Επιστήμες της Αγωγής
1
47
68
Περίληψη
Η ανάπτυξη της τεχνολογίας και οι απαιτήσεις του σύγχρονου βίου έχουν επιφέρει αλλαγές στην εκπαίδευση. Έτσι, η εκπαιδευτική διαδικασία δύναται να συντελεστεί με την αξιοποίηση των ψηφιακών μέσων είτε από απόσταση (εξ αποστάσεως εκπαίδευση) σύγχρονα ή ασύγχρονα είτε με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων για την υποστήριξη της συμβατικής διδασκαλίας. Σημαντικό, ωστόσο, είναι ότι μπορεί να καλύψει έκτακτες ανάγκες κατά τις οποίες προκύπτει αναστολή λειτουργίας των σχολικών και εν γένει εκπαιδευτικών μονάδων, όπως συνέβη στη χώρα μας το 2019. Αρχικά, θεωρήθηκε σκόπιμο να διερευνηθούν βιβλιογραφικά οι έννοιες «εξ αποστάσεως εκπαίδευση», «ηλεκτρονική μάθηση», «τηλεκπαίδευση» - για την αποφυγή σύγχυσης - και «προσωπικότητα». Αναλυτικότερα, έγινε μνεία στη σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση, στις βασικές μορφές της – σύγχρονη και ασύγχρονη – και στην ευρύτερη έννοιά της, την ηλεκτρονική και επισημάνθηκε η σημασία της που καθίσταται σήμερα αμφιλεγόμενη, καθώς από τη μία θεωρείται δεδομένη λόγω της αναγκαιότητάς της στην ψηφιακή εποχή και από την άλλη αμφισβητείται λόγω της έλλειψης της φυσικής παρουσίας και αλληλεπίδρασης εκπαιδευτών – εκπαιδευομένων. Προσεγγίστηκε βιβλιογραφικά η σημασία της προσωπικότητας των μαθητών για την οργάνωση και τη συνακόλουθη επιτυχή πραγμάτωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας δεδομένου ότι κάθε μαθητής ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του προτιμάει συγκεκριμένο τύπο μαθήματος. Στη συνέχεια, η εργασία εστίασε στους παράγοντες που επηρεάζουν την τηλεκπαίδευση και την αποδοχή της από τους εκπαιδευομένους και η βιβλιογραφική έρευνα ανέδειξε τη σημασία του χαρακτήρα των εκπαιδευομένων, της τεχνολογίας, του εκπαιδευτικού υλικού και των εκπαιδευτικών. Μάλιστα εντοπίστηκε ένα κενό στη βιβλιογραφία όσον αφορά την έρευνα σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το οποίο έρχεται να καλύψει η δική μας εργασία. Ειδικότερα, σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η διερεύνηση των παραγόντων που επηρέασαν την τηλεκπαίδευση που πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας το 2019 λόγω της αναστολής λειτουργίας των σχολείων που έφερε ο ιός του κορωνοϊού. Πιο συγκεκριμένα, οι επιμέρους στόχοι εστίασαν στη μελέτη της επίδρασης της προσωπικότητας των μαθητών στην αποδοχή της τηλεκπαίδευσης από τους μαθητές σε σχέση, όπως ορίζεται από το παρεχόμενο εκπαιδευτικό υλικό, την ψηφιακή πλατφόρμα που χρησιμοποιήθηκε και τον εκπαιδευτικό. Η διερεύνηση των στόχων αυτών συντελέστηκε με την αξιοποίηση, συλλογή και ανάλυση δεδομένων της ποσοτικής έρευνας και συγκεκριμένα με τη χρήση ερωτηματολογίου. Αναλυτικότερα, διανεμήθηκε ένα ερωτηματολόγιο που αφορούσε τις προαναφερθείσες μεταβλητές σε 74 μαθητές ενός Λυκείου του Παλαιού Φαλήρου. Το ερωτηματολόγιο αποτελείτο από 5 ενότητες, οι οποίες περιελάμβαναν ερωτήσεις που αφορούσαν τα δημογραφικά στοιχεία των ενδιαφερομένων, τη σχέση τους με την τεχνολογία, την αποτίμηση των 5 παραγόντων της προσωπικότητας (Big Five Peronality Test) (Vakola, Tsaousis, & Georgiades, 2018), την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού υλικού(Αθανασακοπούλου, Βορβυλάς, Κοροβέσης, Λάγιου, Λιάπης, Καρούσος & Καμέας, 2022), της πλατφόρμας, όπου χρησιμοποιήθηκε η ελληνική έκδοση του System Usability Scale (Katsanos, Tselios & Xenos, 2012) και του εκπαιδευτικού. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για την ανάλυση των δεδομένων είναι η περιγραφική και η επαγωγική στατιστική. Από τα αποτελέσματα της έρευνας προέκυψε ότι οι 5 παράγοντες της προσωπικότητας, η εξωστρέφεια (extroversion), ο νευρωτισμός (Neurotism), η δεκτικότητα στην εμπειρία (Openess to experience), η προσήνεια (Agreeableness) και η ευσυνειδησία ή συνέπεια (Conscientiousness) δεν επηρεάζουν σημαντικά την αποδοχή της τηλεκπαίδευσης και συγκεκριμένα την αξιολόγηση του παρεχόμενου εκπαιδευτικού υλικού, της ψηφιακής πλατφόρμας που χρησιμοποιήθηκε και του εκπαιδευτικού. Έτσι, αναδείχθηκε από την έρευνα ότι για την επιτυχή πραγματοποίηση της τηλεκπαίδευσης καθίσταται απαραίτητος ο παιδαγωγικός σχεδιασμός των μαθημάτων, ο εμπλουτισμός τους με την αξιοποίηση πολυμορφικού διαδραστικού υλικού που θα ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες και το μαθησιακό στυλ του κάθε μαθητή, η χρήση ενός συστήματος λειτουργικού και προσβάσιμου στους εκπαιδευομένους και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για τον νέο ρόλο που καλούνται να επιτελέσουν στην τηλεκπαίδευση.
Abstract
The development of technology and the demands of modern life have brought about changes in education. Therefore, the educational process can be carried out with the use of digital media either at a distance (distance education) synchronously or asynchronously or with the use of electronic media to support conventional teaching. Importantly, however, it can cover emergency needs such as the suspension of the operation of schools and educational units in general, as happened in our country in 2019. At first, it was considered appropriate to explore bibliographically the concepts of "distance education", "e-learning", - to avoid confusion - and " personality". More specifically, reference was made to distance education, its basic forms - synchronous and asynchronous - and its broader concept such as e-learning, and the importance of distance education, which is nowadays becoming controversial, as on the one hand it is taken for granted due to its necessity in the digital age and on the other hand it is questioned due to the lack of physical presence and interaction between teachers and students. The importance of students' personality for the organization and the subsequent successful fulfillment of the educational process was approached in the bibliography, since every student, depending on his/her characteristics, prefers a specific type of course. Then, the study focused on the factors that influence e-learning and its acceptance by learners and the bibliographic research highlighted the importance of the character of learners, of technology, of educational materials and teachers. In fact, a gap in the bibliography was identified in terms of research in secondary schools, which our study comes to fill. Specifically, the purpose of this study was to investigate the factors that influenced the e-learning that took place in our country in 2019 due to the suspension of schools brought by the coronavirus. More specifically, the sub-objectives focused on studying the relationship between the students' acceptance of tele-education and the educational material provided, the digital platform used and the teacher. The exploration of these objectives was accomplished through the utilization, collection and analysis of quantitative research data, specifically through the use of a questionnaire. In more detail, a questionnaire concerning the above mentioned variables was distributed to 74 students of a high school in Paleo Faliro. The questionnaire consisted of 5 sections, which included questions regarding the demographic data of the stakeholders, their relationship with technology, the assessment of the 5 personality factors, the evaluation of the educational material, the platform and the teacher. The results of the study revealed that the 5 personality factors, extroversion, neuroticism, openness to experience, agreeableness and conscientiousness or consistency, hardly influence the acceptance of e-learning and specifically the evaluation of the educational material provided, the digital platform used and the teacher. Therefore, the research revealed that for the successful execution of tele-education, it becomes necessary the pedagogical design of the courses, their enrichment with the use of polymorphic interactive material that will meet the specific needs and learning style of each student, the use of a system that is functional and accessible to students and the training of teachers for the new role they are called upon to perform in e-learning.
