Λεωφόρος Αλεξάνδρας, γήπεδο Παναθηναϊκού, Πεδίον του Άρεως, προσφυγικοί συνοικισμοί, Φυλακές Αβέρωφ, Kevin Lynch
ΔΙΣ 55 ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΣ
78
9
Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η ιστορία της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, στην Αθήνα, μέσα και από τις αφηγήσεις των κατοίκων της. Η Λεωφόρος Αλεξάνδρας χαράσσεται πριν από περίπου 130 χρόνια και έχει πλούσια ιστορία. Ερευνούμε την εξέλιξη, όχι μόνο του ίδιου του δρόμου, αλλά και ολόκληρης της περιοχής μέσα στα χρόνια, από την χάραξή της έως και σήμερα. Όμως, πέρα από τις πολεοδομικές και αρχιτεκτονικές, κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις που συντελέστηκαν όλα αυτά τα χρόνια, η Λεωφόρος Αλεξάνδρας έχει να μας αφηγηθεί και τις ιστορίες των κατοίκων της. Μέσα από το ιστορικό πλαίσιο και τις προφορικές αφηγήσεις έξι πληροφορητών/κατοίκων της λεωφόρου προσπαθούμε να ερευνήσουμε πως συγκροτείται η εικόνα της Αλεξάνδρας, από την δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα. Υιοθετούμε την τυπολογία του πολεοδόμου Kevin Lynch και μελετάμε της Αλεξάνδρας με βάση τα πέντε στοιχεία που συγκροτούν την εικόνα της πόλης, σύμφωνα με τον ίδιο. Μελετάμε την Λεωφόρο Αλεξάνδρας, ως προς τις γειτονιές της (districts), ως προς τα τοπόσημά της (landmarks), όπως το γήπεδο του Παναθηναϊκού, τις Φυλακές Αβέρωφ και τις προσφυγικές πολυκατοικίες και ως προς τα μέρη που ήταν με διαφορετικό τρόπο το καθένα, εστίες συσσώρευσης κόσμου (nodes) όπως είναι τα πάρκα, οι πλατείες της αλλά και τα διάφορα στέκια διασκέδασης. Τέλος, την μελετάμε ως διαδρομή (path) μέσα από τις υποδομές της, την συγκοινωνία και την κίνηση αλλά και ως όριο (edge) κυρίως λόγω του μεγέθους της και της λειτουργία της ως σύνορο για τις γειτονιές, γεγονός που αναδεικνύεται, υποσυνείδητα ή μη, από τους πληροφορητές.
The aim of this thesis is to explore the history of Alexandra’s Avenue (Athens, Greece), inter alia, from the perspective of the residents. Laid out about 130 years ago, Alexandra’s Avenue boasts rich history. In this framework, the research focuses on the historical development of the road and its surroundings. Its story embodies the urban planning, the architecture, the social, political, and economic shifts that took place over the past years, but, significantly, it fuses with the stories of the residents. In the light the historical context and the oral narratives of six informants/residents of the area, this study is intended to investigate how the image of Alexandra’s Avenue has been formed since the 1960s. Our research approach adopts the five-fold typology that was introduced by Kevin Lynch to classify elements that constitute the city image. Namely, Alexandra’s Avenue is studied in terms of districts, landmarks, such as Panathinaikos Stadium, Averof Prison, and the refugee apartment blocks, and nodes, i.e., focal or gathering points in the city, such as parks, squares, and entertainment venues. It is also studied as a path in terms of its infrastructure, public transport, and traffic, and as an edge, mainly on the grounds of its size and the implicit assumption that it is functioning as a border of the neighborhoods.
Keywords
Alexandra’s Avenue, Kevin Lynch, Averof Prison, Panathinaikos Football Stadium, refugee apartment blocks, Champ de Mars (Campus Martius)