Η παρούσα εργασία παρουσιάζει τον θεσμό του μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος, την ποινική τυποποίηση του θεσμού σε εθνικό και διεθνή επίπεδο, τους κινδύνους με τους οποίους έρχεται αντιμέτωπος, καθώς και το θεσμοθετημένο πλαίσιο προστασίας που πλαισιώνει τον θεσμό. Το πρώτο κεφάλαιο της εργασίας εστιάζει στην εννοιολογική οριοθέτηση και τις ιστορικές καταβολές του θεσμού. Παράλληλα αναλύονται οι κατηγορίες προστατευόμενων μαρτύρων αλλά και τα μέτρα αντεκδίκησης με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι. Το δεύτερο κεφάλαιο αναφέρεται στις διεθνείς πρωτοβουλίες για την εισαγωγή του θεσμού με ειδική αναφορά στην Οδηγία (ΕΕ) 2019/1937 του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τις διεθνείς καλές πρακτικές και συστάσεις που άπτονται του προστατευτικού αυτού πλαισίου. Η εργασία περιλαμβάνει και μία συγκριτική επισκόπηση του νομοθετικού πλαισίου τριών χωρών, της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Στο τρίτο κεφάλαιο αναλύεται το ελληνικό νομικό πλαίσιο αναφορικά με την προστασία μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος με έμφαση στα μέτρα προστασίας, το πεδίο εφαρμογής και τις προϋποθέσεις που συντρέχουν για την ένταξη ενός προσώπου σε αυτό. Σε αυτό το πλαίσιο παρουσιάζονται και οι σχετικές συστάσεις του ΟΟΣΑ, ενώ επιχειρείται και μία συνολική κριτική αποτίμηση του θεσμού στην ελληνική έννομη τάξη. Το τέταρτο και τελευταίο κεφάλαιο περιλαμβάνει τέσσερις μελέτες – περίπτωσης μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, την περίπτωση του Ερβέ Φαλτσιανί, του Έντουαρντ Σνόουντεν, του Μπράντλει Μπίρκενφελντ και της υπόθεσης Novartis στην Ελλάδα. Κλείνοντας πρόκειται να πραγματοποιηθεί μία εμβάθυνση στην αντικρουόμενη δράση του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης, η οποία και θα επεξηγηθεί μέσα από ένα ευρύ φάσμα εγκληματολογικών θεωριών, σε συνδυασμό με μία τελευταία κριτική αποτίμηση αναφορικά με την αντιφατική ποινική τυποποίηση του φαινομένου και την πραγματική αντιμετώπιση των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος από το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης. Στόχος της εργασίας είναι να Φ, το οποίο και θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε μέσα από τις τέσσερις μελέτες – περίπτωσης. Ως προς το συμπέρασμα η εργασία καταλήγει στην ανάγκη βελτίωσης του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου που περιβάλλει τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος σε διεθνές επίπεδο, με σκοπό την προτροπή αλλά και την επαρκή προστασία των δυνητικών πληροφοριοδοτών.

This paper presents the institution of the public interest witness, the criminal standardization of the institution at the national and international level, the dangers they face, as well as the statutory protection framework that surrounds the institution. The first chapter of the paper focuses on the conceptual demarcation and historical origins of the institution. At the same time, the categories of protected witnesses are analyzed as well as the retaliation measures, they face. The second chapter refers to the international initiatives for the introduction of the institution with special reference to Directive (EU) 2019/1937 of the Council and the European Parliament and the international good practices and recommendations related to this protective framework. The work also includes a comparative overview of the legislative framework of three countries, France, Germany, and the United Kingdom. The third chapter analyzes the Greek legal framework regarding the protection of witnesses of public interest with an emphasis on the protection measures, the scope of application and the conditions for the inclusion of a person in it. In this context, the relevant recommendations of the OECD are presented, while an overall critical evaluation of the institution in the Greek legal order is attempted. The fourth and final chapter includes four case studies – the case of public interest witnesses, the case of Herve Falciani, Edward Snowden, Bradley Birkenfeld and the Novartis case in Greece. In conclusion, an in-depth analysis of the conflicting action of the criminal justice system will be carried out, which will be explained through a wide range of criminological theories, in combination with a final critical assessment regarding the contradictory criminal standardization of the phenomenon and the actual treatment of public interest witnesses by the criminal justice system. The aim of the work is to highlight the obstacles faced by the witnesses as well as the problematic approach of the criminal justice system to this phenomenon, which we will try to analyze through the four case studies. As for the conclusion, the work comes to the need to improve the existing legislative framework that surrounds public interest witnesses at an international level, with the aim of encouraging and adequately protecting potential whistleblowers.