Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση του ρόλου του εκπαιδευτικού ειδικής αγωγής στη διαμόρφωση των προσδοκιών αυτό-αποτελεσματικότητας των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στην εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση, που εφαρμόστηκε κατά την περίοδο της πανδημίας.

Για τη διεξαγωγή της έρευνας πραγματοποιήθηκε ποιοτικού τύπου μελέτη με την εφαρμογή τεσσάρων ομάδων εστίασης (Focus Group), οι οποίες διεξήχθησαν διαδικτυακά, αλλά και δια ζώσης. Ο πληθυσμός της μελέτης ήταν 12 εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που υπηρετούν σε Νηπιαγωγεία και Δημοτικά σχολεία στην Ελλάδα, οι οποίοι κατά την περίοδο της πανδημίας εφάρμοσαν την εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση σε παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Η συζήτηση που αναπτύχθηκε μεταξύ των εκπαιδευτικών συνείσφερε στην ανάπτυξη των απόψεων και γνώσεών τους σχετικά με τη διερεύνηση του ρόλου του εκπαιδευτικού ειδικής αγωγής και των παραγόντων που συνέβαλλαν στη διαμόρφωση του αισθήματος αυτό-αποτελεσματικότητας των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σε ένα εξ αποστάσεως σύστημα μάθησης.

Τα αποτελέσματα της έρευνας φανέρωσαν ότι οι τεχνικές διδασκαλίας σε ένα εξ αποστάσεως σύστημα εκπαίδευσης θα πρέπει να είναι εύχρηστες, προσβάσιμες, ελκυστικές και διαδραστικές για τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ώστε να μπορέσει να αναπτυχθεί το αίσθημα αυτό-αποτελεσματικότητάς τους. Παράλληλα, η χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας έκανε πιο ενδιαφέρουσες αυτές τις τεχνικές, προσθέτοντας ένα πιο παιγνιώδη χαρακτήρα στην εκπαιδευτική διαδικασία, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην δημιουργία κινήτρων στους μαθητές. Ως προς τις δεξιότητες του εκπαιδευτικού ειδικής αγωγής διαφάνηκε ότι η θεατρικότητα, η υποστήριξη, η ενθάρρυνση και η καθοδήγηση ήταν βασικά στοιχεία που έπρεπε να αναπτύξει ο εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής, ώστε να δημιουργηθούν οι πεποιθήσεις αυτό-αποτελεσματικότητάς των μαθητών του. Τέλος, η απαραίτητη επιμόρφωση, η κατάλληλη προετοιμασία και ο αναγκαίος τεχνολογικός εξοπλισμός ήταν κάποιοι παράγοντες που συντέλεσαν στην εύρυθμη λειτουργία και διεξαγωγή της εξ αποστάσεως σχολικής εκπαίδευσης την περίοδο της πανδημίας.

The purpose of this study is to investigate the role of the special education teacher in shaping the self-efficacy expectations of students with special educational needs in distance education, which was implemented during the pandemic period.

To conduct the research, a qualitative study was carried out using four focus groups, which were conducted online and face-to-face. The study population was 12 special education teachers serving in Kindergartens and Primary schools in Greece, who during the pandemic period implemented distance education for children with special educational needs. The discussion that developed among the teachers contributed to the development of their views and knowledge about the exploration of the role of the special education teacher and the factors that contributed to the formation of the sense of self-efficacy of students with special educational needs in a distance learning system.

The results of the study revealed that teaching techniques in a distance education system should be easy to use, accessible, engaging and interactive for children with special educational needs in order to enable the development of their sense of self-efficacy. At the same time, the use of Information and Communication Technologies has made these techniques more interesting, adding a more playful character to the educational process, thus helping to motivate students. As for the skills of the special education teacher, it was evident that theatricality, support, encouragement and guidance were key elements that the special education teacher needed to develop in order to create self-efficacy beliefs in his/her students. Finally, the necessary training, adequate preparation and the necessary technological equipment were some of the factors that contributed to the smooth operation and conduct of distance education during the pandemic period.