ΟΨΙΜΗΣ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΟΙΑ, ΠΟΛΥ ΟΨΙΜΗΣ ΕΝΑΡΞΗΣ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΟΙΑ
ΓΧΝ65
2
2
32
Εισαγωγή: Η σχιζοφρένεια εμφανίζεται συνήθως στο τέλος της εφηβείας και αρχές
της ενηλικίωσης. Η σχιζοφρένεια πού εμφανίζεται στη μέση ηλικία από τα 40 έως τα
60 έτη, χαρακτηρίζεται ως όψιμης έναρξης σχιζοφρένεια και αυτή πού εμφανίζεται
μετά τα 60 και ονομάζεται πολύ όψιμης έναρξης ή καθυστερημένης έναρξης
σχιζοφρένεια σαν ψύχωση συνοδεύονται από γνωστική εξασθένηση, με τη γήρανση
του πληθυσμού η εμφάνισή τους γίνεται συχνότερη.
Σκοπός: σκοπός αυτής της ανασκόπησης είναι η αναζήτηση βιβλιογραφίας ώστε να
μελετηθεί η συσχέτιση των δύο αυτών οντοτήτων-υποκατηγοριών σχιζοφρένειας με
την εμφάνιση άνοιας.
Μέθοδος: Από την αναζήτηση στις 2 ηλεκτρονικές πλατφόρμες την Pubmed και την
Scopus καθώς και την αναζήτηση στις βιογραφικές αναφορές από άρθρα που
επιλέχτηκαν ,συλλέχθηκαν 17 άρθρα κατάλληλα για την αναζήτησή μας. Από αυτά
τα 8 αποτελούν μελέτες κοόρτης με μεγάλα δείγματα και περιόδους
παρακολούθησης και οι υπόλοιπες 9 είναι σύγχρονικες μελέτες. Σε αυτά
περιλαμβάνονται μελέτες υψηλής ποιότητας αλλά και άλλες με χαμηλή ποιότητα. Η
αναζήτηση των άρθρων επιλέχθηκε να αφορά μόνο πολύ πρόσφατα άρθρα από το
2010 έως το 2022 .
Αποτελέσματα: τόσο η σχιζοφρένεια πολύ όψιμης έναρξης σαν ψύχωση όσο και η
σχιζοφρένεια όψιμης έναρξης σαν ψύχωση συσχετίστηκαν με υψηλότερο κίνδυνο
εμφάνισης άνοιας και γνωστικής εξασθένιση ακόμα και μετά από προσαρμογή
διαφόρων παραγόντων όπως: συννοσηρότήτων, δημογραφικών χαρακτηριστικών
,φαρμάκων κ.α. Μεγάλη ετερογένεια υπήρξε στη συγχρονικές μελέτες όπου υπήρχε
σύγκριση της γνωστικής εξασθένησης των ασθενών με όψιμης έναρξης σχιζοφρένεια
σε σχέση με τους ασθενείς με πρώιμης έναρξης σχιζοφρένεια και σε κάποιες
περιπτώσεις σε σχέση με ομάδα ελέγχου. Τα αποτελέσματα ήταν αντικρουόμενα.
Συμπεράσματα:
Τόσο η σχιζοφρένεια όψιμης έναρξης όσο και η σχιζοφρένεια πολύ όψιμης έναρξης
συσχετίστηκαν με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Ο πολύ υψηλός κίνδυνος
εμφάνισης άνοιας στους ασθενείς με πολύ όψιμης έναρξης σχιζοφρένεια ειδικά το
πρώτο διάστημα μετά τη διάγνωση γέννησε το ερώτημα αν αποτελεί πιο έντονης
γνωστικής εξασθένισης οντότητα- πρόδρομη φάση άνοιας ή προδιαθεσικό
παράγοντα. Θα πρέπει να αναζητηθούν οι κλινικοί τύποι και χαρακτηριστικά που
σχετίζονται με υψηλότερο κίνδυνο άνοιας και να σχεδιαστούν μελέτες που να διαφωτίζουν την πορεία από τη σχιζοφρένεια στην άνοια
Introduction: Schizophrenia that occurs after adulthood and later in life from 40 to 60
years old is characterized as late-onset schizophrenia and that which occurs after 60
zears old is called very late onset or delayed onset schizophrenia as psychosis is
accompanied by cognition deficits. With the aging of the population their appearance
becomes more frequent.
Purpose: the purpose of this review is to search the literature to study the association
of these two entities-subcategories of schizophrenia in relation to the occurrence of
dementia.
Method: from the research on the 2 electronic platforms Pubmed and Scopus , as well
as the search in the referances of the appropriate articles, there were collected 17
articles suitable for our search. Of these, 8 are cohort studies and the remaining 9 are
contemporary studies. These include high quality studies and others with low quality.
The article search was selected to cover only very recent articles from 2010 to 2022.
Results: both very late-onset schizophrenia as psychosis and late-onset schizophrenia
as psychosis were associated with a higher risk of dementia and cognitive impairment
even after adjusting for various factors such as comorbidities, demographic
characteristics, medicines etc. There was a great deal of heterogeneity in modern
studies comparing the cognitive impairment of patients with late-onset schizophrenia
compared with patients with early-onset schizophrenia and in some cases with
controls. The results were conflicting.
Conclusions:
Both late-onset schizophrenia and very late-onset schizophrenia have been associated
with a higher risk of developing dementia. It is a question if very late onset
schizophrenia is precursor of dementia or predisposing factor as the hazard rate is
very high soon after the diagnosis. Clinical types and characteristics associated with a
higher risk of dementia should be sought.
