Η μνήμη της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφυλίου στον δημόσιο χώρο του Δήμου Βόλου

National Resistance and Civil War memory in the public space of the Municipality of Volos (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Μανώλη, Ελένη
  3. Δημόσια Ιστορία (ΔΙΣ)
  4. 23 Ιουλίου 2022 [2022-07-23]
  5. Ελληνικά
  6. 238
  7. Τενεκετζής, Αλέξανδρος
  8. Χαραλαμπίδης, Μενέλαος | Μπιλάλης, Δημήτριος
  9. Εθνική Αντίσταση | Εμφύλιος | Ιστορική μνήμη και λήθη | Μνημεία | Χώροι μνήμης | Δήμος Βόλου
  10. 4
  11. 84
  12. 5
  13. Περιέχει: 10 Πίνακες, 128 Εικόνες, 14 Χάρτες
    • Στην εργασία διερευνάται η μνήμη της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφυλίου στον δημόσιο χώρο του Δήμου Βόλου. Για τον σκοπό αυτό μελετήθηκαν μνημεία στον Καλλικρατικό Δήμο Βόλου, εξετάζοντας το πότε έγιναν και για ποιον λόγο, ποιος τα παρήγγειλε, με ποιο ιστορικό γεγονός ή πρόσωπο συνδέονται, πώς επιλέχθηκε και ποιος ήταν ο δημιουργός και ποιες τελετές γίνονται σε αυτά. Αναζητήθηκαν τόποι μνήμης, σημεία αναφοράς των δύο περιόδων, καθώς σε αυτές διαδραματίστηκαν σημαντικά γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία της πόλης. Αποτυπώθηκαν οι δρόμοι που μετονομάστηκαν με αποφάσεις δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων, τιμώντας πρόσωπα και μνημονεύοντας τόπους και γεγονότα σχετικά με τις δύο ιστορικές περιόδους. Ξεχωριστή ενότητα αποτέλεσαν τα ηρώα, καθώς είναι μνημεία που αφορούν όλους, εκπροσωπώντας ένα κοινά αποδεκτό ηρωικό παρελθόν. Από τα πρώτα στάδια της εργασίας διαφάνηκε το γεγονός ότι οι δύο ιστορικές περίοδοι αποτελούν περισσότερο αντικείμενο μελέτης, παρά μέρος μιας διαρκούς και επαναπροσδιοριζόμενης μνήμης που πρέπει να διαφυλαχτεί, με αποτέλεσμα η μνήμη να αλλοιώνεται και η λήθη να σκεπάζει αυτό που πονά. Η διαχείριση της τραυματικής μνήμης από την κοινωνία του Βόλου δεν διαφοροποιείται από αυτή άλλων κοινωνιών, ανεξαρτήτου εθνικότητας. Τα τραύματα της Εθνικής Αντίστασης αντιμετωπίστηκαν με την εκούσια λήθη, παρέμειναν όμως ανοιχτές πληγές. Οι όποιες απόπειρες ίασης και αποκατάστασης, εκφρασμένες και μέσα από την ανέγερση μνημείων, τη μετονομασία οδών και τη σήμανση τόπων έγιναν όταν οι κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες το επέτρεψαν. Η παρουσία τους στον δημόσιο χώρο υφίσταται, ο ρόλος τους όμως ως συνδετικών κρίκων της κοινωνίας με ένα κοινά αποδεκτό παρελθόν αμφισβητείται. Ο Εμφύλιος εξακολουθεί να παραμένει μία ιστορικά υποφωτισμένη και τραυματική περίοδος. Οι προσπάθειες διατήρησης της μνήμης της με μελέτες, ανέγερση μνημείων και τοποθέτηση αναθηματικών πλακών προέρχονται κυρίως από το ΚΚΕ και ως εκ τούτου αποτυγχάνουν να επεκταθούν από τη μερική στη συλλογική συνείδηση των πολιτών. Αντίθετα με όλα, τα ηρώα διατηρούν τη διαχρονική τους αναγνωρισιμότητα προσφέροντας έναν «ασφαλή» και κοινά αποδεκτό τόπο για τις, ούτως ή άλλως, τυπικές τελετές των εθνικών επετείων. Ωστόσο, ούτε αυτά διαφεύγουν των βανδαλισμών, εγείροντας ζητήματα ιστορικής γνώσης, σεβασμού και τελικά, συνέχειας στη διαμορφωμένη συλλογική ταυτότητα.
    • The paper explores the memory of the National Resistance and the Civil War in the public space of the Municipality of Volos. For this purpose, monuments in the Municipality of Volos were studied, examining when they were built and for what reason, who commissioned them, to which historical event or person they are connected, how they were chosen and who the creator was, and what ceremonies are held at them. Sites of remembrance, reference points of the two periods, were sought, as important events that marked the history of the town, took place in them. Streets renamed by decisions of municipal and community councils were mapped, as they took names honouring people and commemorating places and events related to the two historical periods. «Heroa» were dealt in a separate section, as they are monuments that concern everyone, representing a commonly accepted heroic past. From the early stages of the project, it became apparent that the two historical periods are more an object of study than part of a lasting and redefining memory that needs to be preserved. As a result, memory is altered and oblivion covers what hurts. The management of traumatic memory by the society of Volos is no different from that of other societies, regardless of nationality. The traumas of the National Resistance were voluntarily forgotten, but they remained open wounds. Any attempts at healing and restoration, expressed also through the erection of monuments, the renaming of streets and the marking of sites, were made when social and political conditions were favorable. Their presence in the public sphere is a reality but their role as links between society and a shared past is questioned. The Civil War remains a historically underlit and traumatic period. Efforts to preserve its memory through studies, the erection of monuments and the placing of memorial plaques are derived mainly from the Greek Communist Party (KKE) and therefore fail to expand from the partial to the collective consciousness of citizens. On the contrary, the «heroa» maintain their timeless recognition by offering a «safe» and commonly accepted place for the formal ceremonies of national anniversaries. However, they do not escape vandalism either, raising issues of historical knowledge, respect and, ultimately, continuity in the collective identity that has been formed.
  15. Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές