Η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί μια ανείπωτη τραγωδία, ένα κοσμογονικό γεγονός,
που επέφερε εκτός από τη βάναυση απώλεια ανθρώπινων ζωών και την προσφυγοποίηση των
Ελλήνων της Ανατολίας μέσα σε συνθήκες καινοφανείς για την εποχή. Για πολλές όμως
δεκαετίες μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή κυριαρχεί η λήθη σε όλες τις εκφάνσεις της,
στην πολιτική, στην εκπαίδευση, στη συλλογική μνήμη. Στην παρούσα εργασία θα εξεταστεί
η συλλογική και συγκεκριμένα η προσφυγική μνήμη του Μικρασιατικού Ελληνισμού και η
πορεία που διένυσε αυτή από τον Μεσοπόλεμο ως τις αρχές του 21ου αιώνα με ενδιάμεσους
σταθμούς τον εμφύλιο πόλεμο, τη δικτατορία των συνταγματαρχών και τη μεταπολίτευση. Η
πορεία αυτή θα εξεταστεί σε σχέση με τα μνημεία που κατασκευάστηκαν εκείνη την εποχή
στην Αττική. Και αυτό γιατί τα μνημεία δεν είναι μόνο υλικά τεκμήρια της ιστορικής
αφήγησης που σηματοδοτούν μια εποχή αλλά αλλάζουν ταυτότητα, χρήση και συμβολισμούς
ανά εποχή. Η μνήμη δημιουργεί τους υλικούς φορείς, μνημεία και μουσεία αλλά και αυτά με
τη σειρά τους συντηρούν τη μνήμη με επιδεχόμενα νέα νοήματα.
The Asia Minor Catastrophe is an untold tragedy, a cosmogenic event, which brought besides
the to the buntal loss of human lives and the refuge of the Greeks of Anatolia in conditions new
to the time. But for many decades after the Asia Minos Catastrophe, oblivion has prevailed in
all its manifestations, in politics, in education, in the collective memory. In the present essay
we will examine the collective and specifically the refugee memory of Hellenism in Asia Minor
and the route it went through from the interwar period to the beginning of the 21st century with
intermediate stops the civil war, the dictatorship of the Colonels and the regime state. The
course will be examined in relation to the monuments that were built at that time in Africa.
This is because monuments are not only material items of historical narration that mark an era
but change identity, use and symbolism from era to era. Memory creates the material bodies,
monuments and museums, but these in turn preserve the memory of new meanings.