Κέντημα Embroidery | Παράδοση tradition | Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά Intangible Cultural Heritage | Ουνέσκο UNESCO | Μουσεία Κεντήματος Embroidery museums | οικονομική διάσταση Economic dimension | Νέες τεχνολογίες New technology | Μουσείο της Μέριμνας Ποντίων Κυριών Museum of the care of Pontian ladies
Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει την κεντητική τέχνη ως τμήμα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας αλλά και χωρών του εξωτερικού. Πρόκειται για μια μακραίωνη γυναικεία (κατά το πλείστον) ενασχόληση με πολιτιστικές και οικονομικές διαστάσεις. Οι πολιτιστικές διαστάσεις γίνονται αντιληπτές, αν σκεφτούμε ότι αποτελεί τεχνική μεταδιδόμενη από γενιά σε γενιά και πολλά είδη–τεχνικές κεντήματος έχουν καταχωρηθεί στον κατάλογο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Περιοχές με μακρά παράδοση στο κέντημα προέβαλαν το πολιτιστικό τους προϊόν και κέρδισαν αναγνωρισιμότητα ως μέρη με ξεχωριστή πολιτισμική φυσιογνωμία. Σήμερα λειτουργούν μουσεία με εκθέματα –προϊόντα της κεντητικής τέχνης, έχουν οργανωθεί μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις με σχετική θεματολογία, ενώ έχουν κυκλοφορήσει και εκδόσεις παραδοσιακών κεντητικών σχεδίων. Από την άλλη, το κέντημα ως πρακτική και πολιτιστικό προϊόν έχει και οικονομική διάσταση, γεγονός που αποδεικνύεται από την ύπαρξη καταστημάτων που εμπορεύονται πρώτες ύλες, ενώ περιοχές γνωστές για την παραγωγή κεντημάτων έχουν έσοδα από αυτά. Παράλληλα, το κέντημα αποτελεί πηγή έμπνευσης και δε λείπουν οι περιπτώσεις δημιουργικής εκμετάλλευσης της κεντητικής τέχνης από τη βιομηχανία του ενδύματος. Καθώς βέβαια η τεχνολογία Η/Υ παρέχει σχεδιαστικά εργαλεία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενώνουν άτομα με κοινά ενδιαφέροντα, το διαδίκτυο και τα εργαλεία του Web2.0 συμβάλλουν στη διάδοση και εκμάθηση της κεντητικής τέχνης αλλά και στην προώθηση του παραγόμενου πολιτιστικού προϊόντος. Στη μελέτη περίπτωσης θα παρουσιαστεί το Μουσείο της Μέριμνας Ποντίων Κυριών «Κεντώντας την Μνήμη» καθώς αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα της σύζευξης πολιτιστικής κληρονομιάς, οικονομικής διάστασης και ιστορικής συνέχειας που ενσωματώνεται στην κεντητική τέχνη.
Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να αναδείξει ένα σημαντικό τμήμα του λαϊκού πολιτισμού και τη σπουδαιότητα μιας τέχνης που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Επίσης, να αποτελέσει παράδειγμα παραδοσιακής πρακτικής που μετουσιώνει δημιουργικά την παράδοση σε σύγχρονη οικονομική δραστηριότητα και δημιουργική ενασχόληση, στενά συνδεδεμένη με την έννοια του ελεύθερου χρόνου.
This dissertation examines the art of embroidery as a part of the intangible cultural heritage of Greece and other countries. This is a long-standing female (mostly) occupation with cultural and economic dimensions, transmitted from generation to generation and many species - techniques of these art have been registered in the list of intangible cultural heritage of UNESCO. Areas with a long tradition in embroidery emerged their cultural product and gained recognition as places with a distinct cultural physiognomy. Today there are museums with exhibits - products of the embroidery art, have been organized permanent and periodic exhibitions with relevant topics, while publications of traditional embroidery designs have been published. On the other hand, embroidery as a practical and cultural product has an economic dimension, which is proven by the existence of shops that trade raw materials of embroidery, while areas known for the production of embroidery have a stable income. At the same time, embroidery is a source of inspiration and there are cases of creative exploitation of the art of embroidery by the garment industry. Of course, as computer technology provides designing tools and social media unites people with common interests, internet and Web2.0 tools contribute to the dissemination and learning of the art of embroidery but also to the promotion of the cultural product. The case study will present the Museum of Pontian Ladies' Care "Embroidering History" as it is an excellent example of the combination of cultural heritage, economic dimension and historical continuity that is integrated in the art of embroidery.
The purpose of this dissertation is to highlight an important part of popular culture and the importance of an art that is lost in the depths of the centuries. Also, to be an example of a traditional practice that creatively transforms tradition into modern economic activity and creative pursuit, closely linked to the concept of leisure.
«Η Κεντητική Τέχνη. Μια μορφή Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς με πολιτισμικές και οικονομικές προεκτάσεις».