«Οι Σκοτεινές μπαλλάντες του Νάσου Βαγενά και η ‘‘κρίση του ελεύθερου στίχου’’» / Ευριπίδης Γαραντούδης
Το σονέτο, ως ποιητικό είδος με καταγωγή από τη μεσαιωνική ευρωπαϊκή λογοτεχνία, αποτελεί ένα σημαντικό κεφάλαιο στη νεοελληνική ποίηση, με ιδιαίτερη άνθηση από τον 19ο αιώνα έως και σήμερα, με αυξητική μάλιστα παραγωγή. Η παρούσα εργασία αφορά στην αξιοποίηση της ποιητικής φόρμας του σονέτου από ποιητές και ποιήτριες της Γενιάς του ’70, με σκοπό τη διερεύνηση του τρόπου προσέγγισης και ανανέωσης του είδους κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο και για διάρκεια τεσσάρων περίπου δεκαετιών. Για τον σκοπό αυτό μελετήθηκε η σονετογραφία των ποιητών Αναστάση Βιστωνίτη, Χρήστου Βαλαβανίδη, Νάσου Βαγενά, Μιχάλη Γκανά, Χρήστου Μπράβου, Διονύση Καψάλη, Άντειας Φραντζή, Γιώργου Βέη. Τα σονέτα μελετώνται ως προς την κατανομή τους μέσα στο συνολικό έργο των ποιητών, ως προς τη φόρμα, τον μετρικό βηματισμό και τη θεματολογία τους και επιπρόσθετα ανιχνεύονται διαφοροποιήσεις και τάσεις ανανέωσης σε σύγκριση με την τυπική φόρμα του σονέτου, όπως αυτό διαμορφώνεται σε σχέση με δύο βασικές παραμέτρους: την επικράτηση του ελεύθερου στίχου ως βασικό στοιχείο του μοντερνισμού που χαρακτηρίζει τον λογοτεχνικό εικοστό και εικοστό πρώτο αιώνα, καθώς και την ανανεωμένη τάση επαναφοράς αυστηρά έμμετρων μορφών στο σύγχρονο ποιητικό γίγνεσθαι. Στο δεύτερο δημιουργικό μέρος, επιχειρούνται ποιητικές δοκιμές πάνω στο συγκεκριμένο είδος, με τη σύνθεση τριάντα δύο σονέτων.
The sonnet, as a poetic genre with origins in medieval European literature, constitutes an important chapter in modern Greek poetry, with a particular flourishing from the 19th century to the present day, with increasing production. This essay concerns the utilization of the sonnet’s poetic form by poets of the 1970s generation, with the aim of investigating the way the genre was approached and renewed in the post-war period and over the course of about four decades. For this purpose, the sonnetography of the poets Anastasis Vistonitis, Christos Valavanidis, Nasos Vagenas, Michalis Ganas, Christos Mpravos, Dionysis Kapsalis, Anteia Frantzi, George Veis was studied.The sonnets are studied in terms of their distribution within the poets' overall oeuvre, in terms of form, metrical pacing and subject matter, and in addition, variations and tendencies towards renewal are detected in comparison with the typical form of the sonnet as it is shaped in relation to two key parameters: The prevalence of free verse as a key element of modernism that characterizes the literary twentieth and twenty-first centuries, and the renewed tendency to reintroduce strictly metrical forms into contemporary poetic life. In the second creative part, poetic tests on this genre are attempted, with the composition of thirty-two sonnets.
Η τύχη του σονέτου σε ποιητές της Γενιάς του ’70