Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να μελετηθεί η συχνότητα του ηλεκτρονικού
εκφοβισμού (ΗΕ) ανάμεσα σε μαθητές/τριες Γυμνασίου, καθώς και ο ρόλος της
ενσυναίσθησης στην εμπλοκή σε αντίστοιχα περιστατικά. Στην έρευνα έλαβαν μέρος 235
μαθητές/τριες (38.3% αγόρια και 61.7% κορίτσια) από δύο σχολεία του νομού Αττικής. Οι
μαθητές/τριες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο αυτό-αναφοράς, όπου στο πρώτο μέρος
καταγράφονταν τα δημογραφικά στοιχεία του δείγματος, το δεύτερο μέρος αποτελούνταν
από ερωτήσεις για την εμπλοκή σε περιστατικά ηλεκτρονικού εκφοβισμού (βασισμένο στο
“Cyberbullying Questionnaire”, Smith, Mahdavi, Carvalho, & Tippett, 2006). Το τρίτο
μέρος μελέτησε την ενσυναίσθηση μέσω αντίστοιχης κλίμακας (“Basic Empathy Scale”,
Jolliffe & Farrington, 2006). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι μαθητές/τριες, αν και με
περιορισμένη συχνότητα (1-2 φορές τον χρόνο), εμπλέκονται ως θύτες και ως θύματα σε
περιστατικά ηλεκτρονικού εκφοβισμού κυρίως μέσω υβριστικών και απειλητικών
μηνυμάτων κινητού τηλεφώνου. Ως προς τον ρόλο της ενσυναίσθησης, η συναισθηματική
ενσυναίσθηση φάνηκε να συνδέεται αρνητικά με τη συμμετοχή των μαθητών/τριών σε
περιστατικά ΗΕ ως θύτες. Όσον αφορά τον παράγοντα φύλο, αν και δεν διαφοροποιεί
σημαντικά την εμπλοκή των μαθητών/τριών σε περιστατικά ΗΕ ως θύματα, επιδρά
σημαντικά στην εμπλοκή τους στο οικείο φαινόμενο ως θύτες, όπου φαίνεται πως τα αγόρια
αναλαμβάνουν σε μεγαλύτερο βαθμό τον εν λόγω ρόλο. Τα αποτελέσματα της παρούσας
εργασίας συμβάλλουν σε επίπεδο τόσο θεωρητικό, ενισχύοντας τη διεθνή και ιδίως την
εγχώρια βιβλιογραφία, όσο και σε εφαρμοσμένο αποτελώντας έναυσμα για την
δρομολόγηση προγραμμάτων πρόληψης στη Β/θμια εκπαίδευση με σκοπό την ενίσχυση
συναισθηματικών δεξιοτήτων των μαθητών/τριών και την προώθηση μιας ασφαλούς
διαδικτυακής κουλτούρας.
The present study investigates involvement in cyberbullying among junior high
school students as well as the role of empathy in involvement in relevant incidents.
Specifically, 235 students (38.3% boys and 61.7% girls) from two schools in Attica
participated in the study. The students completed a self-report questionnaire. The first part
of the questionnaire included the sample’s demographic data. Its second part included
questions on involvement in cyberbullying (“Cyberbullying Questionnaire” Smith,
Mahdavi, Carvalho, & Tippet, 2006). The third part of the questionnaire investigated
empathy based on the relevant scale (“Basic Empathy Scale” Jolliffe & Farrington, 2006).
The results showed that students, though not frequently (once – twice a year), are involved
in cyberbullying either as bullies or victims, mainly through insulting and/or threatening
messages on mobile phones. Αffective empathy negatively correlated with the engagement
in cyber bullying as bullies. Students’ gender, though not a statistically differentiating factor
in their engagement in cyber bullying as victims, did in fact affect their engagement in the
phenomenon as bullies, with boys having this role at a greater extent. The results of the
study have significant implications, both a at theoretical, strengthening international and
mainly Greek literature, and an applied level, highlighting the necessity of implementing
preventive actions in secondary education, aiming at enhancing students’ affective skills as
well as promoting a safe online culture.