Οι αναπαραστάσεις του εθνικού «Άλλου» και ο διαπολιτισμικός χαρακτήρας των νέων προγραμμάτων σπουδών ιστορίας (2021) για το Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο∙ μια ποιοτική έρευνα

The representations of the national 'Other' and the intercultural character of the new History Curricula (2021) of Primary, Secondary and High School: a qualitative research (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Κρέκα, Αναστασία
  3. Επιστήμες της Αγωγής (ΕΚΠ)
  4. 10 Σεπτεμβρίου 2022 [2022-09-10]
  5. Ελληνικά
  6. 180
  7. Πίτσου, Χαρίκλεια
  8. Πίτσου, Χαρίκλεια | Αραβανής, Σπύρος
  9. Αναλυτικά προγράμματα | Curricula | ιστορία | history | διαπολιτισμική εκπαίδευση | intercultural education | εθνικός «Εαυτός» | national "Self" | εθνικός «Άλλος» | national “Other”
  10. 1
  11. 114
  12. 26
  13. Περιέχει : σχήματα
  14. Εκπαίδευση: Πολιτισμικές διαφορές και κοινωνικές ανισότητες / Α. Ανδρούσου, Ν. Ασκούνη, Κ. Μάγος & Σ. Χρηστίδου-Λιοναράκη
    • Σε όλο το φάσμα της ανθρώπινης ιστορίας η ποικιλομορφία των παραδόσεων και των πολιτισμών αποτελούσε ένα σημαντικό πλεονέκτημα μικρότερων ή ευρύτερων κοινωνιών. Η συγκρότηση του έθνους κράτους στην Ευρώπη τον 19ο αιώνα ανέδειξε την εθνικότητα και τις δύο πτυχές της, τις κοινές αναμνήσεις και την ανάγκη διατήρησης της κοινής κληρονομιάς. Το εκάστοτε εθνικό εκπαιδευτικό σύστημα ανέλαβε το κρίσιμο έργο της διατήρησης της εθνικής μνήμης και τον έλεγχο της εθνικής αφήγησης. Ο μετασχηματισμός, ωστόσο, των κοινωνικών δομών εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης, της έκρηξης της τεχνολογίας και των μεταναστευτικών/προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη, ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες, επανακαθόρισε τους όρους συμβίωσης των διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων και ανέδειξε την ανεκτικότητα ως κεντρική έννοια. Στον 21ο αιώνα καθίσταται αναγκαία συνθήκη, στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής ανοιχτής κοινωνίας, να περάσουμε από την ανεκτική συνύπαρξη στην ενεργή συνεργασία των υποκειμένων και τον αλληλοσεβασμό. Κρίσιμο ρόλο σε αυτή την αλλαγή συμπεριφοράς μπορεί να διαδραματίσει το σχολείο και ειδικότερα το μάθημα της ιστορίας με την ενσωμάτωση στο αντίστοιχο πρόγραμμα σπουδών των διαπολιτισμικών αρχών. Στην Ελλάδα, για πολλές δεκαετίες τα προγράμματα σπουδών της ιστορίας αφορούσαν αποκλειστικά την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης και μόνο μετά το 2003 παρατηρείται ένας προσανατολισμός στην καλλιέργεια της ιδιότητας του ευρωπαίου πολίτη και του πολίτη του κόσμου. Η προσπάθεια, ωστόσο, απέχει πολύ από το να κατανοήσουν οι μαθητές/-τριες, ως μέλη της πλειοψηφίας, τα προβλήματα των εθνοπολιτισμικά διαφερόντων και να εμπλακούν στον αγώνα εναντίον κάθε μορφής διακρίσεων. Στην παρούσα ερευνητική εργασία μας μελετήσαμε συστηματικά τα νέα Προγράμματα Σπουδών Ιστορίας (2021) για το Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Λύκειο, αποδελτιώσαμε το σχετικό υλικό (ποιοτικά δεδομένα) και καταλήξαμε στις εξής διαπιστώσεις: τα νέα ΠΣΙ ως προς το περιεχόμενο διατηρούν τον εθνοκεντρικό χαρακτήρα των παλαιότερων, με έμφαση στη διαμόρφωση εθνικής συνείδησης στους/στις μαθητές/-τριες, με περιορισμένη προσέγγιση σε θέματα της σύγχρονης παγκόσμιας ιστορίας, αναπαριστούν τους εθνικούς «Άλλους», ιδιαίτερα τους γειτονικούς λαούς, με παραδοσιακές στερεοτυπικές εικόνες και ιεραρχικές σχέσεις. Στο ΠΣΙ Λυκείου, ειδικότερα, με την εφαρμογή της θεματικής διάρθρωσης του περιεχομένου, εξακολουθεί να αναπαράγεται ο εθνοκεντρικός χαρακτήρας. Ωστόσο, θεωρούμε ότι επιχειρείται μια προσπάθεια διεύρυνσης της εφαρμογής της διαπολιτισμικότητας, αν και όχι αυστηρά στην κατεύθυνση των νέων επιστημολογικών θεωριών.
    • Throughout human history, the diversity of traditions and cultures has been a significant asset to smaller or wider societies. The formation of the nation-state in Europe in the 19th century highlighted nationality and both its aspects, common memories and the need to preserve the common heritage. The respective national educational system undertook the critical task of continuously negotiating the national memory and controlling the national narrative. However, the transformation of social structures due to globalization, the explosion of technology and migration / refugee flows to Europe, especially in recent decades, has redefined the coexistence of different population groups and highlighted tolerance as a central concept. In the 21st century it becomes a necessary condition, in the context of an open European society, to move from tolerant coexistence to the active cooperation of subjects and mutual respect. School and in particular the subject of History can play a crucial role in this change of behavior by integrating, in the respective Curriculum, the intercultural principles. In Greece, for many decades, the History Curricula have been exclusively concerned with the cultivation of the national consciousness and only after 2003 is there an orientation towards the cultivation of the status of European citizen and citizen of the world. The effort, however, is far from being understood, by the students, as members of the majority, the problems of ethnocultural differences and get them involved in the struggle against all forms of discrimination. In the present research work, we systematically studied the new History Curricula of Primary, Secondary and High School (2021), indexed the relevant material (quality data) and came to the following findings: the new History Curricula, in terms of content, retain the ethnocentric character of the older ones, emphasizing national consciousness in students, with a limited approach to issues of modern world history, the representation of national "Others", especially neighboring people, with traditional stereotypes and hierarchical relationships. In the History Curriculum of High School, in particular, with the application of the thematic structure of the content, the ethnocentric character is still reproduced. However, we consider that an attempt is being made to expand the application of interculturalism, although not strictly in the direction of new epistemological theories.
  16. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.