Προσέγγιση των γραμματικών κατηγοριών του χρόνου και της όψης με βάση τα σχολικά εγχειρίδια της Γραμματικής και της Γλώσσας της Στ’ Δημοτικού: Ένα διδακτικό σενάριο με τη χρήση ΤΠΕ

Approaching the grammatical categories of tense and aspect on the basis of the Greek Grammar and the 6th grade language textbooks (primary education): A teaching scenario with the use of ICT (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Γαλούση, Ελένη
  3. Σύγχρονες τάσεις στη γλωσσολογία για εκπαιδευτικούς (ΑΔΕ)
  4. 30 Ιουλίου 2022 [2022-07-30]
  5. Ελληνικά
  6. 129
  7. Ρεβυθιάδου, Ανθή
  8. Παναρέτου, Ελένη | Τσόκογλου, Αγγελική
  9. αναλυτικά προγράμματα σπουδών | Curricula | γραμματική | grammar | γραμματικές κατηγορίες | grammatical categories | γραμματικός χρόνος | tense | διδακτικό σενάριο | teaching scenario | διδασκαλία γραμματικής | grammar teaching | εγχειρίδια γλώσσας δημοτικού | primary school language textbooks | Ελληνική | Greek language | (κλιτική) μορφολογική επίγνωση | morphological awareness/ awareness of inflectional morphology | ρηματική όψη | aspect | ρηματικό σύστημα | verb system | Στ’ δημοτικού | 6th grade | σχολική γραμματική | grammar textbook | ΤΠΕ | ICT | διαδραστικό βίντεο | interactive video | δωμάτιο διαφυγής | escape room | επιτραπέζιο παιχνίδι | board game
  10. 1
  11. 59
  12. 18
  13. Περιέχει πίνακες, εικόνες και σχήματα.
    • Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται τις γραμματικές κατηγορίες του χρόνου και της ρηματικής όψης, έννοιες που κατέχουν κεντρική θέση στο γραμματικό σύστημα των φυσικών γλωσσών και χαρακτηρίζονται από εγγενή πολυπλοκότητα, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη διαφανή περιγραφή τους και απαραίτητη την αποτελεσματική διδακτική τους προσέγγιση σε επίπεδο εγχειριδίων και διδακτικών πρακτικών. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, στην εν λόγω μελέτη επιχειρείται η γλωσσολογική επισκόπηση των γραμματικών χρόνων και της όψης, μέσω της προσέγγισης της ευρύτερης έννοιας της χρονικότητας και της σκιαγράφησης της γραμματικής και διαγλωσσικής διάστασης των διερευνώμενων κατηγοριών, ώστε η συζήτηση να εστιάσει στη μορφολογική και σημασιολογική εξέτασή τους στο ρηματικό σύστημα της Ελληνικής. Κατόπιν, η προσοχή επικεντρώνεται στη διδακτική προσέγγιση των χρόνων και της όψης στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, η οποία κρίνεται καθοριστικής σημασίας λόγω των ποικίλων οφελών της στοχευμένης διδασκαλίας της γραμματικής, αλλά και της καίριας θέσης των χρόνων και της όψης στο ελληνικό ρηματικό σύστημα. Αναδεικνύοντας τη διαχρονική παρουσίαση των συγκεκριμένων κατηγοριών σε σχολικές γραμματικές του παρελθόντος, το ενδιαφέρον στρέφεται στη διερεύνηση των γραμματικών χρόνων και της όψης στο πλαίσιο της σύγχρονης γραμματικής του δημοτικού και των γλωσσικών εγχειριδίων όλων των τάξεων της πρωτοβάθμιας, με ιδιαίτερη έμφαση στη Στ’ τάξη, εξαιτίας του μεταβατικού της ρόλου, καταλήγοντας έτσι σε κρίσιμες παρατηρήσεις, συμπεράσματα και συνεπακόλουθες προτάσεις. Αξιοποιώντας συγχρόνως το σχετικό θεωρητικό υπόβαθρο και τα βασικά δεδομένα των σύγχρονων εγχειριδίων της γραμματικής και της γλώσσας αναφορικά με την πραγμάτευση των εξεταζόμενων κατηγοριών, αναδύεται η αξία και η ανάγκη ενίσχυσης της μορφολογικής επίγνωσης των μαθητών/τριών ως βασικής μεταγλωσσικής δεξιότητας, με όλα τα σύγχρονα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών να την περιλαμβάνουν στη γλωσσική στοχοθεσία τους. Επιδιώκοντας, λοιπόν, την ανάπτυξη της κλιτικής μορφολογικής επίγνωσης των μαθητών/τριών της Στ’ και επιστρατεύοντας τα πολλαπλά οφέλη και πλεονεκτήματα της χρήσης εργαλείων των Τεχνολογιών των Πληροφοριών και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ), σχεδιάστηκε ένα διδακτικό σενάριο, αποτελούμενο από τρεις δραστηριότητες –ένα διαδραστικό βίντεο, ένα δωμάτιο διαφυγής και ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, με βασική στόχευση την κατανόηση, εμπέδωση, εξάσκηση και παράλληλα τη διαφανή και παιγνιώδη προσέγγιση των γραμματικών κατηγοριών των χρόνων και της όψης.
    • This thesis addresses the grammatical categories of tense and aspect which are central in the grammatical system of natural languages. Their efficient description in school grammars and language textbooks is a difficult task because of their inherent complexity and the fact that they are integrally inter-related in the Greek verbal system. This study first attempts a linguistic overview of grammatical tense and aspect, considering at the same time their translingual dimension. Afterwards the discussion points to an extensive morphological and semantic examination of Greek tenses and aspect. Next, the present thesis focuses on the educational approach of tense and aspect in primary education, which is considered crucial due to the importance of these categories in the Greek verb system. In this context, the interest turns on the way that tenses and aspect are presented and described in the current primary school grammar and language textbooks of all grades. Special emphasis is given on the textbooks of 6th grade due to its transitional role, as it is the last grade of primary education before high school. Acknowledging the need for the construction of effective teaching practices, a teaching scenario has been designed with the use of Information and Communication Technology (ICT) online tools, targeting to 6th grade students. The teaching scenario consists of three online activities (an interactive video, an escape room, a board game), each of them is described thoroughly in this study. The main educational goal of the scenario is the reinforcement of students’ morphological and inflectional awareness, basic metacognitive skill with several benefits, which is included in all modern language curricula.
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.