Η πνευμονία απασχολεί την ανθρωπότητα από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα όπου είναι αντιμέτωπη με τη νέα πανδημία COVID-19. Η νέα πανδημία και οι πιθανές μελλοντικές λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος από νέους ιούς και άλλα παθογόνα που αναπτύσσουν αντίσταση στα αντιβιοτικά, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη πλήρους κατανόησης των μηχανισμών παθογένεσης, τη διερεύνηση νέων ταχύτερων και ακριβέστερων μεθόδων προσδιορισμού του αιτιολογικού παράγοντα, την ανεύρεση της βέλτιστης θεραπευτικής προσέγγισης και αποτελεσματικότερων μέτρων πρόληψης. Στην παρούσα διπλωματική εργασία παρουσιάζεται μια συλλογή επιστημονικών δεδομένων από έγκυρες επιστημονικές πηγές για την πνευμονία. Περιλαμβάνονται δεδομένα σχετικά με την αιτιολογία, τη συμπτωματολογία, τη μετάδοση, τις εργαστηριακές τεχνικές διάγνωσης, τη θεραπεία και τα μέτρα πρόληψης της νόσου. Επιπλέον, περιγράφονται οι μηχανισμοί άμυνας του αναπνευστικού συστήματος έναντι των αιτιολογικών παθογόνων, οι μηχανισμοί παθογένεσης και οι λοιμογόνοι παράγοντες των κυριότερων αιτιολογικών παθογόνων.
Η πνευμονία είναι μια οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος και παραμένει κοινή αιτία νοσηρότητας και θνητότητας, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί με την εισαγωγή της χρήσης των αντιβιοτικών και των εμβολιαστικών προγραμμάτων. Προκαλείται από πληθώρα μικροοργανισμών όπως βακτήρια και ιούς, η επικράτηση των οποίων μεταβάλλεται γεωγραφικά. Ο πιο κοινός μικροοργανισμός που προκαλεί πνευμονία είναι ο πνευμονιόκοκκος. Συνήθως ο αιτιολογικός παράγοντας δεν προσδιορίζεται και η θεραπευτική αγωγή χορηγείται εμπειρικά. Συνέπειες της καθυστερημένης και ανεπαρκούς αντιμικροβιακής θεραπείας είναι πιθανές σοβαρές επιπλοκές και ο θάνατος. Η πνευμονία εκδηλώνεται συχνότερα σε ευπαθείς ομάδες ατόμων όπως μικρά παιδιά, ηλικιωμένους, ενήλικες με υποκείμενα νοσήματα και ανοσοκατεσταλμένους. Η ανάπτυξη και η εξέλιξη της νόσου εξαρτάται κυρίως από την ανοσολογική απόκριση του ξενιστή και τα λοιμογόνα χαρακτηριστικά του παθογόνου. Η διάγνωση της νόσου βασίζεται στα αναπνευστικά ή/και μη αναπνευστικά συμπτώματα της νόσου και στα ευρήματα της κλινικής εξέτασης. Η διάγνωση απαιτεί επιβεβαίωση με τη λήψη ακτινογραφίας θώρακος. Σε ασθενείς που απαιτείται νοσηλεία γίνονται επιπλέον εργαστηριακές δοκιμασίες για τον προσδιορισμό του αιτιολογικού παθογόνου. Η ανάπτυξη αντοχής ορισμένων παθογόνων έναντι των αντιβιοτικών δυσχεραίνουν τη διαχείριση της νόσου. Απαιτούνται βαθιά κατανόηση της παθοφυσιολογίας της νόσου, νέες αντιμικροβιακές και μη θεραπείες παράλληλα με την ανάπτυξη ταχύτερων και ακριβέστερων εργαστηριακών τεχνικών διάγνωσης ώστε να βελτιωθεί η διαχείριση της πνευμονίας και να αποφεύγονται οι μακροχρόνιες επιπλοκές της.
Pneumonia has occupied humanity from Antiquity until today where is facing the new COVID-19 pandemic. The new pandemic and all possible future lower respiratory tract infections by new viruses, as well as other pathogens that develop antibiotic resistance, make it imperative to fully understand the mechanisms of pathogenesis, to conduct a probe to investigate new faster and more accurate methods of determining the causative agent, to search for the optimal therapeutic approach and more effective prevention measures. Scientific data on pneumonia based on authoritative scientific sources are presented in this thesis. First, it encloses data on the justification, symptomatology, transmission, laboratory diagnostic techniques, treatment and prevention measures of the disease. In addition, defense mechanisms of the respiratory system against the causative pathogens, mechanisms of pathogenesis and the virulence factors of the main causative pathogens are described.
Pneumonia is an acute infection of the respiratory system and remains a common cause of morbidity and mortality, despite the progress that has been made with the introduction of antibiotic use and the vaccination programs. It is caused by a multitude of micro-organisms such as bacteria and viruses, the prevalence of which varies geographically. The most common microorganism that causes pneumonia is pneumococcus. Usually, the causative agent is not identified and the treatment is empirically administered. Delayed and inadequate antimicrobial therapy are likely to lead to serious complications and death. Pneumonia occurs more commonly in susceptible groups, such as young children, elderly, adults with underlying diseases and immunosuppressed. The development and progression of the disease depends mainly on the immune response of the host and the infectious characteristics of the pathogen. The diagnosis is based on the respiratory combined occasionally with non-respiratory symptoms of the disease and the clinical examination findings. The diagnosis requires confirmation by chest radiograph . In case of patients who need hospitalization, additional laboratory tests to determine the causative pathogen are performed. The development of resistance of certain pathogens to antibiotics complicates the treatment of the disease. A deep understanding of the pathophysiology of the disease, new antimicrobial and non-antimicrobial therapeutic treatments are required, along with the development of faster and more accurate laboratory diagnostic techniques to improve the management of pneumonia and avoid its long-term complications.