Το θέμα μελέτης της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να παρουσιάσει το θεσμό των ενεργειακών κοινοτήτων και να εξερευνήσει πως αυτές μέσα από την δράση τους αλληλεπιδρούν με τις τοπικές κοινωνίες και φορείς και συμβάλλουν στην ικανοποίηση των τοπικών αναγκών, στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη.
Οι ενεργειακές κοινότητες, ως φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, αποτελούν το μοναδικό όχημα με το οποίο ο απλός πολίτης μπορεί να διεκδικήσει την ενεργητική συμμετοχή του στην διαδικασία της ενεργειακής μετάβασης, και να καθορίσει ο ίδιος το μέλλον του, με κοινωνικά δίκαιο και δημοκρατικό τρόπο. Με οδηγό την ενεργειακή μετάβαση, προωθούν την κοινωνική καινοτομία, κοινοποιούν και ενεργοποιούν την κοινωνία των πολιτών, και φέρουν σε άμεση συνέργεια και συνεργασία όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν και διαμορφώνουν την χωρική ανάπτυξη.
Στο πρώτο μέρος της παρούσας εργασίας, γίνεται ανασκόπηση της βιβλιογραφίας για το θεωρητικό μέρος του θέματος και των διαθέσιμων δεδομένων που υπάρχουν στο διαδίκτυο.
Το δεύτερο μέρος, παρουσιάζεται η εξεταζόμενη μελέτη περίπτωσης, τα βασικά χαρακτηριστικά της περιοχής παρέμβασης, τα δυνατά και αδύναμα σημεία, προκειμένου να εντοπιστεί το μέγεθος των προβλημάτων της περιοχής ενώ εξετάζεται η επίδραση της στην τοπική κοινωνία και οικονομία μέσω συνεντεύξεων/ερωτηματολόγιων.
Τα αποτελέσματα της έρευνάς μας, συμπυκνώνονται στην υψηλή αποδοχή και εμπιστοσύνη που συναντά ο θεσμός των ενεργειακών κοινοτήτων από τις τοπικές κοινωνίες, ως μέσο για την ενεργειακή μετάβαση με όρους κοινωνικά δίκαιους για τη διάχυση των ωφελειών. Στην προσπάθεια αυτή, τεράστια είναι η πρόκληση αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχειας, καθώς η επίτευξη συνθηκών συνεργασίας και συνέργειας πολιτών, τοπικών φορέων, μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τοπικών αρχών, με στόχο κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη που διασφαλίζουν τη βιώσιμη τοπική ανάπτυξη.
The subject of the present dissertation is to present the institution of energy communities and to explore how through their action they interact with local communities and institutions and contribute to the satisfaction of local needs, the treatment of energy poverty, the protection of the environment and sustainable local development.
Energy communities, as actors of the Social and Solidarity Economy, are the only vehicle in which the ordinary citizen can claim his active participation in the process of energy transition, and determine his own future, in a socially just and democratic way. Guided by the energy transition, they promote social innovation, communicate and activate civil society, and bring into direct synergy and cooperation all the factors that influence and shape spatial development.
In the first part of this paper, the literature on the theoretical part of the topic and the available data available on the internet is reviewed.
The second part presents the examined case study, the main characteristics of the intervention area, the strengths and weaknesses, in order to identify the magnitude of the problems of the area while examining its impact on the local community and economy through interviews / questionnaires.
The results of our research are concentrated in the high acceptance and trust that the institution of energy communities encounters from the local communities, as a means for the energy transition in terms of socially equitable in the diffusion of benefits. In this endeavor, the challenge of tackling energy poverty is enormous, as is achieving conditions of cooperation and synergy of citizens, local actors, small and medium-sized enterprises and local authorities, aiming at social, economic and environmental benefits that ensure sustainable local development.
«Ενεργειακές Κοινότητες και βιώσιμη τοπική ανάπτυξη: Καλές πρακτικές, συνέργειες και προκλήσεις»