Αειφορική διαχείριση και αποκατάσταση των ελληνικών δασών Αρκεύθου, στο Εθνικό Πάρκο Πρεσπών, με σκοπό την διατήρηση της Βιοποικιλότητας, με την χρήση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (G.I.S.)
Sustainable management and restoration of Greek Juniperus forests at Prespa National Park in order to preserve biodiversity, using Geographic Information Systems (GIS) (Αγγλική)
Οι άρκευθοι, πέρα από τα μοναδικά φυσικά χαρακτηριστικά, έχουν και ιστορική σημασία, γεγονός που επιβεβαιώνεται από πλήθος ιστορικών αναφορών. Η Ελλάδα αποτελεί το μοναδικό κράτος μέλος της Ε.E. όπου εμφανίζεται ο τύπος οικοτόπου 9562 *Ελληνικά Δάση Αρκεύθου και έχει καταγραφεί μόνο στην Πρέσπα. Η ιδιαιτερότητα της περιοχής οφείλεται στο ότι φιλοξενεί μία από τις μεγαλύτερες εκτάσεις δασών αρκεύθων στα Βαλκάνια (20.000 περίπου στρέμματα) και παράλληλα καταλαμβάνει την δυτικότερη εξάπλωση του είδους, ενώ περιλαμβάνει σπάνιες συστάδες, όπως το «αιωνόβιο δάσος των κέδρων (αρκεύθων)» του Αγίου Γεωργίου Ψαράδων και άλλες. Τα δύο είδη που κυριαρχούν στα δάση αρκεύθου της Πρέσπας είναι το Juniperus excelsa και το Juniperus foetidissima, με λεπιοειδή φύλλα και τα δύο. Η κυριότερη διαφορά τους είναι ότι το πρώτο έχει 3-6 σπέρματα (σπόρους) μέσα στον καρπό ενώ το δεύτερο 1-3 σπέρματα.
Τα δάση αρκεύθου στην Πρέσπα απειλούνται από την εισβολή φυλλοβόλων πλατύφυλλων (δρύες, γαύροι, οστριές, κ.ά.), η οποία αλλοιώνει τον οικότοπο. Ο κύριος παράγοντας που ευνόησε την εισβολή των πλατύφυλλων είναι η επί σειρά ετών έλλειψη συστηματικής ή μη διαχείρισης, κυρίως λόγω της απομάκρυνσης του ανθρώπου από το δάσος, και της εντατικοποίησης της γεωργίας στις παραλίμνιες ζώνες της Μικρής Πρέσπας, κυρίως μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’60. Αυτό οδήγησε στη σταδιακή μείωση της βόσκησης και της επιλεκτικής υλοτομίας, δραστηριότητες οι οποίες συνέβαλαν στη διαχείριση του δάσους.
Η παρούσα διπλωματική εργασία τείνει να προχωρήσει ένα βήμα τόσο στην διατήρηση και διαχείριση του σημαντικού αυτού φυσικού μνημείου, όσο και στην αειφορική αξιοποίηση και ανάδειξή του ως τόπος αναψυχής για τους ντόπιους αλλά και τους επισκέπτες.
Στο πρώτο κεφάλαιο αναλύονται τα χαρακτηριστικά της περιοχής όπως η γεωγραφική θέση, το νομικό καθεστώς που την διέπει, το κλίμα, η τοπογραφία, η χλωρίδα και η πανίδα, αλλά και η επίδραση του ανθρωπογενούς παράγοντα σε αυτή.
Αντικείμενο του δεύτερου κεφαλαίου είναι συγκεκριμένα τα δάση Αρκεύθου στην Ελλάδα και την Πρέσπα, αξιολογώντας το πόσο σημαντική ιστορικά αλλά και οικολογικά είναι η διατήρησή τους.
Στο τρίτο κεφάλαιο προτείνονται κάποια έργα αναψυχής, υπακούοντας πάντα στην υπάρχουσα νομοθεσία που καλύπτει τις περιοχές Natura 2000, που θα συμβάλουν τόσο στην ανάδειξη του εθνικού πάρκου όσο και στην προσέγγισή του από το ευρύ κοινό μαθαίνοντας παράλληλα την σπουδαιότητα της διατήρησης και της ανάδειξης των περιοχών αυτών. Οι προϋπολογισμοί των έργων αυτών που παρατίθενται βοηθούν τους αντίστοιχους φορείς διαχείρισης αλλά και την πολιτεία στην πραγματική υλοποίηση αυτών των έργων.
Τέλος, αναφέρονται τα συμπεράσματα που προκύπτουν για την δημιουργία των έργων αναψυχής σε συνδυασμό με τα όρια που θέτει η νομοθεσία όσον αφορά αντίστοιχες περιοχές και αν τελικά είναι εφικτή η πραγματοποίησή τους.
Apart from the unique physical characteristics, the juniper has historical importance, which is confirmed by numerous historical references. Greece is the only Member State of the EE which involves the type of habitat 9562 * Greek Juniper Forests which has only been recorded in Prespa. The region is unique because it hosts one of the largest areas of juniper forests in the Balkans (about 20,000 acres) and also occupies the western-most expansion of the species, and includes rare clusters, such as the "perennial forest of cedar (juniper)» St. George in Psarades and others. The two species dominating the juniper forests of Prespa is the Juniperus excelsa and Juniperus foetidissima, both including scale-like leaves. Their main difference is that the first has 3-6 seeds (seeds) within the fruit while the second includes 1-3 seeds.
The juniper forests in Prespa are threatened by the invasion of deciduous hardwoods (oak, anchovies, shells, etc.) which alter the habitat. The main factor that favored the invasion of broadleaf is a lack of systematic or non-management for many years, mainly because of the human absence from the forest, and the intensification of agriculture in the littoral zones of Little Prespa, mainly after the mid ' 60s. This led to a gradual reduction of grazing and selective logging activities that contributed to forest management.
This thesis tends to take both the conservation and management of this important natural monument one step further, as regards the sustainable use of the place and the use of it as a place of recreation for locals and visitors.
The first chapter analyzes the characteristics of the region such as geographic location, the legal regime governing it, climate, topography, flora and fauna, but also the influence of anthropogenic factor in it.
The subject of the second chapter is Juniper forests in Greece and Prespa, assessing how important their durability is in historical and ecological terms.
The third chapter proposes some craft projects, always obeying the existing legislation covering areas Natura 2000, which will contribute both to the promotion of the national park and the approach of the general public while learning the importance of conservation and enhancement of these areas . The budgets of these projects help their respective management bodies and the state in the actual implementation of these projects.
Finally, conclusions are derived for the creation of recreation works in conjunction with the limits set by the legislation in the respective areas and, finally, if they can be realized.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Αειφορική διαχείριση και αποκατάσταση των ελληνικών δασών Αρκεύθου, στο Εθνικό Πάρκο Πρεσπών, με σκοπό την διατήρηση της Βιοποικιλότητας, με την χρήση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (G.I.S.) - Identifier: 155631
Internal display of the 155631 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)