Κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις της έμφυλης ταυτότητας σε κείμενα μαζικής κουλτούρας για παιδιά: Συγκριτική μελέτη των κινηματογραφικών ταινιών «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» (1991) και «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» (2017)
Sociolinguistic Representations of Gender Identity in Mass Culture Texts for Children: A Comparative Study of the Films "Beauty and the Beast" (1991) and "Beauty and the Beast" (2017) (Αγγλική)
ταυτότητα του φύλου, gender identity | κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις, sociolinguistic representations | ομιλιακά ύφη, speech styles | κείμενα μαζικής κουλτούρας, mass culture texts | Disney, Disney | ανάλυση σκηνών, scene analysis
2
24
45
Πίνακας 1 Ριμέικ των ταινιών κινουμένων σχεδίων της εταιρείας Disney
Πίνακας 2 Έμφυλα πρότυπα και ομιλιακά ύφη ανά χαρακτήρα και απόσπασμα
Πίνακας 3 Διαφορές πρωτότυπης αγγλικής εκδοχής και ελληνικής μεταγλώττισης
Γούτσος, Δ. (2013). Γλώσσα και επικοινωνία. Στο Γ. Ξυδόπουλος, Έ. Αναγνωστοπούλου, Δ. Γούτσος, Σ. Χατζησαββίδης, & Β. Τσάκωνα (Επιμ.), Γλώσσα, Κοινωνία και Εκπαίδευση. Εγχειρίδιο Μελέτης (σσ. 165-276). Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Οι αντιλήψεις των παιδιών σχετικά με την ταυτότητα του φύλου τους επηρεάζονται από τα πρότυπα που υπάρχουν στα πλαίσια ανάπτυξής τους, όπως είναι η οικογένεια, το σχολείο, το φιλικό τους περιβάλλον και τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας. Τα κείμενα μαζικής κουλτούρας που απευθύνονται σε παιδιά μέσω των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας ασκούν ισχυρή επιρροή στην ανάπτυξη της ταυτότητας του φύλου τους. Καθώς πρωταγωνιστής σε αυτό το είδος κειμένων μαζικής κουλτούρας είναι οι ταινίες της εταιρείας Disney, η κοινωνιογλωσσική μελέτη τους καθίσταται καίριας σημασίας. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση, η ανάλυση και η συγκριτική μελέτη των κοινωνιογλωσσικών αναπαραστάσεων της ταυτότητας του φύλου ή αλλιώς της έμφυλης ταυτότητας σε κείμενα μαζικής κουλτούρας που απευθύνονται σε παιδιά. Το δείγμα της μελέτης είναι η ταινία κινουμένων σχεδίων «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» (1991) και η ταινία ζωντανής δράσης «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» (2017), καθώς πρόκειται για δύο διαφορετικές κινηματογραφικές εκδοχές του ίδιου παραμυθιού από την ίδια εταιρεία παραγωγής ταινιών, την εταιρεία Disney, οι οποίες απευθύνονται σε παιδιά και απέχουν χρονικά μεταξύ τους 26 έτη, επιτρέποντας τη διερεύνηση των αλλαγών στις κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις της έμφυλης ταυτότητας των αρσενικών και των θηλυκών μυθοπλαστικών τους χαρακτήρων με το πέρασμα του χρόνου. Η έρευνα ακολούθησε ποιοτικό ερευνητικό σχεδιασμό, και συγκεκριμένα εθνογραφικό σχεδιασμό και μελέτη περίπτωσης με ποιοτική περιγραφική ανάλυση περιεχομένου, συνδυάζοντας τις θεωρητικές αρχές της Κριτικής Ανάλυσης Λόγου, της Ανάλυσης Συνομιλίας και της Εθνομεθοδολογικής Ανάλυσης.
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης έδειξαν ότι και οι δύο ταινίες αναπαράγουν και τα παραδοσιακά και τα σύγχρονα έμφυλα πρότυπα μέσω των κοινωνιογλωσσικών αναπαραστάσεων της έμφυλης ταυτότητας των αρσενικών και των θηλυκών μυθοπλαστικών χαρακτήρων τους, με μια τάση προς αναπαραγωγή περισσότερων σύγχρονων έμφυλων προτύπων από τον θηλυκό μυθοπλαστικό χαρακτήρα της νεότερης ταινίας και περισσότερων παραδοσιακών έμφυλων προτύπων από τους αρσενικούς μυθοπλαστικούς χαρακτήρες της παλαιότερης, αλλά και της νεότερης ταινίας. Επιπλέον, παρατηρήθηκε μια πολύ πιο σύγχρονη κοινωνιογλωσσική απεικόνιση της έμφυλης ταυτότητας του συνόλου των μυθοπλαστικών χαρακτήρων στη νεότερη ταινία παρά την ύπαρξη των παραδοσιακών έμφυλων στερεοτύπων. Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον εύρημα της ανάλυσης υπήρξε η διαφοροποίηση των κοινωνιογλωσσικών αναπαραστάσεων της έμφυλης ταυτότητας των μυθοπλαστικών χαρακτήρων μεταξύ της πρωτότυπης αγγλικής εκδοχής και της ελληνικής μεταγλώττισης των δύο ταινιών, με μια τάση προς την πιο στερεοτυπική απεικόνιση της έμφυλης ταυτότητας των αρσενικών μυθοπλαστικών χαρακτήρων της ελληνικής μεταγλώττισης και στις δύο ταινίες, αλλά και μια τάση προς την πιο σύγχρονη απεικόνιση της έμφυλης ταυτότητας του θηλυκού μυθοπλαστικού χαρακτήρα της ελληνικής μεταγλώττισης και στις δύο ταινίες. Τα αποτελέσματα μιας τέτοιας διερεύνησης θα μπορούσαν να εφαρμοστούν μελλοντικά σε εκπαιδευτικά προγράμματα κριτικού γραμματισμού.
The concepts that children have regarding their gender identity are influenced by the role models which exist within their development frameworks, such as their family, their school, their friends and the mass media. Mass culture texts that address children through the mass media greatly influence the development of children’s gender identity. Since Disney films hold the lead in this kind of mass culture texts, their sociolinguistic study is of crucial importance. The purpose of this study is to explore, analyse and compare the sociolinguistic representations of gender identity in mass culture texts that address children. The sample of this study is the animated film "Beauty and the Beast" (1991) and the live-action film "Beauty and the Beast" (2017), since they are two different cinematic versions of the same fairy tale, they address children and they are produced by the same film production company, Disney. The fact that there is a twenty-six year gap between them provides the opportunity to explore the changes that may have occurred in time regarding the sociolinguistic representations of the gender identity of their male and female fictional characters. Qualitative research design was applied in this study, and more specifically ethnographic design and case study with a qualitative descriptive content analysis, which combines the theoretical principles of Critical Discourse Analysis, Conversation Analysis and Ethnomethodological Analysis.
The results of the analysis showed that both films reproduce both traditional and modern gender role models through the sociolinguistic representations of the gender identity of their male and female fictional characters. There was a trend towards the reproduction of more modern gender role models by the female fictional character of the most recent film and more traditional gender role models by the male fictional characters of both films. Furthermore, there was a much more modern sociolinguistic depiction of the gender identity of all the fictional characters in the most recent film, despite the fact that the most recent film also depicted traditional gender role models. A very interesting finding of the analysis was the differentiation at some points of the sociolinguistic representations of the fictional characters’ gender identity between the original English version of the films and their Greek dubbing. There was a trend towards a more stereotypical depiction of the gender identity of the male fictional characters in the Greek dubbing of both films, but there was also a trend towards a more modern depiction of the gender identity of the female fictional character in the Greek dubbing of both films. The findings of such a research could be applied in critical literacy educational programmes in the future.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις της έμφυλης ταυτότητας σε κείμενα μαζικής κουλτούρας για παιδιά: Συγκριτική μελέτη των κινηματογραφικών ταινιών «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» (1991) και «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» (2017) Περιγραφή: 104707_ΑΡΙΣΤΟΔΗΜΟΥ_ΑΝΤΩΝΙΑ.pdf (pdf)
Book Reader Πληροφορίες: Κυρίως Σώμα Διπλωματικής Εργασίας Μέγεθος: 1.7 MB
Κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις της έμφυλης ταυτότητας σε κείμενα μαζικής κουλτούρας για παιδιά: Συγκριτική μελέτη των κινηματογραφικών ταινιών «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» (1991) και «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» (2017) - Identifier: 155363
Internal display of the 155363 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)