Διερεύνηση των αντιλήψεων, ενδιαφερόντων και αναγκών των ατόμων τρίτης ηλικίας του Δήμου Ιωαννιτών για τη διαχείριση του ελεύθερου χρόνου τους στο πλαίσιο της ενεργού και υγιούς γήρανσης

Research in the perceptions, interests and needs of elderly people regarding the management of leisure time and educational interests in the Municipality of Ioannina for active and healthy aging (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Κωνσταντινίδη, Αθηνά
  3. Επιστήμες της Αγωγής (ΕΚΠ)
  4. 19 Σεπτεμβρίου 2020 [2020-09-19]
  5. Ελληνικά
  6. 170
  7. Γιώτη, Λαμπρίνα
  8. Γιώτη, Λαμπρίνα | Μαγγόπουλος, Γεώργιος
  9. διαχείριση ελεύθερου χρόνου | ενεργός και υγιής γήρανση | εκπαιδευτικά προγράμματα | τρίτη ηλικία | δια-βίου μάθηση | πανεπιστήμιο τρίτης ηλικιας | ποιότητα ζωής
  10. 2
  11. 11
  12. 143
  13. Περιέχει: πίνακες,σχήματα, διαγράμματα (θηκογράμματα)
    • Εισαγωγή: Η διερεύνηση της διαχείρισης του ελεύθερου χρόνου και της ενεργού και υγιούς γήρανσης για τα άτομα τρίτης ηλικίας, αποτελεί ένα αντικείμενο που έχει κερδίσει το ενδιαφέρον των ερευνητών και μια σημαντική θέση στην ακαδημαϊκή βιβλιογραφία, λόγω της έντονης δημογραφικής γήρανσης που παρατηρείται διεθνώς. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η διερεύνηση των αντιλήψεων, των ενδιαφερόντων και των αναγκών των ατόμων τρίτης ηλικίας του Δήμου Ιωαννιτών για τη διαχείριση του ελεύθερου χρόνου τους στο πλαίσιο της ενεργού και υγιούς γήρανσης. Επιχειρήθηκε η εξαγωγή συμπερασμάτων αναφορικά με την βελτιστοποίηση της ποιότητας ζωής και τον εμπλουτισμό των πτυχών της επιτυχημένης γήρανσης στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων διαχείρισης του ελεύθερου χρόνου των ατόμων τρίτης ηλικίας, με βάση τις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα και τις αντιλήψεις τους. Επιπλέον, διευρενήθηκε το νόημα της επιτυχημένης γήρανσης και η συμβολή της εκπαίδευσης σε αυτό. Και τέλος, διευρευνήθηκαν παράγοντες, κίνητρα και εμπόδια συμμετοχής σε δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου και εκπαιδευτικά προγράμματα για τα άτομα τρίτης ηλικίας. Πρωτοτυπία: Η διαχείριση του ελεύθερου χρόνου καθώς και η εκπαίδευση της τρίτης ηλικίας, ως επιλογή διαχείρισης ελεύθερου χρόνου στο πλαίσιο της επιτυχημένης γήρανσης, αποτελούν στοιχεία που έχουν απασχολήσει εκτενώς την διεθνή βιβλιογραφία, αλλά δυστυχώς στην Ελλάδα, η έρευνα στα συγκεκριμένα αντικείμενα υστερεί. Επιπλέον, οι πλειοψηφία των μελετών για την επιτυχημένη γήρανση δεν επικεντρώνονται στην σχέση της με την συμβολή των δραστηριοτήτων ελεύθερου χρόνου στην ικανοποίηση και την ευημερία (ποιότητα ζωής) των ατόμων τρίτης ηλικίας. Και, τέλος, η μέχρι σήμερα έρευνα σχετικά με την θετική έννοια της γήρανσης και την σημαντικότητα της αυτοαντίληψης των ηλικιωμένων στην επιτυχημένη γήρανση, είναι περιορισμένη. Η παρούσα έρευνα επιχειρεί, να αποτελέσει το έναυσμα για τον εμπλουτισμό της έρευνας ως προς τα στοιχεία που μέχρι σήμερα, έχει εντοπιστεί ότι υστερεί. Υλικό και μέθοδος: Ο πληθυσμός αναφοράς είναι τα άτομα τρίτης ηλικίας και το δείγμα των συμμετεχόντων της παρούσας έρευνας αποτελούσαν 152 άτομα τρίτης ηλικίας (άνδρες και γυναίκες) του Δήμου Ιωαννιτών, διαφόρων εκπαιδευτικών και εισοδηματικών επιπέδων. Χρησιμοποιήθηκε μη τυχαιοποιημένη δειγματοληψία (χιονοστιβάδα και βολική) για την εξεύρεση των συμμετεχόντων, οι οποίοι συμμετείχαν στην παρούσα εθελοντικά και ανώνυμα με την συμπλήρωση ερωτηματολογίου. Η επεξεργασία και η ανάλυση των δεδομένων έγινε με την χρήση του στατιστικού προγράμματος SPSS. Αποτέλεσμα: Οι συμμετέχοντες στην παρούσα έρευνα, ήταν 152 άτομα, 55 άνδρες και 97 γυναίκες. Μόλις το 24,3% δήλωσε ότι έχει παρακολουθήσει κάποιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα το τελευταίο έτος. Ποσοστό 45,4% εκδήλωσε ενδιαφέρον να παρακολουθήσει εκπαιδευτικό προγράμμα, με την υγεία να συγκεντρώνει ως αντικείμενο την προτίμηση των περισσοτέρων. Οι δραστηριότητες που φαίνεται να προτιμούνται από την πλειοψηφία των συμμετεχόντων είναι η παρακολούθηση τηλεόρασης (78,9%) και οι συναντήσεις με την οικογένεια (επισκέψεις 54,6% και φροντίδα συγγενών 50%). Βασικά εμπόδια για τις δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου είναι οι οικογενειακές υποχρεώσεις (43,4%) και ο χρόνος (32,2%). Εμπόδια για την παρακολούθηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων αποτελούν, η έλλειψη πληροφόρησης (42%) και ο χρόνος (33,3%). Βασικά κίνητρα δραστηριοτήτων ελεύθερου χρόνου και παρακολούθησης εκπιαδευτικών προγραμμάτων ήταν η ευχαρίστηση/διασκέδαση (77% και 62,3%, αντίστοιχα) και η κοινωνικοποίηση/εξάλειψη του αισθήματος της μοναξιάς (56,6% και 47,8%, αντίστοιχα). Οι ανάγκες των ατόμων τρίτης ηλικίας (πέραν των βασικών) είναι ο έλεγχος, η αυτονομία, η ευχαρίστηση και η αυτοπραγμάτωση, μέρος των οποίων προσπαθούν να καλύψουν και μέσω των δραστηριοτήτων ελεύθερου χρόνου τους. Οι αντιλήψεις των συμμετεχόντων αναφορικά με τις δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου, μπορούν να χαρακτηριστούν ως «παραδοσιακές», μιας που θυμίζουν τις προτιμήσεις των προηγούμενων γενιών. Τα ανωτέρω είναι και εκείνα που καθορίζουν τις προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντα των δραστηριοτήτων ελέυθερου χρόνου. Οι οποίες εμφανίζουν μια αλληλεξάρτηση (αμφίδρομη σχέση) με την ενεργό και υγιή γήρανση, η οποία σχετίζεται άμεσα με την ποιότητα ζωής των ατόμων τρίτης ηλικίας. Σύμφωνα με τα ευρήματα της παρούσας οι συμμετέχοντες έχουν πετύχει ικανοποιητικό επίπεδο ποιότητας ζωής, που μεταφράζεται σε επιτυχημένη γήρανση (CASPTOT 35,38), το οποίο όμως σίγουρα επιδέχεται βελτίωσης. Συμπέρασμα – Συζήτηση: Οι ανάγκες, με την μορφή των κινήτρων (και των εμποδίων) σε συνδυασμό με τις αντιλήψεις που τα άτομα φέρουν (ως αξίες και πρότυπα), μαζί με άλλους προσδιοριστικούς παράγοντες, αποτελούν πηγή γνώσης και συνδιαμορφώνουν τα ενδιαφέροντα των ατόμων τρίτης ηλικίας, τόσο αναφορικά με την επιλογή δραστηριότητας ελεύθερου χρόνου, όσο και με το ενδιαφέρον τους για εκπαιδευτικά προγράμματα και εν γένει με το πλαίσιο της επιτυχημένης γήρανσης τους. Οι δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου που επιλέγουν, βάση των αντιλήψεων τους, δεν φαίνεται να διαφέρουν από αυτές που είχαν και οι προηγούμενες γενιές. Πετυχαίνουν βέβαια, σε συνδυασμό με τις καλές συνθήκες διαβίωσης που προσφέρει η σύγχρονη εποχή καλής ποιότητας ζωή (και ενεργό και υγιή γήρανση), αλλά αυτό δεν αποτελεί στοιχείο εφησυχασμού, εφόσον οι δυνατότητες που πλέον διαθέτουν, για ενεργό και υγιή γήρανση είναι πολύ περισσότερες. Μία από αυτές είναι και η εκπαίδευση (στο πλαίσιο της δια-βίου μάθησης), και η παρούσα επιχειρεί, να αποτελέσει το έναυσμα μελέτης για την υιοθέτηση και στη χώρα μας, της διεθνώς επιτυχημένης καλής πρακτικής του πανεπιστημίου τρίτης ηλικιας, Επιπλέον, προτείνει να πραγματοποιηθεί μεταστροφή των αντιλήψεων και των ενδιαφερόντων τόσο των ίδιων των ηλικιωμένων όσο και της υπόλοιπης κοινωνίας αναφορικά με την διαχείριση του ελεύθερου χρόνου. Στο παραπάνω πλαίσιο προτείνεται οι φορείς χάραξης πολιτικής να ενσωματώσουν και να προωθήσουν πολιτικές δια βίου μάθησης, με στόχο αποκλειστικά την εκπαίδευση ατόμων τρίτης ηλικίας, χρησιμοποιώντας ως μέσα τις δραστηριότητες που προτιμούν οι ηλικιωμένοι (τηλεόραση και ανάγνωση) και επιπλέον στοχεύοντας στα βασικά κίνητρα συμμετοχής τους (την ευχαρίστηση/διασκέδαση και την κοινωνικοποίηση/εξάλειψη μοναξιάς), εξαλείφοντας τα εμπόδια συμμετοχής τους. Τα αποτελέσματα της έρευνας αφορούν αποκλειστικά το δείγμα της παρούσας μελέτης (λόγω των περιορισμών της μελέτης), αλλά αποτελούν δε, σημείο προβληματισμού και έναυσμα για την διερεύνηση επιπλέον θέματων που έχουν ανακύψει από την παρούσα ανάλυση.
    • Introduction: The study of leisure time management and active and healthy aging for the elderly is an object that gained the interest of academic literature, due the intense of demographic changes that is observed internationally. Aim: The aim of this dissertation is to investigate the perceptions, interests and needs of seniors of the Municipality of Ioannina for the management of their leisure time in the context of active and healthy aging. It attempts to make conclusions regarding the optimization of the quality of life and enrichment of the aspects of successful aging in the context of leisure management activities of elderly people taking into account the needs, interests and perceptions of the elderly people. Moreover, were explored, the meaning of successful aging and the contribution of education to it, and finally, factors, motivation and barriers to participation in leisure activities and educational programs. Originality: Leisure time management as well as the education of the elderly as a choice of leisure management, in the context of successful aging, are elements that have occupied the international literature extensively, but unfortunately in Greece, research in these areas lags behind. In addition, the majority of studies on successful aging do not focus on its relationship to the contribution of leisure activities to the satisfaction and well-being (quality of life) of the elderly. Finally, research to date on the positive meaning of aging and the importance of older people's self-perceptions of successful aging is limited. The present research attempts to be the trigger for the enrichment of the research in terms of the data that to date, has been identified as lagging behind. Material and method: The reference population is the elderly and the sample of participants in this study consisted of 152 elderly people (men and women) of the Municipality of Ioannina, of various educational and income levels. Non-random sampling was used to find the participants who participated in this voluntarily and anonymously by completing a questionnaire. The processing and analysis of the data was done using the statistical program SPSS. Results: The participants in the present study were 152 people, 55 men and 97 women. Only 24.3% said they had attended an educational program in the last year. 45.4% expressed interest in attending an educational program, with health focusing on the preference of most. The activities that seem to be preferred by the majority of the participants are watching TV (78.9%) and meetings with the family (visits 54.6% and care of relatives 50%). The main obstacles for leisure activities are family obligations (43.4%) and time (32.2%). Obstacles to attending educational programs are lack of information (42%) and time (33.3%). The main motivations for leisure activities and attending educational programs were pleasure/entertainment (77% and 62.3%, respectively) and the socialization/elimination of the feeling of loneliness (56.6% and 47.8%, respectively). The needs of seniors (in addition to the basics) are control, autonomy, pleasure and self-realization, part of which they try to meet through their leisure activities. Participants' perceptions of leisure activities can be described as "traditional", as they are reminiscent of the preferences of previous generations. The above are the ones that determine the preferences and interests of leisure activities. Which show an interdependence (two-way relationship) with active and healthy aging, which is directly related to the quality of life of the elderly. According to the findings of the present, the participants have achieved a satisfactory level of quality of life, which translates into successful aging (CASPTOT 35,38), but which can certainly be improved. Conclusions - Discussion: Needs, in the form of motivations (and barriers) combined with perceptions of individuals (as values and standards), along with other determinants, are a source of knowledge and co-shape the interests of seniors, both in relation to the choice of leisure activity, as well as their interest in educational programs and in general in the context of their successful aging. The leisure activities they choose, based on their perceptions, do not seem to differ from those of previous generations. They succeed, of course, in combination with the good living conditions offered by the modern era of good quality life (both active and healthy aging), but this is not an element of complacency, since the possibilities they now have for active and healthy aging are much greater. One of them is education (in the context of lifelong learning), and the present attempts to be the trigger for a study for the adoption in our country of the internationally successful good practice of the university of the third age, In addition, proposes to take place shifting the perceptions and interests of both the elderly themselves and the rest of society regarding leisure management. In the above context, it is proposed that policy makers integrate and promote lifelong learning policies, aiming exclusively at educating seniors, using as a means the activities preferred by seniors (television and reading) and also targeting their basic motivations for participation ( pleasure/fun and socialization / eliminating loneliness), eliminating barriers to their participation. The results of the research concern only the sample of the present study (due to the limitations of the study), but they are also a point of reflection and a trigger for the investigation of additional issues that have arisen from the present analysis
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.