Η Ελλάδα κατά την τελευταία δεκαετία πρωταγωνιστεί στο προσφυγικό ζήτημα, το οποίο βρίσκεται πολύ ψηλά στην πολιτική ατζέντα. Η είσοδος των προσφύγων έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη για μια σειρά από αλλαγές στην εκπαίδευση, με απώτερο σκοπό την ομαλή ένταξη των μαθητών-προσφύγων, στις αίθουσες της τυπικής εκπαίδευσης. Όμως, ακόμα και σήμερα το εγχείρημα παρουσιάζει αρκετές δυσκολίες, με σημαντικότερη τον αποκλεισμό των μαθητών από τη μητρική τους γλώσσα. Την κάλυψη αυτού του κενού έχει αναλάβει μέσα από πρωτοπόρες δράσεις η μη τυπική εκπαίδευση. Το Διαπολιτισμικό Κέντρο «Σταυροδρόμι» στην Καρδίτσα, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα σχολείου δίγλωσσης εκπαίδευσης, καθώς καλύπτει τα γλωσσικά κενά των μαθητών του τόσο στις μητρικές γλώσσες των αραβικών και των γαλλικών, όπως και στα ελληνικά. Μάλιστα το συγκεκριμένο εγχείρημα αποτελεί πρωτοτυπία για τον ελλαδικό και όχι μόνο χώρο και για αυτόν τον λόγο επιλέχθηκε για τις ανάγκες της μελέτης.
Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνηθεί η λειτουργία επί του συνόλου του διαπολιτισμικού κέντρου. Τα ευρήματα που προέκυψαν ανέδειξαν τη σημαντική θέση που κατέχει η διδασκαλία των μητρικών γλωσσών στο εν λόγω πρόγραμμα, όπως και τη στροφή σε πιο σύγχρονες και ψυχαγωγικές εκπαιδευτικές μεθόδους, με τη συμβολή των αντίστοιχων διδακτικών και εποπτικών μέσων. Όλα αυτά μέσα σε ένα πλαίσιο ελαχίστων προβλημάτων, εν αντιθέσει με την πλειονότητα αντίστοιχων προγραμμάτων σε διεθνές επίπεδο. Επίσης η έρευνα ανέδειξε την παροχή εφοδίων και την ενίσχυση και εμπλουτισμό της εθνικής ταυτότητας των προσφύγων, ως τα πιο σημαντικά κίνητρα συμμετοχής στο πρόγραμμα, ενώ οι αναφορές που έγιναν στην αποτελεσματικότητα του προγράμματος, χαρακτηρίζονται από τα πολύ υψηλά ποσοστά ικανοποίησης, ως προς την επίτευξη των στόχων. Τέλος, αναδείχθηκαν και προτάσεις βελτίωσης της τυπικής εκπαίδευσης, οι οποίες αναφέρονται τόσο σε πολιτικό και εκπαιδευτικό επίπεδο, μέσα από την εισαγωγή της μητρικής γλώσσας και την επάνδρωση των σχολικών μονάδων με εξειδικευμένο προσωπικό.
Over the last decade, Greece has played a leading role in the refugee issue, which is very high on the political agenda. The inflow of refugees has brought to the fore the need for a series of changes in education, with the ultimate goal of the smooth integration of refugee students in formal education. However, even today the project presents several difficulties, with the most important being the exclusion of the students’ mother tongue from their learning environment. Non-formal education has undertaken the task of filling this gap through innovative actions. The Intercultural Center "Stavrodromi" in Karditsa, is a typical example of a bilingual school, as it covers the language gaps of its students in their mother tongues, Arabic and French, as well as in Greek. In fact, this project constitutes a novelty, not just in Greece, and thus was selected for the purposes of this study.
The purpose of this study was to examine the operation of the intercultural center in its entirety. The findings emphasized the important role that both mother tongue teaching and the shift to more modern and entertaining educational methods played in this program, with the contribution of the respective teaching and supervisory tools. Minimal problems were observed during the process, unlike most similar programs internationally. The research also highlighted the provision of knowledge and the strengthening and enrichment of the national identity of refugees, as the most important incentives to participate in the program, while the reports made on the effectiveness of the program, are characterized by very high satisfaction rates, in terms of achieving goals. Finally, suggestions were made for the improvement of formal education, which refer to both the political and educational level, through the introduction of the mother tongue in the learning process and the staffing of school units with specialized staff.
