Η παρούσα έρευνα αποσκοπεί στη μελέτη των δυνατοτήτων επαγγελματικής ανάπτυξης εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στα μαθηματικά, στο πλαίσιο μιας κοινότητας πρακτικής, η οποία συγκροτήθηκε και λειτούργησε κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2017-2018, σε ένα πειραματικό σχολείο της Βόρειας Ελλάδας. Στην κοινότητα πρακτικής συμμετείχαν 10 εκπαιδευτικοί (εκ των οποίων μία ήταν η ερευνήτρια), δύο ερευνητές της διδακτικής των μαθηματικών και μία σύμβουλος, που απλώς παρακολουθούσε τις δράσεις της κοινότητας. Για τη ‘μελέτη περίπτωσης’ της εν λόγω κοινότητας πρακτικής αξιοποιήθηκε η θεωρία του Wenger για τις κοινότητες πρακτικής. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η αμοιβαία δέσμευση στο κοινό εγχείρημα, της πειραματικής εφαρμογής ενός νέου προγράμματος σπουδών για τα μαθηματικά, το οποίο βασίζεται στις αρχές του μαθηματικού εγγραμματισμού και της διερευνητικής μάθησης, οι σχέσεις εμπιστοσύνης και ισότητας που ανέπτυξαν τα μέλη της κοινότητας πρακτικής, σε συνδυασμό με το κοινό ρεπερτόριο που υιοθέτησαν, διευκόλυναν την μεταξύ τους επικοινωνία και ενίσχυσαν τη συνοχή της. Η ανατροφοδότηση που παρείχε η κοινότητα των ερευνητών σε θέματα που αφορούσαν το περιεχόμενο των μαθηματικών, τους τρόπους οργάνωσης του, την παιδαγωγική γνώση του περιεχομένου που σχετίζεται με τη μάθηση και διδασκαλία του και την ανάπτυξη θετικής στάσης απέναντι στο αντικείμενο έρευνας και στη μεθοδολογία της έρευνας, φαίνεται ότι αποτέλεσαν παράγοντες που συνέβαλαν στη βιωσιμότητα και την αποτελεσματικότητα της κοινότητας πρακτικής. Επιπλέον, η συνεργασία με τους ερευνητές και με την εκπαιδευτικό-ερευνήτρια, που λειτούργησε ως διευκολύντρια (facilitator) στο πεδίο, διευκόλυνε τον αναστοχασμό των εκπαιδευτικών, έδωσε διεξόδους στους προβληματισμούς και τα διδακτικά διλήμματα που καθημερινά αντιμετώπιζαν κατά τη διδασκαλία του αντικείμενου των μαθηματικών και γενικότερα ανέδειξε τις δυνατότητες επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών στα μαθηματικά, στο πλαίσιο της κοινότητας πρακτικής.
The present study aims to examine the potentials for primary teachers’ professional development in teaching Mathematics in the context of a Community of Practice constituted and operated during the school year 2017-2018 in an experimental school in Northern Greece. In the Community of Practice under consideration participated 10 teachers (one of them was the researcher), two researchers of Mathematics Education and one consultant , who was only observing the activities of the community. Wenger’s theory of Community of Practice was used for the study of this particular ‘case’. The results show that mutual commitment in the common endeavor of piloting a new Mathematics program based on the principles of Mathematics literacy and inquiry learning, the relationships between the members of community which were based on trust and equity in addition to the common repertoire facilitated teachers’ communication and reinforced the cohesion of the community The factors which contributed to the livability and effectiveness of the Community of Practice were the feedback, provided by the community of the researchers, concerning the content of Mathematics, how to organize it, the pedagogical knowledge about learning and teaching the content and the development of a positive attitude towards research and its methodology. Furthermore, the collaboration between researchers and the teacher-researcher, who operated as facilitator in the field, made teachers’ feedback easier, gave answers to problems and teaching dilemmas that teachers were facing every day while teaching Mathematics and generally brought out the potentials of elementary teachers for professional development in Mathematics in the context of the Community of Practice.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΙΑΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ