Περίληψη
Η αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας αποτελεί μορφή εκπαιδευτικής αξιολόγησης η οποία
φαίνεται ότι προκρίνεται διεθνώς, με σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητας του εκπαιδευτικού
έργου και την αποτελεσματικότερη λειτουργία των σχολικών μονάδων. Στην Ελλάδα, τις
τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, παρά τις αλλεπάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις, δεν έχει
εφαρμοστεί συστηματικά κάποια μορφή εκπαιδευτικής αξιολόγησης. Ο Ν. 4547/2018 αποτελεί
την τελευταία θεσμική προσπάθεια προώθησης της αυτοαξιολόγησης στα σχολεία της
πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εισάγοντας νέα δεδομένα στο πεδίο. Σκοπός της
παρούσας εργασίας είναι να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι εκπαιδευτικοί
δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης νοηματοδοτούν και βιώνουν τη συγκεκριμένη εκπαιδευτική αλλαγή,
μελετώντας σε βάθος τις γνωστικές, συμπεριφορικές και βαθύτερες συναισθηματικές προσεγγίσεις
τους, αναφορικά προς τον θεσμό και τη διαδικασία εφαρμογής του. Στην έρευνα ακολουθήσαμε
το ποιοτικό παράδειγμα, χρησιμοποιώντας ημιδομημένη συνέντευξη για την παραγωγή των
δεδομένων και θεματική ανάλυση για την οργάνωση, την παρουσίαση και την ερμηνεία τους. Τα
αποτελέσματα έδειξαν ότι οι 14 συμμετέχοντες/ουσες στην έρευνα προσεγγίζουν αμφίσημα τον
θεσμό. Γενικά, σε θεωρητικό επίπεδο, οι εκπαιδευτικοί διάκεινται θετικά απέναντι στην
αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας, καθώς πιστεύουν ότι υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να
συμβάλλει στη βελτίωση του σχολείου. Στην πλειονότητά τους, όμως, επιφυλάσσονται για την
εφαρμογή της. Οι εκπαιδευτικοί αναγνωρίζουν πιθανές πολιτικο-οικονομικές σκοπιμότητες,
σημαντικές δυσκολίες και πολλά εμπόδια στο εγχείρημα προώθησης του θεσμού στην
εκπαίδευση. Παραμένουν δύσπιστοι απέναντι στις προθέσεις της Πολιτείας και αδρανείς.
Παράλληλα, θέτουν όρους για ενδεχόμενη μελλοντική εμπλοκή τους στην υλοποίηση του θεσμού
και εξακολουθούν να βιώνουν αντιφατικά συναισθήματα για μια υποθετική εμπειρία, αφού ο
θεσμός δεν εφαρμόστηκε σύμφωνα με τις νομοθετικές προβλέψεις, στα σχολεία τους.
Συμπερασματικά, παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με προγενέστερες έρευνες οι εκπαιδευτικοί
προτιμούν σε μεγαλύτερο βαθμό τη συγκεκριμένη μορφή αξιολόγησης έναντι άλλων, η πρόσφατη
αναθέσμιση της αυτοαξιολόγησης δεν φαίνεται να άλλαξε ουσιαστικά την πραγματικότητα στον
τομέα της εκπαιδευτικής αξιολόγησης στην ελληνική δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Abstract
School Self-Evaluation is a form of educational evaluation which seems to qualify internationally,
in order to upgrade the quality of the educational project and the more efficient operation of the
school units. In Greece, in the last four decades, despite repeated legislative regulations, some
form of educational evaluation has not been systematically implemented. Law 4547/2018 is the
last institutional attempt to promote School Self-Evaluation in primary and secondary schools,
introducing new data in the field. The aim of this paper is to understand how secondary education
teachers give meaning and experience this particular educational change, studying in depth their
cognitive, behavioral and deeper emotional approaches to the institution and its implementation
process. In the research we followed the qualitative example, using a semi-structured interview for
data production and thematic analysis for their organization, presentation and interpretation. The
results showed that the 14 participants in the study approached the institution ambiguously. In
general, on a theoretical level, teachers are positive about the self-evaluation of the school unit, as
they believe that under certain conditions it could contribute to the improvement of the school.
Most, however, have reservation about its implementation. Teachers recognize possible political
and economic expediencies, significant difficulties and many obstacles to the institution's
promotion of education. They remain skeptical of the State's intentions and inactive. At the same
time, they set conditions for their possible future involvement in the implementation of the
institution and continue to experience contradictory feelings about a hypothetical experience, since
the institution was not implemented in accordance with the legal provisions, in their schools. In
conclusion, despite the fact that, according to previous research, teachers prefer this form of
assessment over others, the recent revision of self-evaluation does not seem to have substantially
changed the reality in the field of educational evaluation in Greek secondary education.