Η παρουσία της Φύσης στα δημοτικά τραγούδια: Η περίπτωση των εγχειριδίων Μουσικής από την αρχή του 20ου αιώνα ως σήμερα

The presence of Nature in the folk songs: The case of Music textbooks from the beginning of the 20th century to this day (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Μάντζιου, Ναυσικά
  3. Επιστήμες της Αγωγής (ΕΚΠ)
  4. 12 Σεπτεμβρίου 2021 [2021-09-12]
  5. Ελληνικά
  6. 71
  7. Γκιόλμας, Αριστοτέλης
  8. Χειμωνά, Χρυσάνθη-Έσθερ | Ρίζοπούλου, Σοφία
  9. Δημοτικό τραγούδι | Εκπαίδευση | Περιβάλλον | Σχολικά εγχειρίδια
  10. 76
  11. 10
  12. Περιέχει: πίνακες, εικόνες
    • Ο τρόπος με τον οποίο το δημοτικό τραγούδι γίνεται αντικείμενο διαχείρισης στα σχολικά εγχειρίδια Μουσικής διαμορφώνεται ανάλογα με τους προσανατολισμούς κάθε εποχής, από την αρχή του 20ού αιώνα ως σήμερα. Ταυτόχρονα, οι τρόποι με τους οποίους γίνεται αντιληπτό το φυσικό περιβάλλον στη συγκεκριμένη περίοδο ποικίλουν. Αφετηριακά, κάθε λαός διαμορφώνεται με βάση το περιβάλλον του, το οποίο συναποτελείται από τη Φύση. Ταυτόχρονα, η λαϊκή μουσική της υπαίθρου διαμορφώθηκε σε κοινωνίες που αντιμετώπιζαν το φυσικό περιβάλλον ως τόπο ταυτότητας, με την παραγωγική δραστηριότητα που σχετίζεται με τη Φύση να αποτελεί αντικειμενικά ένα κομμάτι αυτής της ταυτότητας. Στη συνέχεια, το δημοτικό τραγούδι ταυτίστηκε με επιλεγμένες εκδηλώσεις της λαϊκής μουσικής της υπαίθρου και αξιοποιήθηκε με διάφορους τρόπους στην εκπαίδευση, ανάλογα με τους προσανατολισμούς των εκάστοτε εκπαιδευτικών πολιτικών. Στα σχολικά εγχειρίδια Μουσικής αποτυπώνονται με διάφορους τρόπους αυτές οι κατευθύνσεις στη σύνδεσή τους με τη Φύση, από τη ρομαντική αντίληψη της Φύσης ως τη σχολική φυσιολατρία και, στη συνέχεια, ως τις περιόδους που έγιναν προσπάθειες να διαχυθούν οι αρχές της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Στην παρούσα εργασία διερευνάται η θεματολογία των δημοτικών τραγουδιών που περιλαμβάνονται στα σχολικά μουσικά εγχειρίδια ως προς τη συνάφειά τους με τη Φύση. Πιο συγκεκριμένα, μέσα από την ανάλυση του περιεχομένου των εγχειριδίων, εντοπίζονται οι χρονικές-ιστορικές περίοδοι που δίνεται μεγαλύτερη βάση στο περιεχόμενο που αφορά τη Φύση, αναδεικνύονται και συστηματοποιούνται οι διεργασίες, οι εκδηλώσεις και τα φαινόμενα που συναντώνται στο στιχουργικό περιεχόμενο των ευρισκόμενων δημοτικών τραγουδιών και κωδικοποιούνται ορισμένα βασικά μουσικά στοιχεία τους. Τέλος, αφού έχουν αναδειχτεί ποικίλοι τρόποι αντίληψης και αξιοποίησης της Φύσης στα μουσικά εγχειρίδια (ως κατηγορίας ταξινόμησης τραγουδιών, ως απάντησης στην αστικοποίηση, ως συμβόλου, ως παράγοντα της οικονομικής δραστηριότητας κ.λπ.), παρουσιάζεται ένα παράδειγμα-πρόταση μαθήματος στο οποίο αξιοποιούνται επιλεγμένα στοιχεία της λαϊκής μουσικής της υπαίθρου, στη σύνδεσή τους με προσανατολισμούς της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
    • The way in which folk songs are treated in Music schoolbooks is determined by the orientations of every period, from the beginning of the 20th century until today. In tandem, there is a variation in the manner in which natural environment is perceived in that specific period. On one hand, people are shaped by their environment, which also consists of Nature. At the same time, rural folk music was formed in societies, which conceived natural environment as a place of identity, with productive activity related to Nature, objectively constituting part of such an identity. Subsequently, folk songs (dimotiko tragoudi) were identified with selected rural folk music events and were used in education in various ways, depending on the orientations of the respective educational policies. The connection of these orientations with Nature is reflected in Music textbooks, from the romantic perception of Nature, to school nature worship, and then, to the periods when efforts were made for the dissemination of the principles of Environmental Education. This dissertation explores whether the themes of folk songs included in music textbooks, are relevant to Nature. In particular, via the analysis of the content of textbooks, the time – historical periods during which more emphasis is given to the content referring to Nature are traced. Furthermore, processes, events and the phenomena encountered in the content of the lyrics of folk songs are highlighted and set up, and some of their main musical elements are codified. In the end, after the various ways of perceiving and using Nature in music textbooks (as a category of song classification, as an answer to urbanization, as a symbol, as a factor of financial activity etc.), have been highlighted, an example-lesson plan is presented, in which selected elements of folk music have been used.
  14. Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές