Θεωρητικές προσεγγίσεις στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού στην ΑεξΑΕ / Γκιόσος, Ι. & Κουτσούμπα Μ. (2005), Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές, (σσ. 39-52). Πάτρα: ΕΑΠ
Η έρευνα που εστιάζεται στην αποτελεσματικότητα προγραμμάτων επαγγελματικής ανάπτυξης εκπαιδευτικών Φυσικών Επιστημών (ΦΕ) είναι περιορισμένη. Η παρούσα εργασία επιδιώκει να διερευνήσει την αποτελεσματικότητα ενός προγράμματος επαγγελματικής ανάπτυξης εκπαιδευτικών ΦΕ νησιωτικών περιοχών της Ελλάδας, ζήτημα για το οποίο δεν υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα. Ειδικότερα, επιδιώκει να διερευνήσει την επίδραση ενός προγράμματος επαγγελματικής ανάπτυξης εκπαιδευτικών ΦΕ στους παιδαγωγικούς προσανατολισμούς των εκπαιδευτικών αναφορικά με τη διερευνητική μάθηση, στην ποιότητα των σχεδίων διδασκαλίας των εκπαιδευτικών αναφορικά με τις επιστημονικές πρακτικές που αυτά εμπλέκουν, στην ικανότητα των εκπαιδευτικών να αξιολογούν σχέδια διδασκαλίας που μελετούν και διδασκαλίες που παρακολουθούν, καθώς και την επίδραση στις διδακτικές πρακτικές των εκπαιδευτικών. Επιπρόσθετα, η εργασία επιδιώκει να διερευνήσει τις απόψεις των εκπαιδευτικών για την αποτελεσματικότητα του υπό εξέταση προγράμματος.
Αναπτύχθηκε το πρόγραμμα "Διδακτική των ΦΕ 2017-18 - Διερευνητική Μάθηση" ένα εξ αποστάσεως πρόγραμμα επαγγελματικής ανάπτυξης εκπαιδευτικών Φυσικών Επιστημών εστιασμένο στη διερευνητική μάθηση. Το δείγμα της έρευνας απετέλεσαν 25 εκπαιδευτικοί ΦΕ που υπηρετούσαν τη σχολική χρονιά 2017-18 στις σχολικές μονάδες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στις Κυκλάδες. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν ερωτηματολόγια και συνεντεύξεις. Συγκεκριμένα, μέσω ερωτηματολογίων διερευνήθηκαν οι παιδαγωγικοί προσανατολισμοί των εκπαιδευτικών αναφορικά με τη διερευνητική μάθηση και η ποιότητα των σχεδίων διδασκαλίας των εκπαιδευτικών αναφορικά με τις επιστημονικές πρακτικές που αυτά εμπλέκουν. Μέσω συνεντεύξεων μελετήθηκαν η ικανότητα των εκπαιδευτικών να αξιολογούν σχέδια διδασκαλίας που μελετούν και διδασκαλίες που παρακολουθούν, οι διδακτικές πρακτικές των εκπαιδευτικών, καθώς και οι απόψεις των εκπαιδευτικών για την αποτελεσματικότητα του προγράμματος. Η ανάλυση των δεδομένων επέτρεψε να αποτυπωθεί η αποτελεσματικότητα του προγράμματος. Ειδικότερα, αναφορικά με τους παιδαγωγικούς προσανατολισμούς των εκπαιδευτικών, διαπιστώθηκε μια "μετάβαση" των απόψεων των εκπαιδευτικών από παραδοσιακούς προσανατολισμούς σε διερευνητικούς προσανατολισμούς. Σχετικά με την ποιότητα των σχεδίων-σεναρίων διδασκαλίας των εκπαιδευτικών, προέκυψε μια σημαντική βελτίωση του επιπέδου των επιστημονικών πρακτικών που εμπλέκονται σε αυτά. Αναφορικά με την ικανότητα των εκπαιδευτικών να αξιολογούν σχέδια διδασκαλίας που μελετούν, προέκυψε ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές στα στοιχεία με τα οποία κρίνουν οι εκπαιδευτικοί τα σχέδια διδασκαλίας πριν και μετά την εφαρμογή του προγράμματος. Επιπλέον, σύμφωνα με τις απόψεις των εκπαιδευτικών, το πρόγραμμα αυτό συνέβαλε στην αλλαγή των διδακτικών πρακτικών τους και κρίθηκε αποτελεσματικό.
Research focusing on the effectiveness of Science Teachers' professional development programs (PD) is limited. This work aims to investigate the effectiveness of a professional development program for science teachers of island regions in Greece, a subject for which there is no research data. In particular, it seeks to investigate the impact of a science teachers' professional development program on teachers pedagogical orientations on inquiry learning, on the quality of teachers' teaching plans on the scientific practices involved, on the ability of science teachers to evaluate teaching plans that they study and attend, as well as the impact on teaching practices of science teachers. In addition, the present work seeks to investigate the views of teachers on the effectiveness of the professional development program.
A science teachers' professional development program called "Science Education 2017-18 - Inquiry Based Science Learning (IBSL)" was developed by Distance Learning methods, focusing on inquiry learning. The sample of the survey consisted of 25 science teachers serving at the school year of 2017-18, in the Secondary Education Schools in the Cyclades prefecture of South Aegean Region.
Questionnaires and interviews were used to collect the data. In particular, through questionnaires, science teachers' pedagogical orientations on IBSL, the quality of science teachers' teaching plans-projects with regard to the scientific practices involved, were investigated. Through interviews, science teachers' ability to evaluate teaching plans-scenarios that they have studied and demonstration lessons that they have attended, science teachers' teaching practices and as well as the effectiveness of the program, were investigated and studied.
The analysis of the data has made it possible to demonstrate the effectiveness of the PD program. More specifically, with regard to pedagogical orientations of science teachers, a "transition" of teachers' views from traditional orientations to inquiry orientations was found. On the quality of science teachers' teaching plans and scenarios, a significant improvement in the level of scientific practices involved in them has emerged. Regarding the ability of teachers to evaluate teaching plans, it has become clear that there are significant differences in the factors that teachers assess the teaching plans before and after the implementation of the program. In addition, according to the views of science teachers, this program has contributed to changing their teaching practices and was considered effective.
Αποτελεσματικότητα Προγράμματος Επαγγελματικής Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών Φυσικών Επιστημών