Η έμφυλη διάσταση των σχολικών εγχειριδίων: Διερεύνηση των απόψεων των μαθητών/-ητριών του λυκείου για τα έμφυλα στερεότυπα στα βιβλία της Νεοελληνικής Γλώσσας «Έκφραση- Έκθεση».

The gender dimension of school textbooks: Exploring the opinions of high school students on gender stereotypes in the books of the Modern Greek Language "Expression-Essay" (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Κιτσιούλη, Δέσποινα
  3. Επιστήμες της Αγωγής (ΕΚΠ)
  4. 29 Σεπτεμβρίου 2018 [2018-09-29]
  5. Ελληνικά
  6. 165
  7. Τζακώστα, Μαρίνα
  8. Παναρέτου , Ελένη | Ντίνας, Κωνσταντίνος
  9. σχολικά βιβλία, νεοελληνική γλώσσα, γενικό λύκειο, έμφυλα στερεότυπα, γλωσσικός σεξισμός | school textbooks, Modern Greek language, High school, gender stereotypes, linguistic sexism
  10. 2
  11. 97
  12. 56
  13. Περιέχει: πίνακες, γραφήματα, εικόνες
  14. Γλώσσα, Κοινωνία και Εκπαίδευση, Εγχειρίδιο μελέτης / Ξυδόπουλος Γ.Ι., Αναγνωστοπούλου Ε., Γούτσος Δ., Χατζησαββίδης Σ., Τσάκωνα Β.,
    • Η γλώσσα ως κοινωνική κατασκευή δεν είναι αθώα, αντιθέτως μεταφέρει μηνύματα της κυρίαρχης ιδεολογίας, σύμφωνα με το κίνημα του φεμινισμού. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί το σχολικό βιβλίο είναι φορέας ιδεολογίας και επηρεάζει τις απόψεις των μαθητών/-ητριών. Η παρούσα διπλωματική εργασία εντάσσεται στη θεματική «γλώσσα και φύλο». Αποτελεί μια κοινωνιογλωσσολογική προσέγγιση και διερευνά την έμφυλη διάσταση των σχολικών βιβλίων της «Έκφρασης- Έκθεσης του Γενικού Λυκείου», καθώς και τις απόψεις των μαθητών/-ητριών σχετικά με τα έμφυλα στερεότυπα στο σχολικό και κοινωνικό τους περιβάλλον υπό το πρίσμα των θεωριών της Κριτικής Ανάλυσης Λόγου και του γλωσσικού σεξισμού. Πρόκειται για μία έρευνα που ακολουθεί τον μεικτό σχεδιασμό, συνδυάζοντας ποιοτική και ποσοτική προσέγγιση. Για τη διερεύνηση της έμφυλης διάστασης των σχολικών βιβλίων «Έκφραση- Έκθεση του Γενικού Λυκείου» επιλέγεται η μέθοδος της ανάλυσης περιεχομένου και οι απόψεις των μαθητών/-ητριών διερευνώνται μέσω ενός ερωτηματολογίου το οποίο συνίσταται από ερωτήσεις κλειστού και ανοιχτού τύπου. Στο πρώτο μέρος (Κεφάλαια 1, 2, 3) περιγράφεται το θεωρητικό υπόβαθρο, διασαφηνίζονται οι όροι των θεωριών της Κριτικής Ανάλυσης Λόγου και του γλωσσικού σεξισμού και επιχειρείται μια σύντομη ανασκόπηση των μελετών που επικεντρώνονται στην έμφυλη διάσταση των σχολικών βιβλίων. Στο δεύτερο μέρος (Κεφάλαια 4, 5, 6, 7) περιγράφεται η εμπειρική έρευνα στις δύο φάσεις της: στην α΄ φάση αναλύεται το περιεχόμενο των σχολικών βιβλίων της «Έκφρασης- Έκθεσης του Γενικού Λυκείου» ως προς τον τρόπο παρουσίασης των δύο φύλων και στη β΄ φάση οι μαθητές/-ήτριες απαντούν στο ερωτηματολόγιο, το οποίο διερευνά την ύπαρξη έμφυλων στερεοτύπων στο σχολικό και κοινωνικό τους περιβάλλον, την αναγνώριση στοιχείων γλωσσικού σεξισμού στην ελληνική γλώσσα και τον τρόπο προβολής των δύο φύλων στα σχολικά βιβλία της «Έκφρασης- Έκθεσης του Γενικού Λυκείου». Τα βιβλία Έκφρασης- Έκθεσης δεν προβάλλουν ισότιμα τα δύο φύλα, υιοθετούν στερεοτυπικές αναπαραστάσεις για τα δύο φύλα και περιέχουν στοιχεία γλωσσικού σεξισμού. Οι μαθητές/-ήτριες αναγνωρίζουν την ύπαρξη έμφυλων στερεοτύπων στο σχολικό και κοινωνικό τους περιβάλλον, εντοπίζουν στα βιβλία τους στοιχεία έμφυλων διακρίσεων, αλλά δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν στοιχεία γλωσσικού σεξισμού.
    • Language as a social construct is not innocent but reflects, according to the feminist movement, the dominant ideology. The language of the school textbooks conveys ideology and therefore has an impact on the students’ opinions. The present Master’s thesis falls within the theme of «language and gender». It is a sociolinguistic approach and research on gender dimension in High school «Expression – Essay» textbooks, as well as on the students opinions concerning gender stereotypes in their social environment and school context, in the light of the theories of Critical Discourse Analysis and of linguistic sexism. It is a mixed methods research involving both a quantitative and a qualitative approach. The method of content analysis was chosen for studying gender dimension in High school «Expression– Essay» textbooks, while the study of the students’ opinions follows the template of a questionnaire with open and closed-ended questions. The first part (Chapters 1, 2, 3) describes the theoritical background, clarifies the terms of the theories of critical discourse analysis and of linguistic sexism and undertakes a short overview of studies related to gender dimension in school textbooks The second part (Chapters 4, 5, 6, 7) describes the two steps of the undertaken empirical research: the first step was to analyse the content of High school «Expression – Essay» textbooks in regard to the way in which genders are portrayed, while at the second step students answered the questionnaire on the existence of gender stereotypes in their social environment and school context, the identification of elements of sexism in the Greek language and the way in which genders are represented in High school «Expression – Essay» textbooks. «The «Expression– Essay» textbooks do not represent genders are equal; they adopt stereotypical representations of both genders and contain elements of linguistic sexism. Students acknowledge the existence of gender stereotypes in their social environment and school context, identify elements of gender discrimination in their textbooks but have difficulties recognizing elements of linguistic sexism.
  16. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.