Έχουν διεξαχθεί πολλές έρευνες και μελέτες για την επιμόρφωση των Ελλήνων εκπαιδευτικών, όμως, η ελληνική βιβλιογραφία είναι ελλιπής όσον αφορά τον τομέα της αυτομόρφωσης. Μάλιστα, δεν εντοπίσαμε μελέτες που να εστιάζουν στην αυτομόρφωση των εκπαιδευτικών και στους τρόπους με τους οποίους μπορούν να αυτομορφωθούν και να αυτοβελτιωθούν, καθώς και τα εμπόδια που ενδέχεται να συναντήσουν κατά την προσπάθειά τους. Θα ήταν χρήσιμο να σημειωθεί ότι ενώ η έννοια της αυτομόρφωσης αναφέρεται ως παράδειγμα επιμόρφωσης σε πολλές έρευνες, δεν αναλύεται διεξοδικά.
Η παρούσα έρευνα ασχολήθηκε με τη διερεύνηση των τρόπων αυτομόρφωσης των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και των εμποδίων που ενδέχεται να συναντήσουν κατά τη διαδικασία αυτή. Συγκεκριμένα, στόχοι της έρευνας ήταν: α) η περιγραφή των τρόπων αυτομόρφωσης που χρησιμοποιούν οι εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, β) η συσχέτιση των τρόπων αυτομόρφωσης που αξιοποιούν οι εκπαιδευτικοί και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους (φύλο, ηλικία, έτη προϋπηρεσίας), γ) η περιγραφή των εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην προσπάθειά τους να αυτομορφωθούν. Για τη διερεύνηση των ερευνητικών ερωτημάτων χρησιμοποιήθηκε η ποσοτική προσέγγιση και ως ερευνητικό εργαλείο χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο, το οποίο συμπλήρωσαν 100 εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που εργάζονται σε σχολείο. Από τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων με το πρόγραμμα SPSS και τα αποτελέσματα της έρευνας, προέκυψε ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί επιδιώκουν την αυτομόρφωσή τους με έναν συνδυασμό τρόπων και μεθόδων, ώστε να το επιτύχουν. Οι περισσότεροι μάλιστα συμμετέχουν σε επιμορφωτικά προγράμματα και σεμινάρια, ενημερώνονται μέσω διαδικτύου και συζητούν με συναδέλφους. Διαπιστώθηκαν ορισμένες διαφοροποιήσεις σε επιμέρους τρόπους αυτομόρφωσης σε σχέση με το φύλο, την ηλικία και τα χρόνια προϋπηρεσίας των εκπαιδευτικών, ενώ αναφορικά με τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν στην προσπάθειά τους να αυτομορφωθούν, κυρίαρχα είναι η έλλειψη χρόνου, λόγω οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων, αλλά και το οικονομικό κόστος των εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Μέσω, λοιπόν, των συμπερασμάτων, που προέκυψαν από την παρούσα έρευνα, ευελπιστούμε να δοθεί η δυνατότητα, στους Έλληνες εκπαιδευτικούς να αναγνωρίσουν την αυτομόρφωση ως τρόπο ζωής, ως ανάγκη που θα τους οδηγήσει στη δια βίου μάθηση και να αποτελέσει «έστω και ένα μικρό λιθαράκι» στην προσπάθεια για αναπροσαρμογή του ρόλου της πολιτείας, ώστε το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα να ενισχύει την προσπάθεια των εκπαιδευτικών για αυτομόρφωση και να επιτευχθεί με αυτόν τον τρόπο η ολική και ποιοτική αναβάθμισή του.
Many researches have been conducted regarding the subject of teacher’s education and training, whereas, the term of teachers’ self-education can’t be easily studied through the Greek bibliography. In fact, we haven’t identified any studies on the teachers’ self-education, the chosen ways of self-education and self-improving, as well as the obstacles teachers encounter in this process. It would be useful to note that nevertheless, the term of teachers’ self-education is systematically referred as an example of teachers’ education but it is not examined profoundly.
The present study focuses on how primary education teachers “self-educate” themselves and what kind of obstacles they encounter in this effort. More precisely the aim of this survey was a) to describe the ways of self-education primary school teachers choose, b) to find the correlation between these choices and personal characteristics (gender, age, professional experience), c) to present the difficulties teachers cope with, in the process of self-education. We used the quantitative approach to analyze and investigate the initial questions and the questionnaire as a research tool, given to 100 primary school teachers. The statistical analysis of SPSS data and the results of the research revealed that all teachers are seeking self-education through a combination of ways and methods to achieve it. Most of them participate in training programs and seminars, they are informed over the internet or they exchange ideas with their colleagues. Different kinds of self-education have been identified in relation to the gender, the age and the years of professional experience. At the same time, the obstacles they face in their efforts to educate themselves are the lack of time due to family and professional obligations, but also the financial cost of the training programs.
Subsequently, we hope that through the findings of this survey, teachers will be able to recognize the necessity of self-education that leads to a lifelong way of learning and self-improving. In addition, we expect that through the enforcement of educational programs for teachers by the state, the educational system will be consequently highly upgraded in total.
Αυτομόρφωση για εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Εμπόδια και διαμορφωτικοί παράγοντες.