Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών : μια επισκόπηση σε σχολικές μονάδες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της περιφέρειας του Νομού Θεσσαλονίκης

  1. MSc thesis
  2. ΚΑΛΤΣΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
  3. Επιστήμες της Αγωγής (ΕΚΠ)
  4. 2007 [2007]
  5. Ελληνικά | Αγγλικά
    • ΕΙΣΑΓΩΓΗΤα ζητήματα αξιολόγησης της εκπαίδευσης απασχολούν έντονα την κοινή γνώμη, τους συντελεστές του σχολείου, τους ερευνητές και τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων για την εκπαίδευση στη χώρα μας. Από πολλούς εμφανίζεται ως αναμφισβήτητη η ανάγκη για αναδιάρθρωση του σχολείου στο πλαίσιο των σύγχρονων κοινωνικών, οικονομικών, πολιτισμικών και τεχνολογικών αλλαγών. Άλλωστε υποστηρίζεται ότι η μορφή του σχολείου, η οργάνωσή του, τα μέσα του, το περιεχόμενό του, το προσωπικό του, η «κουλτούρα» του, οι διδακτικές πρακτικές του και τα αποτελέσματά του στη μόρφωση νέων πολιτών είναι στις μέρες μας αντικείμενο μελέτης, κριτικής και αναθεώρησης διεθνώς (Σολομών,1999).Γίνονται λοιπόν προσπάθειες να προσδιοριστούν οι μηχανισμοί εκείνοι που σε τακτά χρονικά διαστήματα θα επιτρέπουν να εκτιμάται αν και σε ποιο βαθμό εκπληρώνονται οι στόχοι για την ανάπτυξη του εκπαιδευτικού συστήματος, στο πλαίσιο της ευρύτερης κοινωνικής και οικονομικής προσφοράς του. Η «συστημική» προσέγγιση της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου καθώς και της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών ως διακριτή συνιστώσα/ υποσύστημα του εκπαιδευτικού έργου αποτελούν βασικό στοιχείο οποιασδήποτε προσπάθειας εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης της εκπαίδευσης. Υποστηρίζεται ότι χωρίς αξιολόγηση τα μέτρα και οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζονται δεν κρίνονται ως προς τα αποτελέσματά τους αλλά ως αντικείμενο πολιτικής βούλησης ή και κοινωνικού κόστους (Παλαιοκρασάς κ. συν.,1997).Στην ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και κυρίως των εκπαιδευτικών, ιδιαίτερα με τις «εκθέσεις» προσόντων που συνέτασσαν οι επιθεωρητές μέχρι το 1982, δέχτηκε την κριτική της εκπαιδευτικής κοινότητας και καταργήθηκε. Από τότε μέχρι και σήμερα η αξιολόγηση έχει αναδειχθεί σε πεδίο αντιπαράθεσης και έντονης αμφισβήτησης που αφορούν τους ορισμούς, τους όρους και τις ιδεολογικές της συντεταγμένες. Φαίνεται πάντως να ισχύει ότι η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου αλλά και η ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών προβάλλει ως αντικείμενο συζήτησης, όταν στους κόλπους της εκπαιδευτικής κοινότητας εμφανίζονται αντιστάσεις και αμφισβητήσεις, όταν τα εκπαιδευτικά συστήματα μεταβάλλονται και όταν διατυπώνονται γενικές κρίσεις για την ποιότητα της σχολικής εκπαίδευσης (Ανδρέου, 1992, Μαυρογιώργος,1993, Παπακωνσταντίνου, 1993).Στη σύγχρονη διοικητική πρακτική η αξιολόγηση θεωρείται ως διαδικασία προκαταρκτική, διαμορφωτική και τελική, ως ένα αναπόσπαστο μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος που περιλαμβάνει τον εντοπισμό προβλημάτων, την ιεράρχηση στόχων, την ανάδειξη δυνατοτήτων, την αξιοποίηση των ερευνητικών προσπαθειών της επιστημονικής και εκπαιδευτικής κοινότητας, την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού σχεδιασμού, την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου και τον επανασχεδιασμό του (Ανδρέου και Μαντζούφας, 1999β).Συνεπώς η διερεύνηση της εννοιολογικής προσέγγισης και αποδοχής της αξιολόγησης στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα της δευτεροβάθμιας σχολικής μονάδας παραμένει φαινόμενο με ιδιαίτερο ερευνητικό ενδιαφέρον. Σκοπός λοιπόν της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να μελετήσει το «φαινόμενο» της αξιολόγησης τόσο του παραγόμενου εκπαιδευτικού έργου όσο και του εκπαιδευτικού στο περιβάλλον της ελληνικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.Στο πρώτο κεφάλαιο αυτής της εργασίας θα παρουσιάσουμε το νομοθετικό πλαίσιο του θεσμού της αξιολόγησης (που είχε τη μορφή του επιθεωρητισμού) στην Ελληνική εκπαίδευση, μέσα στα πλαίσια του νεότερου Ελληνικού κράτους (από την εποχή της σύστασής του μετά την απελευθέρωση έως τις αρχές της δεκαετίας του 1980), και θα προσπαθήσουμε να εξάγουμε κάποια συμπεράσματα από τη μέχρι τότε εφαρμογή και λειτουργία του θεσμού. Η νομοθεσία που παρατίθεται αφορά κυρίως τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.Στο δεύτερο κεφάλαιο θα γίνει αναφορά στις προσπάθειες που έχουν γίνει από την ελληνική και ξένη βιβλιογραφία να οριστεί η αξιολόγηση στην εκπαίδευση, στους σκοπούς που αυτή έχει, καθώς και στις μορφές και τα μοντέλα με τα οποία μπορεί να εφαρμοστεί μέσα στον εκπαιδευτικό χώρο. Έπειτα θα παρουσιάσουμε τα πεδία, τις διαδικασίες και τα κριτήρια, τους συντελεστές και τις μεθόδους της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου μιας σχολικής μονάδας και θα αναφερθούμε στις διαδικασίες και τα κριτήρια της ατομικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Τέλος θα εξετάσουμε και κάποιους άλλους παράγοντες (φύλο, ηλικία, έτη υπηρεσίας, τύπο σχολικής μονάδας) ως προς το ρόλο που παίζουν στη στάση των εκπαιδευτικών απέναντι στην αξιολόγηση.Στο τρίτο κεφάλαιο θα παρουσιάσουμε μια έρευνα που διεξήχθη ανάμεσα σε σχολικές μονάδες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Ν. Θεσσαλονίκης προκειμένου να ανιχνευθεί η στάση των εκπαιδευτικών απέναντι σε διαδικασίες, σκοπούς και κριτήρια τόσο της ατομικής τους αξιολόγησης όσο και της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού τους έργου. Θα αναφερθούμε στη μεθοδολογία αυτής της έρευνας ( πληθυσμός, δείγμα, μέσα συλλογής δεδομένων ), στα αποτελέσματά της στατιστικής της ανάλυσης και στη συνέχεια θα προσπαθήσουμε να εξάγουμε κάποια συμπεράσματα από αυτά ερμηνεύοντάς τα.
  7. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.