ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ, ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ, ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ
Burnout syndrome concerning teachers of secondary education: Causative factors, Consequences on teachers and educational activity, Precaution and handling procedures (Αγγλική)
σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης | παράγοντες εμφάνισης επαγγελματικού άγχους και εξουθένωσης | συνέπειες, μέτρα πρόληψης, τρόποι αντιμετώπισης.
2
36
45
Πίνακες
Λεβέντης, Χ. (2008). Το επαγγελματικό άγχος και η επαγγελματική εξουθένωση των διευθυντών σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην περιοχή της Θεσσαλίας. (Διπλωματική εργασία, ΕΑΠ). Διαθέσιμο από τη βάση δεδομένων του ΕΑΠ, (Κωδ. 18749)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η συγκεκριμένη εργασία επιχειρεί να διερευνήσει τις απόψεις των
εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που υπηρετούν σε δημόσια σχολεία
της κεντρικής Μακεδονίας, ως μόνιμοι ή αναπληρωτές, όσον αφορά τους
σημαντικότερους παράγοντες εμφάνισης του εργασιακού άγχους και του συνδρόμου
της επαγγελματικής εξουθένωσης στον εκπαιδευτικό κλάδο. Επιπλέον, αποπειράται
να ιεραρχήσει ως προς τη σημαντικότητά τους, τις συνέπειες των παραπάνω
φαινομένων, καθώς και τους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισής τους.
Στην παρούσα έρευνα συμμετείχαν 201 συνολικά εκπαιδευτικοί, που
υπηρετούν σε γυμνάσια και λύκεια των νομών Κιλκίς, Σερρών, Ημαθίας, Πιερίας,
Πέλλας, Χαλκιδικής και Θεσσαλονίκης. Η έρευνα διενεργήθηκε κατά το διάστημα
των μηνών Μαρτίου-Απριλίου 2019. Όλοι οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα
ερωτηματολόγιο, το οποίο τους εστάλη ηλεκτρονικά και βασίζεται σε δύο έγκριτα
εργαλεία μέτρησης, που χρησιμοποιούνται κατά κόρον για τη διερεύνηση της
επαγγελματικής εξουθένωσης διεθνώς και είναι το Copenhagen Psychosocial
Questionnaire (English version) used in the PUMA study (Kristensen, Hannerz,
Høgh, & Borg, 2005) και το Maslach Burnout Inventory (Schutte, Toppinen, Kalimo
& Schaufeli, 2000). Εκτός από τις ερωτήσεις που βασίστηκαν στα προαναφερθέντα
ερωτηματολόγια, συμπεριελήφθησαν και έξι ερωτήσεις, κατασκευασμένες από την
ερευνήτρια, με βάση τη βιβλιογραφία, που ελέγχθηκαν ως προς την αξιοπιστία και
την εγκυρότητά τους.
Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι οι εκπαιδευτικοί θεωρούν, κατά
μέσο όρο, ως τον σημαντικότερο παράγοντα εμφάνισης επαγγελματικού άγχους και
εξουθένωσης τις εργασιακές συνθήκες. Ως προς τα συμπτώματα του φαινομένου, τη
μεγαλύτερη κατά μέσο όρο συχνότητα εμφάνισης στους εκπαιδευτικούς, παρουσίασε
η αίσθηση ματαιότητας, με την αδυναμία συγκέντρωσης και τα προβλήματα μνήμης
να ακολουθούν. Σχετικά με την αντιμετώπιση των προαναφερθεισών συνεπειών,
φάνηκε ότι οι εκπαιδευτικοί στην πλειοψηφία τους επικεντρώνουν στις προσπάθειες
να κάνουν κάτι για την κατάσταση στην οποία βρίσκονται και επιχειρούν να
εξετάσουν την κατάσταση από άλλη οπτική γωνία, δηλαδή, περισσότερο αισιόδοξα.
Τέλος, η έρευνα έδειξε ότι τα δύο σημαντικότερα μέτρα για την πρόληψη του
6
συνδρόμου της επαγγελματικής εξουθένωσης είναι το πολύ καλά οργανωμένο
εργασιακό περιβάλλον και η διατήρηση καλών σχέσεων με τους συναδέλφους τους.
Ακολούθως, έγινε συσχέτιση των παραγόντων που ευνοούν την εμφάνιση
επαγγελματικού άγχους και εξουθένωσης, των συνεπειών αυτών των φαινομένων,
καθώς και των τρόπων πρόληψης και αντιμετώπισης, με τα δημογραφικά
χαρακτηριστικά, όπως το φύλο, την οικογενειακή κατάσταση και τα έτη υπηρεσίας
των συμμετεχόντων. Συμπερασματικά, φάνηκε ότι οι μεταβλητές του φύλου και των
ετών υπηρεσίας συσχετίζονται περισσότερο με την εμφάνιση, τις συνέπειες και τους
τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης του επαγγελματικού άγχους και εξουθένωσης,
ABSTRACT
This paper attempts to examine the perceptions of permanent or substitute
secondary school teachers serving in public schools in central Macedonia on the most
important contributors to the burnout syndrome in the educational sector. In addition,
it attempts to prioritize the consequences of the phenomenon above, as well as the
ways to prevent and deal with it.
In the present survey, 201 secondary state school teachers of the prefectures of
Kilkis, Serres, Imathia, Pieria, Pella, Halkidiki and Thessaloniki participated. The
investigation was carried out during the months March-April 2019. All participants
completed a questionnaire, which was sent to them electronically and is based on two
reputable measuring tools that are widely used to investigate occupational burnout
internationally, that is the Copenhagen Psychosocial Questionnaire used in the PUMA
study (Kristensen & Borg, 2003) and the Maslach Burnout Inventory (Schutte,
Toppinen, Kalimo & Schaufeli, 2000). Apart from the questions based on the
mentioned questionnaires above, six questions were also included, produced by the
researcher based on bibliography, so that their reliability and validity can be checked.
The findings of the survey show that teachers, on average, consider working
conditions as the most important factor in the occurrence of occupational anxiety and
burnout. Regarding the symptoms of the phenomenon, the sense of futility, lack of
concentration and memory problems are the most commonly present evident. In
dealing with the consequences mentioned above, it appeared that most teachers are
focusing on trying to do something about the situation they are in and see the situation
from a different perspective, that is a more optimistic one. Finally, research showed
that the two most important measures for the prevention of the burnout syndrome are
the well-organized working environment and the maintenance of good relationships
with their colleagues.
Subsequently, factors that promote the occurrence of professional anxiety and
burnout, the effects of these phenomena, as well as the ways of preventing and
dealing with, were correlated with the demographic characteristics of the participants
such as the gender, marital status and working experience. In conclusion, the variables
of gender and working experience are more closely related to the appearance,
consequences and ways of preventing and dealing with occupational anxiety and
exhaustion rather than the variable of the marital status.
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ, ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ, ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ Περιγραφή: 105096 paroutsidou panagiota (1).pdf (pdf)
Book Reader Άδεια: Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές Πληροφορίες: primary:true Μέγεθος: 0.9 MB
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ, ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ, ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ - Identifier: 143286
Internal display of the 143286 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)