Η συμμετοχή του Ορθοδόξου Κλήρου στους αγώνες του Έθνους υπήρξε πάντα έντονη . Τα εθνικά θέματα, βέβαια στην παλιά εποχή αλλά και περισσότερο στις ημέρες μας , εμφανίζονται και είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τα εκκλησιαστικά, καθώς η Εκκλησία της Ελλάδος αποτελεί την κατ’ εξοχήν Εκκλησία στην Ευρώπη όπως και στον κόσμο ολόκληρο. Η σχέση της Ορθόδοξης Ελληνικής Εκκλησίας με την εκπαίδευση και συνάμα με την ελληνική γλώσσα και παιδεία υπήρξε πάντα στενή και αφού το θέμα της γλώσσας είναι άμεσα συνδεδεμένο με το θέμα του εθνικισμού μας, η Εκκλησία αναδεικνύεται σε παράγοντα διατήρησης της εθνικής ταυτότητας του Ελληνισμού μέσω της γλώσσας και της παιδείας, πράγμα που καταδεικνύεται ιδιαίτερα στη περίπτωση του Μακεδονικού Αγώνα.
Συγκεκριμένα, κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα ο ορθόδοξος Κλήρος ενωμένος, απλοί ιερείς αλλά και επιφανείς ιεράρχες (όπως ο Αιμιλιανός Λαζαρίδης που ασχοληθήκαμε εκτενώς στην εργασία μας), αντιστάθηκαν σθεναρά στη βουλγαρική απειλή, τοποθετώντας τους εαυτούς τους την πρώτη γραμμή ενδυναμώνοντας και οργανώνοντας τον Ελληνισμό της Μακεδονίας. Κάθε επιστήμονας ιστορικός προσεγγίζει με σεβασμό τη συμβολή του Ορθοδόξου Κλήρου στο επαναστατικό κατόρθωμα του Μακεδονικού Αγώνα.
Στην παρούσα Διπλωματική Μελέτη με θέμα «Η Συμβολή του Ορθοδόξου Κλήρου στον Μακεδονικό Αγώνα- Αιμιλιανός Λαζαρίδης» εξετάζεται με απλουστευμένο υλικό αλλά και με τα ιστορικά , επιστημονικά συμφραζόμενα εντάσσοντάς τα στο ιστορικό του πλαίσιο για να γίνει περισσότερο κατανοητό στον αναγνώστη. Επιπλέον, παρουσιάζεται σχετικό υλικό από την εποχή εκείνη ώστε τα γεγονότα να καταδειχθούν πιο άμεσα αλλά και ανθρώπινα στον απλό αναγνώστη.
The participation of the Orthodox Clergy in the struggles of the Nation has always been intense. The national issues, of course in the old times but also more today, appear and are inextricably linked with the ecclesiastical ones, as the Church of Greece is the pre-eminent Church in Europe as well as in the whole world.
The relationship of the Greek Orthodox Church with education and at the same time with the Greek language and education has always been close and since the issue of language is directly related to the issue of our nationalism, the Church emerges as a factor in preserving the national identity of Hellenism through language. and education, which is especially demonstrated in the case of the Macedonian Struggle.
Specifically, during the Macedonian Struggle, the Orthodox Clergy united, ordinary priests and eminent hierarchs (such as Emilianos Lazaridis, who worked extensively in our work), strongly resisted the Bulgarian threat, placing themselves first and foremost, of Macedonia. Every historian approaches with respect the contribution of the Orthodox Clergy to the revolutionary achievement of the Macedonian Struggle.
In the present Diplomatic Study on "The Contribution of the Orthodox Clergy to the Macedonian Struggle - Emilianos Lazaridis" is examined with simplified material but also with the historical, scientific contexts, placing them in its historical context to become more understandable to the reader. In addition, relevant material from that time is presented so that the facts can be demonstrated more directly and humanely to the ordinary reader.