Η θέση της γυναίκας στη ζωή της Εκκλησίας στον πρώιμο Χριστιανισμό - Οι γυναίκες ως αποδέκτες κ διακόνισσες του μηνύματος του Χριστού στην ιστορία της πρώτης Εκκλησίας - Φεμινιστική θεολογία και το ζήτημα της χειροτονίας των γυναικών στον σύγχρονο κόσμο.
(The position of woman in the life of the Church in primitive Christianity. Women as receivers of the message of Christ and as deaconesses in the history of the early Church- Feminist Theology and the question of the ordination of women in the contemporary world). (english)
Περίληψη
Η πατριαρχική κοινωνία με τις διαφορετικές μορφές με τις οποίες εμφανίζεται συντηρεί τις υπάρχουσες εξουσιαστικές δομές της με αποτέλεσμα να οδηγεί τις εκάστοτε και εκασταχού κοινωνίες, διαφορετικά κάθε φορά, στην ανισότητα των δυο φύλων και ακολούθως στη μειονεξία της γυναίκας. Το αυτονόητο δεν εξυπακούεται, αλλά χρήζει πολιτικής δράσης και συνειδησιακής και οντολογικής αλλαγής για την ανατροπή των κοινωνικών, πολιτικών και θρησκευτικών αντιλήψεων με σκοπό την εμπέδωση ότι: «Η γυναίκα είναι άνθρωπος».
Στον αρχαίο ελληνικό κόσμο η θέση της γυναίκας, άλλοτε λιγότερο, άλλοτε περισσότερο, ήταν μειονεκτική, η φυσική της θέση ήταν το σπίτι και σκοπός της η ευχαρίστηση του άνδρα, η τεκνοποιία και η ανατροφή των παιδιών. Το φύλο της γυναίκας φυσικοποιήθηκε και θεωρήθηκε ότι η μειονεξία δεν ήταν αποτέλεσμα των κοινωνικών αντιλήψεων και πρακτικών, αλλά οφειλόταν στην εκ φύσεως διαφορά των φύλων. Στον ιουδαϊκό κόσμο η γυναίκα ήταν περιορισμένη στο σπίτι, δεν της επιτρεπόταν να συμμετέχει στη δημόσια δράση, όφειλε υποταγή στον άνδρα και ο λόγος ύπαρξής της ήταν η τεκνοποιία και η ανατροφή των παιδιών. Η μειονεξία της αποδόθηκε επιτυχώς στον τρόπο ερμηνείας, κατά το δοκούν της πατριαρχικής κοινωνίας, των ιερών κειμένων και την ανήγαγε σε θεολογικό θέσφατο. Το κατ’ εικόνα ήταν προνόμιο του άνδρα και όχι της γυναίκας.
Ο Χριστός, όμως, αντίθετα από τις ιουδαϊκές κοινωνικές και θρησκευτικές επιταγές της εποχής Του εξυψώνει τη γυναίκα, την αναβαθμίζει, την εξισώνει με τον άνδρα, την εντάσσει σε μια νέα προοπτική, την αναγάγει σε πρόσωπο, τονίζοντας ότι αποτελεί εικόνα Θεού και ότι είναι δυνατόν να οδηγηθεί στην ομοίωση Θεού. Σύμφωνα με τον Ίδιο, η γυναίκα μπορεί να συμμετέχει στη δημόσια δράση, να προσφέρει διακονία και εκτός του οίκου της, να μετέχει στην εν Χριστώ διδασκαλία και να αποτελεί σημαίνον μέλος στη μετοχή της χάρης του Θεού με την παρουσία της σε μεγάλα γεγονότα της δράσης του Χριστού και να γίνεται ευαγγελίστρια του μηνύματος της Ανάστασης.
Ήδη από τα πρώτα βήματα της Εκκλησίας η γυναίκα αναλαμβάνει ρόλους διακονίας, προσφοράς και ιεραποστολής. Δημιουργούνται γυναικείες τάξεις, όπως των διακονισσών, με κύριο έργο την προσφορά και διακονία, είτε στα τελούμενα, είτε συμπαράστασης στα προβλήματα του γυναικείου εκκλησιάσματος. Κείμενα της πρώτης Εκκλησίας αναφέρονται στα καθήκοντα των διακονισσών, οι οποίες αποτελούσαν μέρος του ανώτερου κλήρου με καθορισμένο τυπικό χειροτονίας από τον επίσκοπο, αντίστοιχο, με μικρές διαφορές, των ανδρών διακόνων. Όμως, ουδέποτε τέθηκαν οι προϋποθέσεις προαγωγής των γυναικών
8
στους άλλους βαθμούς της ιεροσύνης. Σήμερα ο παραπάνω θεσμός έχει ατονήσει και επιζητείται η επανασύστασή του, ακόμη, αποτελεί σημείο συζήτησης και έρευνας για την προαγωγή των γυναικών στους άλλους βαθμούς της ιεροσύνης.
Το ζήτημα της ιεροσύνης των γυναικών παρουσιάζει σοβαρά θεμελιώδη ερωτήματα θεολογικής φύσης, αλλά και παράδοσης της Εκκλησίας. Η προσπάθεια να ερμηνευτούν τα διαφορετικά αντίθετα κείμενα της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης θέτουν επιτακτικά το ερώτημα της ισότητας των δυο φύλων, της δημιουργίας τους ως εικόνων του Θεού και του προορισμού τους. Είναι σαφές ότι το κοινωνικό κατεστημένο, αντίστοιχα με τις κρατούσες ιστορικές συνθήκες της κάθε εποχής, επέβαλε συγκεκριμένα κείμενα με απώτερο στόχο τη θεολογικοποίηση της κοινωνικής ανισότητας.
Η γυναίκα, όμως, είναι άνθρωπος, η γυναίκα είναι εικόνα και ομοίωση Θεού και αποτελεί ζητούμενο και η πρακτική εξίσωσή της στον χώρο της Εκκλησίας, στα πρότυπα της αυθεντικής εν Χριστώ διδασκαλίας, χωρίς τις έξωθεν πολιτικές και θρησκευτικές επιδράσεις πατριαρχικού τύπου και δομών, οι οποίες παρεισέφρησαν στο χώρο της και δημιούργησαν την ανισότητα. Ο Χριστός με τον ερχομό Του εγκαθιδρύει τη Βασιλεία του Θεού, η οποία αποτελεί τη νέα πραγματικότητα, στην οποία δεν υφίστανται καθόλου διαιρέσεις. Η Εκκλησία, ως Σώμα Χριστού, υπερβαίνει τις κοινωνικές, πολιτικές και πατριαρχικές δομές, οι οποίες υφίστανται και αποστέλλει το μήνυμα της ενσωμάτωσης και συσσωμάτωσης όλων των ανθρώπων εντός της καταργώντας κάθε είδους διακρίσεις στον καινούριο κόσμο.
Το φεμινιστικό κίνημα με την προβολή των ανθρωπίνων διακαιωμάτων της γυναίκας έδωσε την ώθηση να δημιουργηθεί αντίστοιχα και ένας νέος κλάδος, της φεμινιστικής θεολογίας. Το ζητούμενο είναι η εφαρμογή των δικαιωμάτων και της ίσης μεταχείρισης της γυναίκας στον χώρο της Εκκλησίας και δη στη συμμετοχή της στα εκκλησιαστικά κέντρα λήψης αποφάσεων και στο μυστήριο της ιεροσύνης. Οι προσδοκίες ήσαν πολύ μεγάλες, αλλά τελικά έμειναν μετέωρες. Το θετικό το οποίο αποκομίστηκε είναι ότι άρχισαν πλέον να γίνονται πολλές συζητήσεις και έρευνες σχετικά με το θέμα.
Οι αλλαγές, είναι σαφές, δεν μπορούν να προέλθουν μόνο από την πολιτική θέσπιση των διαφόρων νόμων. Το ζητούμενο είναι η κατανόηση και η συνειδητοποίηση του προβλήματος της θεωρητικής και πρακτικής μειονεξίας της γυναίκας και η οντολογική μεταλλαγή του ανθρώπου από άτομο κατακερματισμένο, εξουσιαστικό επί των συνανθρώπων, με εσωτερικές ψυχικές συγκρούσεις και κλεισμένο στο εγώ του, σε αληθινό πρόσωπο της σχέσης, της επικοινωνίας, του σεβασμού της διαφορετικότητας, της πλήρους αναγωγής του στον Θεό βασισμένη στην αυθεντική διδασκαλία του Χριστού.
Η θέση της γυναίκας στη ζωή της Εκκλησίας στον πρώιμο Χριστιανισμό - Οι γυναίκες ως αποδέκτες κ διακόνισσες του μηνύματος του Χριστού στην ιστορία της πρώτης Εκκλησίας - Φεμινιστική θεολογία και το ζήτημα της χειροτονίας των γυναικών στον σύγχρονο κόσμο. Description: ΑΜ 122572- ΡΑΛΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ.pdf (pdf)
Book Reader Licence: Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές Size: 1.4 MB
Η θέση της γυναίκας στη ζωή της Εκκλησίας στον πρώιμο Χριστιανισμό - Οι γυναίκες ως αποδέκτες κ διακόνισσες του μηνύματος του Χριστού στην ιστορία της πρώτης Εκκλησίας - Φεμινιστική θεολογία και το ζήτημα της χειροτονίας των γυναικών στον σύγχρονο κόσμο. - Identifier: 95897
Internal display of the 95897 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)