Αγόρας Κ, Περί κόσμου, ανθρώπου και ιστορίας, στο Κ. Αγόρας κ.α., Πίστη και Βίωμα της Ορθοδοξίας, Τόμος Α Δόγμα, Πνευματικότητα και Ήθος της Ορθοδοξίας, Εκδ. EAΠ, Πάτρα 2002.
Σκοπός της μελέτης ήταν η θεολογική διερεύνηση του σωματικού και ψυχικού πόνου, αλλά και της προθανατίου οδύνης που βιώνει ο καρκινοπαθής ασθενής τελικού σταδίου. Η επιλογή του συγκεκριμένου πληθυσμού ασθενών έγινε διότι βιώνουν στο έπακρον τον πόνο και την προθανάτιο οδύνη και ταυτοχρόνως οι αποφάσεις που θα πρέπει να ληφθούν για την ζωή τους είναι πεδίον όπου ελέγχονται στα απώτατα όριά τους οι διάφορες ηθικές αντιλήψεις.
Στην πορεία επεξεργασίας του θέματος πραγματοποιήθηκε ανάλυση των πεποιθήσεων των πληθυσμών που απαρτίζουν τις σύγχρονες πολυ-πολιτισμικές κοινωνίες στα θέματα του θανάτου, του πόνου και της προθανατίου οδύνης, στα οποία παρετηρήθη σημαντική διαφοροποίηση αναλόγως των θρησκευτικών, μεταφυσικών, πολιτικών, πολιτιστικών και κοινωνικών πεποιθήσεων των πληθυσμών αυτών.
Κατά την διερεύνηση των αντιθέσεων μεταξύ της κοσμικής και της θρησκειακής βιοηθικής στα θέματα ενδιαφέροντος της μελέτης, διαπιστώσαμε ότι η βιοτεχνολογία παρεμβαίνει πλέον έντονα στην έναρξη, την διατήρηση και το τέλος της ζωής του ανθρώπου, με την κοσμική βιοηθική να εντέλλεται να καθορίσει την ενιαία έκφραση, το κατάλληλο επίπεδο και τον επιτρεπτό βαθμό των παρεμβάσεών της στο σύγχρονο περιβάλλον. Διαπιστώσαμε επίσης ότι οι βιοηθικές απόψεις των διαφόρων θρησκειών και δογμάτων εμφανίζουν μεν σημεία συγκλίσεως με την κοσμική βιοηθική, διατηρούν όμως αρκετές και σημαντικές αντιθέσεις, με κυριοτέρα την πλήρη αποδοχή της αυτονομίας. Η αποδοχή της αυτονομίας ως κυρίαρχο ανθρώπινο δικαίωμα οδηγεί σε αιτήματα διακοπής θεραπείας και μη ανανήψεως εκ μέρους των ασθενών, αιτήματα που είναι μη αποδεκτά από τις διάφορες θρησκείες.
Η δυτική ιατρική αντίληψη και πρακτική, που πλέον εφαρμόζεται πλήρως στην χώρα μας και υποστηρίζεται από τους νόμους του κράτους, καλείται να ασκηθεί σε ανθρώπους που συχνά έχουν εντελώς διαφορετικές δοξασίες και πιστεύω: ταυτοχρόνως πολλές από τις κοσμικές βιοηθικές αρχές που διέπουν την εφαρμογή των συγχρόνων επιτευγμάτων της ιατρικής προόδου, αρχές που με την μορφή της ιατρικής δεοντολογίας αποτελούν ήδη και αυτές νόμο του Ελληνικού κράτους, δεν ευρίσκουν σύμφωνες, ούτε την πλειονότητα των θρησκειών, ούτε την Ελληνική Ορθόδοξο εκκλησία. Είναι ως εκ τούτου απαραίτητο να εξευρεθεί μια κοινή στάση έναντι του πάσχοντος ανθρώπου που να μην προκαλεί αντιθέσεις και να τον θέτει προ διλημμάτων, δεδομένου ότι για όλους αποτελεί διακηρυγμένο καθήκον η βέλτιστη αντιμετώπιση του πόνου και της οδύνης που ο ασθενής αυτός βιώνει.
Από την μελέτη κατέστη προφανές ότι ο σωματικός πόνος οφείλει να αντιμετωπίζεται με αίσθημα φιλανθρωπίας και αγάπης προς τον ασθενή, η δε χορήγηση ανταλγικών φαρμάκων και ενδεχομένως η καταστολή δεν υπόκειται σε αντιθέσεις μεταξύ κοσμικών και θρησκειακών βιοηθικών αντιλήψεων. Είναι επίσης προφανές ότι η αλήθεια ως προς την ασθένεια, η εμπιστοσύνη την οποία εμπνέουν οι θεράποντες με την προσηνή τους στάση, η τήρηση του απορρήτου και η αίσθηση δικαιοσύνης που αποπνέει η ανιδιοτελής πορεία αντιμετωπίσεως της νόσου, συμβάλλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση του ψυχικού πόνου και της προθανατίου οδύνης του ασθενούς, ώστε αυτός να αποκτήσει εσωτερική γαλήνη και να αποφύγει συμπεριφορές όπως η αυτοκτονική διάθεση και το αίτημα για ευθανασία. Ταυτοχρόνως εξακολουθούν να υπάρχουν θέματα που προκαλούν έντονο τριβή μεταξύ κοσμικής και χριστιανικης βιοηθικής, όπως η συναίνεση, η άρνηση της προτεινομένης θεραπείας και η εντολή μη αναζωογονήσεως. Για τα σημεία αυτά εκφράσαμε ιδέες τις οποίες θα μπορούσε η εκκλησία να επεξεργασθεί με βάση την χριστιανική αγάπη και την φιλάνθρωπο οπτική της, ώστε να βοηθήσει τον θνήσκοντα να προσεγγίσει σωτηριολογικά την όλη δοκιμασία.
The aim of this study was the theological exploration of both body and mental pain and antemortem suffering, as experienced by the end-stage cancer patient. This particular patient population experiences the utmost pain and antemortem suffering and the decisions taken drives the various moral concepts to their furthest limits.
During the process of this study we performed an analysis of the beliefs of the various people that make up our modern multi-cultural societies on the meaning of death, pain and antemortem suffering and identified important differences in religious, metaphysical, political, cultural and social beliefs that affect their bioethical beliefs.
While investigating the different views of secular and religious bioethics on end-of-life issues (a key point of this study), we found that biotechnology, that is nowadays strongly affecting all periods of human life from birth to death, impose secular bioethics to find novel ways to establish a uniform and just appliance of the new medical innovations. We also found that some bioethical aspects of the various religions and denominations are close to secular bioethics; however several important issues remain, mainly the full acceptance of the human right of autonomy that leads to treatment denial and non-resuscitation requests, which is unacceptable by the various religions.
The modern western medical practice, fully implemented in Greece and supported by state laws, is applied to people who live in Greece but often have very different views and beliefs; at the same time many of the secular bioethical principles that govern the application of modern medical advances are the subject of the Greek law as a “Code of Medical Ethics for Greel doctors” to which the Greek Orthodox church mostly opposes. It is therefore necessary to find ways to stand against human suffering without causing conflicts and set dilemmas, since all see as their primary duty the optimal treatment of pain and suffering that the patient experiences.
From this study it is apparent that physical pain must be treated with charity and true care for the the patient while the administration of drugs and possibly suppression is not a subject of conflict between secular and religious bioethical perceptions. It is also obvious that truth telling regarding the disease, confidentiality and justice in disease treatment contributes significantly to minimization of pain and suffering, thus helping patients to gain inner peace and avoid behaviors such as suicidal mood and the request for euthanasia. At the same time there are still matters of intense friction between secular and Christian ethics, such as consent, refusal of proposed treatment and non-recovery order. For that we suggest behaviours consistent with Christian beliefs that could, if adopted, help the dying to approach life’s end soteriologically.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Πόνος και οδύνη σε καρκινοπαθείς ασθενείς τελικού σταδίου: θεολογική προσέγγιση - Identifier: 95803
Internal display of the 95803 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)