«Επαγγελματική εξουθένωση (burnout) του νοσηλευτικού προσωπικού σε νοσοκομείο αναφοράς αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19»

«Burnout among nursing staff working in a COVID-19 reference hospital» (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Κοκτσίδου, Ιωάννα
  3. Διοίκηση Μονάδων Υγείας (ΔΜΥ)
  4. 26 Σεπτεμβρίου 2021 [2021-09-26]
  5. Ελληνικά
  6. 124
  7. Δελτσίδου, Άννα
  8. Επαγγελματική εξουθένωση, εργασιακό στρες, συναισθηματική εξάντληση, φόβος νόσησης, ψηφιακή υγειονομική παιδεία, πανδημία COVID-19, SARSCoV- | Job burnout, occupational stress, emotional exhaustion, fear of disease, e-health literacy, COVID-19, SARS-CoV-2
  9. 4
  10. 30
  11. 232
  12. Περιέχει Γραφήματα και Πίνακες
    • Εισαγωγή: Το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης επηρεάζει τη φυσική και ψυχική υγεία των επαγγελματιών υγείας. Έρευνες τα τελευταία 30 χρόνια δείχνουν ότι η τάση του συνδρόμου είναι αυξητική και οι νοσηλευτές είναι η κατηγορία των επαγγελματιών υγείας που βιώνει εντονότερα τα συμπτώματα και τις συνέπειές της. Επιπρόσθετα, η πανδημία COVID-19, είχε ως αποτέλεσμα τα υγειονομικά συστήματα παγκοσμίως να επιβαρυνθούν και να δοκιμαστούν τα όριά τους, αυξάνοντας παράλληλα τα επίπεδα ψυχολογικής δυσφορίας των νοσηλευτών πρώτης γραμμής στην αντιμετώπιση του SARS-CoV-2. Σκοπός: H διερεύνηση της επίδρασης, των αιτιών-παραγόντων και των συνεπειών της επαγγελματικής εξουθένωσης του νοσηλευτικού προσωπικού που εργάζεται στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «ΑΧΕΠΑ», την περίοδο της πανδημίας COVID-19. Επιπρόσθετοι στόχοι, επίσης, ήταν η σύγκριση της επαγγελματικής εξουθένωσης μεταξύ των τμημάτων (πρώτης γραμμής, ΜΕΘ, κλινικές COVID-19 κ.ά.), μεταξύ των νοσηλευτών που φρόντισαν περιστατικό COVID-19 και η διερεύνηση του φόβου νόσησης και της ψηφιακής υγειονομικής παιδείας του προσωπικού. Υλικό και Μεθοδολογία: Σχεδιάστηκε και διεξήχθη συγχρονική έρευνα με τη χρήση ερωτηματολογίου το οποίο διανεμήθηκε στους επαγγελματίες υγείας του ΠΓΝΘ «ΑΧΕΠΑ», από 15 Φεβρουαρίου έως 02 Απριλίου 2021. Το ερωτηματολόγιο περιελάμβανε ερωτήσεις σχετικές με τα κοινωνικο-δημογραφικά δεδομένα των συμμετεχόντων, την αντίληψη της επικινδυνότητας της πανδημίας COVID-19, την ψυχολογική επίδρασή της, την ψηφιακή υγειονομική παιδεία, την επισκόπηση υγείας SF-12, την κλίμακα Oldenburg Burnout Inventory (OLBI) και την κλίμακα Copenhagen Burnout Inventory (CBI). Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 132 επαγγελματίες υγείας (Ν=132), εκ των οποίων το 65,2% ήταν ΤΕ νοσηλευτές (Ν=86), το 14,4% ΠΕ νοσηλευτές (Ν=19), το 15,9% ΔΕ βοηθοί νοσηλευτών (Ν=21),το 4,5% ιατροί (Ν=6), ενώ το 90,2% ήταν γυναίκες (Ν=119) και το 9,8% άνδρες (Ν=13). Η μέση ηλικία ήταν 39,25 ± 8,6 έτη, με το 35,6% να ανήκει στην ηλικιακή ομάδα 25-35 ετών, το 40,9% στην ομάδα 36-46 ετών και το 23,5% στην ομάδα 47-57 ετών. Το 58,3% του δείγματος κατά την παροχή φροντίδας υγείας είχε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID-19, το 24,2% με πιθανό κρούσμα COVID-19, ενώ το υπόλοιπο 17,3% δεν ήρθε σε επαφή με ασθενείς σχετιζόμενους με κρούσμα COVID-19. Το 58,8% δεν έχει καθόλου αθλητική/φυσική δραστηριότητα, ενώ το 36,6% ασκείται δύο με τρεις ώρες εβδομαδιαίως. Το 80,3% του δείγματος θεωρεί ότι έχει καλή έως άριστη υγεία, το 15,9% μέτρια και το 3,8% κακή, με το υψηλότερο ποσοστό άριστης υγείας να εμφανίζεται στους εργαζομένους των κλινικών COVID-19 και της χείριστης στο παιδιατρικό-παιδογκολογικό τμήμα. Αποτελέσματα: Τα επίπεδα της επαγγελματικής εξουθένωσης των επαγγελματιών υγείας με βάση τη κλίμακα CBI βρέθηκαν μέτρια (CBI score=61,58). Οι εργαζόμενοι που δεν ασκούν καθόλου φυσική δραστηριότητα έχουν υψηλότερα επίπεδα προσωπικής εξουθένωσης κατά 2,70 μονάδες, συγκριτικά με εκείνους/ες που ασκούνται δύο με τρεις ώρες την εβδομάδα (F-stat=2,671, p=0,035). Επαγγελματική εξουθένωση βάσει της κλίμακας OLBI δεν διαπιστώθηκε. Όσον αφορά την εργασία των επαγγελματιών υγείας που παρέχουν φροντίδα σε επιβεβαιωμένο κρούσμα ασθενούς COVID-19, αυτή επηρεάστηκε σε εξαιρετικά μεγαλύτερο βαθμό συγκριτικά με την ομάδα που δεν παρείχαν φροντίδα σε αντίστοιχους ασθενείς (p=0,015). Για την ηλικιακή ομάδα 47-57 ετών εντοπίστηκαν υψηλότερα επίπεδα αίσθησης της κοινωνικής υποστήριξης σε σχέση με τις ηλικίες 25-35 ετών (p=0,027), ενώ όσον αφορά τη διαθεσιμότητα υποστήριξης του προσωπικού κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι εργαζόμενοι/ες στα ΤΕΠ είχαν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τους επαγγελματίες υγείας στις ΜΕΘ (p=0,011). Για την ψυχολογική επίδραση της πανδημίας COVID-19, oι γυναίκες βιώνουν πιο έντονα αισθήματα απελπισίας (p=0,005) και έχουν σε μεγαλύτερο βαθμό την αίσθηση ότι βρίσκονται παγιδευμένες (p=0,017). Ειδικότερα, οι εργαζόμενοι/ες 36 έως 46 ετών εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά απελπισίας και μελαγχολίας σε σχέση με την ηλικιακή κατηγορία 47-57 ετών (p=0,031). Οριακά οι επαγγελματίες υγείας δεν εμφάνισαν συμπτώματα κατάθλιψης. Αναφορικά με την ψηφιακή υγειονομική παιδεία, οι γυναίκες αισθάνονται μεγαλύτερη σιγουριά όταν χρησιμοποιούν πληροφορίες από το διαδίκτυο για να πάρουν αποφάσεις σχετικά με την υγεία τους (p=0,031) και οι φροντιστές/στριες ασθενών επιβεβαιωμένου και πιθανού περιστατικού COVID-19 αμφιβάλλουν για τις πληροφορίες που προέρχονται από το διαδίκτυο (p=0,018). Για την αυτοεκτίμηση της κατάστασης της υγείας, οι γυναίκες δυσκολεύονται περισσότερο στο ανέβασμα σκαλοπατιών (p=0,026), ενώ οι εργαζόμενοι/ες με εβδομαδιαία φυσική δραστηριότητα δύο έως τρεις ώρες έχουν καλύτερα επίπεδα υγείας (p=0,039). Συμπεράσματα: Τα επίπεδα της επαγγελματικής εξουθένωσης των επαγγελματιών υγείας χαρακτηρίζονται ως μέτρια. Η υγειονομική ψηφιακή παιδεία θεωρείται ικανοποιητική, ενώ η ψυχολογική επίδραση της πανδημίας είχε αντίκτυπο στην αίσθηση της απελπισίας και του εγκλωβισμού. Η γενική κατάσταση της υγείας του προσωπικού διαπιστώθηκε καλή έως και πολύ καλή. Οι επαγγελματίες υγείας που φρόντιζαν κρούσμα COVID-19 υπέστησαν μεγαλύτερη επίδραση στην εργασία τους λόγω της πανδημίας και οι εργαζόμενοι στις ΜΕΘ είχαν το μικρότερο επίπεδο αίσθησης αναφορικά με τη διαθεσιμότητα υποστήριξης του προσωπικού. Οι γυναίκες βιώνουν εντονότερα αισθήματα απελπισίας και εγκλωβισμού, δυσκολεύονται περισσότερο σε καθημερινές μέτριας έντασης δραστηριότητες και έχουν καλύτερο ψηφιακό υγειονομικό εγγραμματισμό. Οι επαγγελματίες υγείας που ασκούσαν κάποια φυσική/αθλητική δραστηριότητα την εβδομάδα είχαν καλύτερα επίπεδα υγείας. Τέλος, δεν διαπιστώθηκαν σημαντικά επίπεδα φόβου νόσησης λόγω της πανδημίας COVID-19.
    • Background: It is well-known that burnout affects the health professionals physical and mental health. Research over the last 30 years shows that burnout has an increasing trend, and nurses are the category among the health professionals who experience most intense the symptoms and its consequences. In addition, worldwide, the COVID-19 pandemic added a burden to the workload and has tested the limits of the health systems, while the levels of psychological distress of the first-line nurses treating the SARS-CoV-2 are increasing. Purpose: To explore the effects, the causes, the factors and the consequences of the burnout of the nursing staff working at a COVID-19 reference hospital, the General University Hospital of Thessaloniki “AXEPA”, during the period of COVID-19. In addition, the aim was to compare burnout between departments (first line, ICU, COVID-19 clinic etc.), among nurses who cared COVID-19 patients, and to investigate the fear of disease and the e-health literacy of the nursing staff. Methodology: A cross-sectional survey was designed and conducted using a questionnaire that was distributed to the health professionals at the Hospital “AXEPA”, from February, 15 to April, 02 of 2021. The questions were based on socio-demographical data, on the perception of danger about COVID-19, the psychological impact of COVID-19, the e-health literacy, the SF-12 health review, the Oldenburg Burnout Inventory (OLBI) and the Copenhagen Burnout Inventory (CBI). The sample consisted of 132 health professionals (N=132), of which 65.2% were nurses (N=86), 14.4% were chief nurses (N=19), 15.9% were assistant nurses (N=21), 4.5% were doctors (N=136), while 90.2% were women (N=119) and 9.8% men (N=13). The mean age was 39.25 ± 8,6 years, 35.6% of them belonging to 25-35 years age group, 40.9% to 36-46 years and 23.5% to 47-57 years age group. The 58.3% of the sample provided healthcare to patients with COVID-19confirmed case, 24.2% to possible COVID-19 case, while 17.3% did not take care of patients associated with COVID-19. The 58.8% did not participate in any kind of physical activity, while 36.6% have physical activity/exercise two to three hours per week. The 80.3% of the sample self-assessed that they have good to excellent health, 15.9% moderate levels and 3.8% poor levels of health, the highest percentages of excellent health found in the employees working to the COVID-19 clinics and the poorest to the pediatric – pediatric-oncology department. Results: Levels of burnout among the health professionals, based on the CBI scale, were found moderate (BCI score=61.58). Employees who do not engage in any physical activity have by 2.70 higher levels of burnout compared to those who exercise two to three hours per week (F-stat=2.671, p=0.035). Burnout was not detected by the OLBI questionnaire. The work of the health professionals providing care to patients with confirmed case of COVID-19 was significantly more affected compared to those who did not treat COVID-19 patients (p=0.015). Higher levels of social support sense were found for the age group 45-57 years compared to 25-35 years group (p=0.027), while health professionals working at the emergency departments had significantly higher levels of availability of staff support during the pandemic than health professionals in the ICUs (p=0.011). Regarding the psychological effect of the COVID-19 disease, women experience more intense feelings of despair (p=0.005) and they have greater sense of being trapped (p=0.017). More specific, employees of 36-46 years old have higher levels of despair and depression than the age group of 47-57 years (p=0.031). No symptoms of depression were found marginally in the health professionals. Concerning the e-health literacy, women feel more confident when using information from the internet in order to make health-related decisions (p=0.031) and the health caregivers of patients with confirmed and possible case of COVID-19 do not trust information coming from the internet (p=0.018). In the context of health status self-assessment, women find it difficult going up the stairs (p=0.026), while health workers doing some physical activity about two to three hours per week have better health status (p=0.039). Conclusions: The levels of burnout among health professional can be characterized as moderate. The e-health literacy is considered satisfactory, while the psychological impact of COVID-19 has affected health professional’s sense of despair and confinement. Staff’s general health status was found good to very good. The health professionals caring COVID-19 patients had a higher impact on their workplace and ICUs workers referred the lower sense of availability of staff support. Women experience more intense feelings of despair and confinement, and they are facing more difficulties in daily moderate-intensity activities, and they have better e-health literacy. Health professionals who executed some physical activity per week, had greater health status. Finally, no significant levels of fear of disease were found due to the COVID-19.
  14. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.