Περίληψη
Εισαγωγή: Οι επαγγελματίες υγείας αποτελούν μία πολύ ενδιαφέρουσα ομάδα για τη διερεύνηση εννοιών όπως η επαγγελματική εξουθένωση και η ψυχική ανθεκτικότητα, λόγω των δύσκολων και συχνά αντίξοων συνθηκών με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι κατά την εργασία τους. Μελέτες που έχουν διεξαχθεί έχουν καταδείξει ισχυρή συσχέτιση επαγγελματικής εξουθένωσης και ψυχικής ανθεκτικότητας.
Σκοπός: Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως κύριο σκοπό τη μελέτη της ψυχικής ανθεκτικότητας και της επαγγελματικής εξουθένωσης σε επαγγελματίες υγείας και τη διερεύνηση ενδεχόμενης μεταξύ τους συσχέτισης.
Μεθοδολογία: Το δείγμα αποτέλεσαν 174 επαγγελματίες υγείας που εργάζονταν στο Γενικό Νοσοκομείο Χαλκιδικής το χρονικό διάστημα 1 έως 31 Μαρτίου 2021, με δειγματοληψία ευκολίας. Χρησιμοποιήθηκε αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο που αποτελούνταν από ερωτήσεις δημογραφικών χαρακτηριστικών, την κλίμακα αξιολόγησης της επαγγελματικής εξουθένωσης του Maslach και την κλίμακα της ψυχικής ανθεκτικότητας Connor - Davidson. Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν με το ερωτηματολόγιο επεξεργάστηκαν και αναλύθηκαν στατιστικά με το στατιστικό πακέτο SPSS, version 21.
Αποτελέσματα: Οι επαγγελματίες υγείας του δείγματος παρουσίασαν χαμηλά επίπεδα συναισθηματικής εξάντλησης (18,06 ± 10,26), μέτρια επίπεδα αποπροσωποποίησης (7,10 ± 5,6) και υψηλά επίπεδα προσωπικών επιτευγμάτων (34,24 ± 6,07), καθώς και μέτρια επίπεδα ψυχικής ανθεκτικότητας (73,84 ± 14,33). Η ηλικία (τιμή p = 0,006) και το ετήσιο εισόδημα (τιμή p = 0,022) συσχετίστηκαν σημαντικά μόνο με τη συναισθηματική εξάντληση, ενώ τα χρόνια προϋπηρεσίας (τιμή p = 0,001) και τα χρόνια προϋπηρεσίας στο συγκεκριμένο νοσοκομείο (τιμή p = 0,000) συσχετίστηκαν θετικά μόνο με τη συναισθηματική εξάντληση. Τέλος, η ψυχική ανθεκτικότητα συνδέθηκε ισχυρά με την επαγγελματική εξουθένωση, και συγκεκριμένα, συσχετίστηκε σημαντικά και θετικά με τα προσωπικά επιτεύγματα (τιμή p = 0,000), και σημαντικά και αρνητικά με τη συναισθηματική εξάντληση (τιμή p = 0,001) και την αποπροσωποποίηση (τιμή p = 0,000).
Συμπεράσματα: Οι επαγγελματίες υγείας του δείγματος βρίσκονταν σε ικανοποιητική ψυχική κατάσταση, καθώς παρουσίασαν ικανοποιητικά επίπεδα ψυχικής ανθεκτικότητας και χαμηλά επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης, και δεδομένου ότι η παρούσα ερευνητική εργασία διεξήχθη κατά τη διάρκεια μίας πανδημίας, φαίνεται πως η πανδημία του COVID – 19 δεν έχει επηρεάσει σημαντικά μέχρι σήμερα τα ψυχικά αποθέματα και την επαγγελματική εξουθένωση των επαγγελματιών υγείας,.
Λέξεις – Κλειδιά: επαγγελματική εξουθένωση, ψυχική ανθεκτικότητα, επαγγελματίες υγείας
Introduction: Health professionals constitute a very interesting group for studying concepts such as burnout and resilience, due to the difficult and often adverse conditions of their work. Studies that have been conducted until today have shown a strong correlation between burnout and resilience.
Aim: The present study has as a main purpose to study resilience and burnout among healthcare professionals and their possible correlation.
Methodology: The sample consisted of 174 health professionals working in the General Hospital of Halkidiki, during the period from 1st to 31th of March, with convenience sampling. A self - reported questionnaire was used, consisted of demographic questions, the Maslach Burnout Inventory (MBI) and the Connor – Davidson Resilience Scale (CD – RISC). The data collected with the use of the above questionnaire were processed and statistically analyzed with the statistical package SPSS, version 21.
Results: The healthcare professionals of the sample presented low levels of emotional exhaustion, moderate levels of depersonalization and high levels of personal achievement, as well as moderate levels of mental resilience. Age and annual income were significantly correlated only with emotional exhaustion, while years of service and years of service in the same hospital were correlated only with emotional exhaustion. Finally, resilience was strongly associated with burnout, and most specifically, it was significantly and positively associated with personal achievement, and it was significantly and negatively associated with emotional exhaustion and depersonalization.
Conclusions: Healthcare professionals of the sample were in a good mental state, since they presented satisfying levels of resilience and low levels of burnout and, given that this study was conducted during the pandemic of COVID – 19, it seems that current pandemic has not significantly affected the mental reserves and burnout of health professionals until now.
Keywords: burnout, resilience, healthcare professionals
Ψυχική Ανθεκτικότητα και Επαγγελματική Εξουθένωση Επαγγελματιών Υγείας σε Γενικό Νοσοκομείο της Κεντρικής Μακεδονίας