Έρευνα για τη στάση των αιμοδοτών της Βορείου Ελλάδας εν καιρώ πανδημίας COVID-19

The attitude of blood donors towards blood donation, during the COVID-19 pandemic in Eastern Macedonia and Thrace region Nothern Greece (english)

  1. MSc thesis
  2. Γκίρτσου, Χριστίνα
  3. Διοίκηση Μονάδων Υγείας (ΔΜΥ)
  4. 29 September 2021 [2021-09-29]
  5. Ελληνικά
  6. 81
  7. Στεργιάννης, Παντελής
  8. Μπελλάλη, Θάλεια | Κωσταγιόλας, Πέτρος
  9. Αιμοδοσία | Αλτρουισμός | COVID-19 | Προσέλκυση Αιμοδοτών
  10. 9
  11. 50
  12. Περιέχει : πίνακες, διαγράμματα, εικόνες
    • Περίληψη Εισαγωγή : Είναι κοινή αντίληψη ότι το αίμα είναι αναντικατάστατο και αποτελεί δώρο ζωής για κάποιον που το έχει απόλυτη ανάγκη. Η επίτευξη επαρκούς παροχής αίματος είναι ζωτικής σημασίας και σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, οι ανάγκες σε αίμα θα μπορούσαν να είχαν καλυφθεί αν στους χίλιους (1000) κατοίκους κάθε περιοχής οι εξήντα (60) ήταν αιμοδότες. Η περίοδος της πανδημίας COVID-19, μοιάζει με κατάσταση πολέμου και αποτελεί απειλή για τις τράπεζες αίματος. Η διερεύνηση της στάσης των αιμοδοτών, είναι βαρύνουσας σημασίας, διότι βελτιώνοντας τους ανατρεπτικούς παράγοντες της αιμοδοσίας, μπορούμε να διατηρήσουμε υψηλά κίνητρα στους αιμοδότες για να συνεχίσουν να αιμοδοτούν ακόμη και κατά την διάρκεια αυτής της κρίσης. Σκοπός: Κυρίαρχος σκοπός της μελέτης είναι η διερεύνηση της στάσης των αιμοδοτών της Βορείου Ελλάδος κατά τη διάρκεια τη πανδημίας COVID-19, ώστε να αναλυθούν οι προθέσεις τους και οι απόψεις τους κατά τη διάρκεια της κρίσης. Ουσιαστικά, η ανάλυση της στάσης τους, οδηγεί στη διερεύνηση της αντίληψης τους και αποσαφηνίζει τον τρόπο που αντιλαμβάνονται και συμπεριφέρονται ως προς διάφορα κοινωνικά φαινόμενα του κοινωνικού τους περιβάλλοντος, όπως είναι στην παρούσα κατάσταση η πανδημία του ιού COVID-19. Πιο συγκεκριμένα, οι ειδικότεροι σκοποί της έρευνας είναι: 1. Η μελέτη και η επισκόπηση των δημογραφικών στοιχείων των συμμετεχόντων στην έρευνα. 2. Η αποτύπωση των απόψεων των εθελοντών αιμοδοτών σχετικά με την αιμοδοσία. 3. Η διερεύνηση της στάσης και της αιμοδοτικής συμπεριφοράς των συμμετεχόντων στην έρευνα. 4. Η διερεύνηση των απόψεων σχετικά με τους τρόπους βελτίωσης της διαδικασίας της αιμοδοσίας, καθώς και τους αποθαρρυντικούς παράγοντες που επιδρούν αρνητικά στη δωρεά αίματος. 5. Η εξέταση των ψυχοκοινωνικών χαρακτηριστικών των εθελοντών αιμοδοτών έναντι της πανδημίας του ιού COVID-19. 6. Η ανάλυση της τυπολογίας των εθελοντών αιμοδοτών στην Ελλάδα, με βάση τα κίνητρα, τη συμπεριφορά και τη στάση τους. 7. Η μελέτη της επίδρασης του ιού COVID-19, στη συμπεριφορά και στη στάση των εθελοντών αιμοδοτών κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Μέθοδος: Ο πληθυσμός στόχος της έρευνας απαρτίζεται από 416 εθελοντές αιμοδότες, άντρες και γυναίκες, ηλικίας από 18 ετών έως 62 ετών, που προσήλθαν στις Υπηρεσίες Αιμοδοσίας της Βορείου Ελλάδας, του Π.Γ.Ν. Αλεξανδρούπολης, του Γ.Ν. Δράμας, του Γ.Ν. Ξάνθης, του Γ.Ν. Καβάλας, του Γ.Ν. Διδυμοτείχου και του Γ.Ν. Κομοτηνής, με σκοπό να προσφέρουν αίμα. Η ερευνητική μελέτη, εγκρίθηκε σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. ΕΣ 1 /Θ13 /21-01-201 απόφαση του Επιστημονικού Συμβούλιου του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης. Το ερωτηματολόγιο που συμπληρώθηκε από τους αιμοδότες, κατά τη διάρκεια παραμονής τους στην αίθουσα αιμοληψιών, ήταν ανώνυμο και προαιρετικό και η διάρκεια του δεν υπερέβαινε τα πέντε λεπτά. Η περίοδος συλλογής των ερωτηματολογίων ξεκίνησε από τον Ιανουάριο του 2021 και ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2021, ενώ η στατιστική ανάλυση των δεδομένων, έγινε με τη χρήση του στατιστικού προγράμματος IBM SPSS 26.0. Αποτελέσματα: Στην έρευνα συμμετείχαν 307 άνδρες (73,8%) και 109 γυναίκες (26,2%). Οι πλειονότητα των συμμετεχόντων ήταν έγγαμοι 53,85%, ενώ το 40,39% ήταν άγαμοι, το υπόλοιπο 5,8% ήταν διαζευγμένοι ή χήροι. Το μεγαλύτερο ποσοστό των συμμετεχόντων 78,1% είναι μη χειρώνακτες, ενώ μόλις το 21,8% δηλώνουν ότι είναι χειρώνακτες. Η συντριπτική πλειοψηφία των αιμοδοτών 92,8%, διαμένουν σε αστική περιοχή και σχεδόν οι μισοί 48,8%, είναι κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου. Το 64,4% είναι τακτικοί αιμοδότες και από αυτούς το 55,3% διαθέτουν κάρτα αιμοδότη. Οι περισσότεροι αιμοδότες 52,6% έχουν δωρίσει το αίμα τους για αλτρουιστικούς λόγους και το 44% ανήκει σε Σύλλογο που διαθέτει Τράπεζα Αίματος, ενώ το 38,5% έχει προσφέρει το αίμα του την πρώτη φορά για κάποιο οικογενειακό ή φιλικό πρόσωπο, ωστόσο μόνο το 12% έχει υποβληθεί στο παρελθόν σε μετάγγιση. Οι εθελοντές αιμοδότες που συμμετείχαν στην έρευνα γνωρίζουν την ομάδα αίματος τους σε ποσοστό 82,5%, ενώ το 38% έχει δώσει αίμα περισσότερες από δέκα φορές και το 33,4% μία έως τρεις φορές. Οι συμμετέχοντες στην πλειονότητα τους 65,9%, δίνουν αίμα τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, ενώ αυτοί που δεν αιμοδότησαν για πάνω από ένα χρόνο, αναφέρουν ότι δεν είχαν παρότρυνση ή υπενθύμιση σε ποσοστό 31%. Οι εθελοντές αιμοδότες, σε πολύ υψηλό ποσοστό αναφέρουν τα κοινωνικά κίνητρα και τα υψηλά επίπεδα δέσμευσης απέναντι στην αιμοδοσία ως παράγοντες που τους παρακινούν να προσφέρουν αίμα, είναι ενημερωμένοι για την αύξηση των αναγκών για μονάδες αίματος στην Ελλάδα και πιθανότατα αυτό να αποτελεί ένα ισχυρό κίνητρο ώστε να δίνουν τακτικά αίμα. Οι αρνητικές εμπειρίες δεν είναι ικανές να αναστείλουν την αιμοδοτική τους συμπεριφορά και νιώθουν ασφαλείς σε ποσοστό 91,4% απέναντι στις υπηρεσίες υγείας. Οι αιμοδότες έχουν την πεποίθηση ότι αν αυξηθούν οι κινητές μονάδες, αν ενημερώνονται πιο συχνά για τον τόπο που πραγματοποιείται μια αιμοδοσία και γενικότερα βελτιωθεί η διαδικασία της αιμοδοσίας, θα είναι περισσότεροι ικανοποιημένοι και θα προσέρχονται πιο ευχάριστα στους σταθμούς αιμοδοσίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ως αιτίες αποθάρρυνσης από την αιμοδοσία υψηλά ποσοστά συγκέντρωσαν ο φόβος της βελόνας και του πόνου, ενώ στις αποκρίσεις τους σχετικά με την κλίμακα φόβου της πανδημίας, συγκεντρώθηκαν πολύ μικρά ποσοστά στο φόβο λόγω COVID-19. Συμπεράσματα: Από την παρούσα έρευνα προκύπτουν σημαντικά στοιχεία που αφορούν, τη στάση και τη συμπεριφορά των εθελοντών αιμοδοτών, για τη διαδικασία της αιμοδοσίας και την άποψη τους για την πανδημία COVID-19. Οι εθελοντές αιμοδότες έχουν υψηλό βαθμό συμφωνίας, όσο αφορά την αξία της αιμοδοσίας με υψηλά επίπεδα αλτρουισμού. Η πανδημία COVID-19, ως πρωταρχικός άξονας δεν φαίνεται να έχει προς το παρόν αρνητικό αντίκτυπο στην αιμοδοτική συμπεριφορά, αν και η έρευνα ενέχει τον κίνδυνο της εμφάνισης του σφάλματος επιλογής, διότι πραγματοποιήθηκε σε σταθμούς αιμοδοσίας όπου οι συμμετέχοντες είχαν προσέλθει για να προσφέρουν αίμα. Τα στοιχεία της έρευνας, μπορούν να προσφέρουν ενδείξεις για περαιτέρω μελέτη και βελτίωση της διαδικασίας της αιμοδοσίας, με στοχευμένες προσπάθειες όσο αφορά την προσέλκυση νέων τακτικών εθελοντών αιμοδοτών και μετατροπή των ευκαιριακών αιμοδοτών σε τακτικούς εθελοντές αιμοδότες. Είναι επιτακτική ανάγκη, να υπάρχει ένα σχέδιο για σωστή διαχείριση, ώστε να υπάρχει επάρκεια σε ασφαλείς μονάδες αίματος και των παραγώγων του, για την αποφυγή μιας ξαφνικής έλλειψης εν καιρώ πανδημίας COVID-19.
    • Summary Introduction: It is common perception that blood is irreplaceable and is a gift of life for someone who needs it in absolute need. Achieving an adequate blood supply is vital and according to World Health Organization statistics, blood needs could have been met if sixty (60) of the thousand (1000) inhabitants of each region were blood donors. The period of the COVID-19 pandemic looks like a state of war and poses a threat to blood banks. Investigating the attitude of donors is of paramount importance, because by improving the subversive factors of blood donation, we can maintain high incentives for donors to continue to donate even during this crisis. Purpose: The main purpose of the study is to investigate the attitude of donors in Northern Greece during the COVID-19 pandemic, in order to analyze their intentions and views during the crisis. In fact, the analysis of their attitude leads to the investigation of their perception and clarifies the way they perceive and behave in various social phenomena of their social environment, such as the COVID-19 pandemic. More specifically, the specific purposes of the survey are: 1. To study and review the demographics of the survey participants. 2. The imprinting of the views of voluntary donors on blood donation. 3. The investigation of the attitude and blood behavior of the survey participants. 4. Exploring views on ways to improve the blood donation process, as well as discouraging factors that negatively affect blood donation. 5. Examination of the psychosocial characteristics of voluntary donors against the COVID-19 pandemic. 6. The analysis of the typology of voluntary blood donors in Greece, based on their motivations, behavior and attitude. 7. The study of the effect of COVID-19 on the behavior and attitude of voluntary donors during the pandemic. Method: The target population of the survey consists of 416 volunteer blood donors, men and women, aged 18 years to 62 years, who came to the blood donation stations of Northern Greece, P.G.N. Alexandroupolis, G.N. Drama, G.N. Xanthi, G.N. Kavala, G.N. Twin Wall and G.N. Komotini, in order to offer blood. The research study was approved in accordance with No. ΕΣ 1 /Θ13 /21-01-201 decision of the Scientific Council of the University General Hospital of Alexandroupolis. The questionnaire completed by the blood donors during their stay in the blood collection room was anonymous and optional and did not exceed five minutes. The period of collection of questionnaires began in January 2021 and ended in March 2021, while statistical analysis of the data was done using the IBM SPSS 26.0 statistical program. Results: The survey involved 307 men (73.8%) and 109 women (26.2%). The majority of participants were married 53.85%, while 40.39% were unmarried; the remaining 5.8% were divorced or widowed. while only 21.8% say they are manual; the vast majority of 92.8% of donors live in an urban area and almost half 48.8% hold a master's degree; 64.4% are regular blood donors and of these 55.3% have a blood donor card; most blood donors 52.6% have donated blood and 44% belong to a Association that has a Blood Bank, while 38.5% have offered their blood the first time for a family or friendly person, but only 12% have previously undergone a transfusion. Volunteer blood donors surveyed know their blood type at 82.5%, while 38% have given blood more than ten times and 33.4% once to three times. The majority of participants, 65.9%, give blood at least once a year, while those who have not donated for more than a year report that they had no encouragement or reminder at 31%. Voluntary blood donors, at a very high rate, cite social motivations and high levels of commitment to blood donation as factors that motivate them to offer blood, are informed about the increase in the need for blood units in Greece and this is probably a strong incentive to give blood regularly. Negative experiences are not able to suspend their blood-donation behavior and feel safe at 91.4% towards health services. Blood donors are convinced that if mobile units increase, if they are informed more often about the place where a blood donation takes place and generally improve the blood donation process, they will be more satisfied and will come more pleasantly to the blood donation stations. It is worth noting that as causes of discouragement from blood donation high rates were concentrated fear of needle and pain, while in their responses on the pandemic fear scale, very small percentages were gathered in fear due to COVID-19. Conclusions: This survey reveals important data concerning the attitude and behavior of voluntary donors, the blood donation process and their view of the COVID-19 pandemic. Voluntary blood donors have a high degree of agreement in terms of the value of blood donation with high levels of altruism. The COVID-19 pandemic as a primary axis does not appear to have a negative impact on blood behavior at present, although the research carries the risk of developing the selection error because it took place in blood donation stations where participants had come to offer blood. The research data can provide evidence for further study and improvement of the blood donation process, with targeted efforts to attract new regular voluntary blood donors and convert opportunistic blood donors into regular voluntary blood donors. It is imperative that there is a plan for proper management, so that there is adequacy in safe blood units and its derivatives, to avoid a sudden shortage of COVID-19 pandemic in time.
  14. Attribution-NoDerivatives 4.0 Διεθνές