ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν κοινή ασθένεια για τους ηλικιωμένους, οι οποίοι συχνά έχουν πολλές συννοσηρότητες που απαιτούν επιπλέον θεραπεία. Η προοδευτική χρήση πολλαπλών φαρμάκων στην εν λόγω ασθένεια είναι κοινό και συνιστάται από διεθνείς οδηγίες. Η πολυφαρμακία έχει σημαντικό αντίκτυπο στη θεραπεία και υγεία των καρδιαγγειακών ασθενών και οδηγεί σε χαμηλή συμμόρφωση και αλληλεπιδράσεις φαρμάκων.
ΣΚΟΠΟΣ: Η διερεύνηση της διαχείρισης της φαρμακευτικής αγωγής σε ασθενείς με καρδιακά νοσήματα που επισκέπτονται το καρδιολογικό ιατρείο του Γενικού Νοσοκομείου Άργους καθώς και η επισκόπηση της στάσης των ασθενών αυτών στην διαχείριση της αγωγής τους.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Διεξήχθη έρευνα στους καρδιαγγειακούς ασθενείς που επισκέπτονται το Γενικό Νοσοκομείο Άργους. Η δειγματοληψία της έρευνας ήταν η απλή τυχαία και τα των ερωτηματολογίων συμπληρώθηκαν με την μέθοδο της αυτοσυμπλήρωσης. Το τελικό δείγμα της έρευνας ήταν 250ασθενείς, με βαθμό ανταπόκρισης 84%.Η διάρκεια της μελέτης ήταν από τον Δεκέμβριο 2020 έως και τον Φεβρουάριο 2021. Το ερωτηματολόγιο που χρησιμοποιήθηκε ήταν της καθηγήτριας κα. Γείτονα και της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστήμιου Πελοποννήσου και μετρούσε τα ατομικά χαρακτηριστικά των ασθενών, το ιστορικό της ασθένειας, τη χρήση υπηρεσιών υγείας και αυτοεκτίμηση κατάστασης υγείας καθώς και την πολυφαρμακία και συμμόρφωση με την θεραπευτική αγωγή αυτών. Η στατιστική ανάλυση βασίστηκες στο στατιστικό πρόγραμμα SPSS 25 (statistical package for social sciences).
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Το 77,6% των ασθενών δήλωσε ότι πάσχει και από άλλες ασθένειες. Η μέση τιμή των ετών που έχουν διαγνωσθεί οι ασθενείς είναι 7,8±5,7 έτη και των ετών που λαμβάνουν θεραπεία είναι 7,6±5,4 έτη. 84,4% δήλωσε ότι ακολουθεί την διατροφή σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού και 49,6% απάντησε ότι ακολουθεί φυσική άσκηση σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού. 65,2% των ασθενών λαμβάνει 5 και άνω φάρμακα, ενώ το 34,8% ≤4 φάρμακα. 72,8% δήλωσε ότι τα φάρμακα που λαμβάνει το βοηθάνε στην υγείας του. 75,2% έχει οικογενειακό ιατρό, 91,6% επισκέπτεται σε τακτά χρονικά διαστήματα τον καρδιολόγο, 92,4% απάντησε ότι ο ιατρός που παρακολουθεί την καρδιά, γνωρίζει τα υπόλοιπα φάρμακα που λαμβάνει ο ασθενής και 90,8% απάντησε ότι ο ιατρός ρωτάει αν βοηθούν τα φάρμακα. 78,3% έχει τη δυνατότητα να συζητάμε τον ιατρό για όλα τα προβλήματα της υγείας του. 71,1% απάντησε ότι ο ιατρός ενημερώνει για τις Ανεπιθύμητες Ενέργειες (ΑΕ). Μόνο 6,8% των ασθενών δήλωσε ότι είχε ΑΕ τους τελευταίους 6 μήνες. 52,4% έχει ενημερώσει τον ιατρό για τις ΑΕ. 3,6% χρειάστηκε να λάβει κάποιο φάρμακο για να αντιμετωπίσει την ΑΕ και το 2,4% χρειάστηκε να νοσηλευτεί. 98,4% λαμβάνει τα φάρμακα του σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού, 52% ποτέ δεν ξεχνάει να λάβει τα φάρμακα, 62,8% δήλωσε ότι «ποτέ» δεν παραλείπει φάρμακα επειδή νιώθει καλύτερα ή επειδή δεν τα χρειάζεται. 57,2% ποτέ δεν λαμβάνει επιπλέον δόση φαρμάκου. 13,2% έχει αγοράσει φάρμακα χωρίς συνταγή ιατρού. 49,2% απάντησε ότι έχει ενημερωθεί από ιατρό για την ορθή λήψη των φαρμάκων. 68% απάντησε ότι η υγεία τους είναι καλή – πολύ καλή. Η πολυφαρμακία φάνηκε να επηρεάζεται από την ηλικία, το επίπεδο εκπαίδευσης, το εισόδημα, τα έτη διάγνωσης των καρδιαγγειακών νοσημάτων και τα έτη λήψης φαρμακευτικής αγωγής, τις συννοσηρότητες, την σχέση ιατρού ασθενή, την κατάσταση της υγείας του ασθενή, την συχνότητας επιπλέον δόσης φαρμάκων και την αγορά φαρμάκων χωρίς συνταγή ιατρού.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Περίπου 7 στους 10 καρδιολογικούς ασθενείς διαπιστώθηκε ότι λαμβάνουν 5 και άνω φάρμακα, οδηγώντας σε πολυφαρμακία. Οι ασθενείς φάνηκαν να είναι συμμορφωμένοι με τις οδηγίες του ιατρού σχετικά με την φαρμακευτική αγωγή. Η πολυφαρμακία επηρεάζεται από την συμμόρφωση των ασθενών αλλά και από την σχέση ιατρού ασθενή. Είναι απαραίτητο να αποφεύγονται περιττές συνταγές, να προσαρμόζεται η δοσολογία των φαρμάκων στις ανάγκες του ασθενή, να ελέγχουν προσεκτικά οι λίστες φαρμάκων σε κάθε επίσκεψη ασθενούς, προκειμένου να μειωθεί η αλόγιστη χρήση φαρμάκων που δεν παρέχει σαφές όφελος.
INTRODUCTION: Cardiovascular disease is a common disease in the elderly, who often have many comorbidities that require additional treatment. The progressive use of multiple drugs in this disease is common and recommended by international guidelines. Polypharmacy has a significant impact on the treatment and health of cardiovascular patients and leads to low compliance and drug interactions.
AIM: To investigate the management of medication in patients with cardiovascular disease, who visit the cardiology clinic of the General Hospital of Argos as well as to review the attitude of these patients in the management of their treatment.
METHODOLOGY: A survey was conducted on the cardiovascular patients who visit the General Hospital of Argos. The sampling of the research was simple random, and the questionnaires were completed by the method of self-completion. The final sample of the survey was 250 patients, with a response rate of 84%. The duration of the study was from December 2020 to February 2021. The used questionnaire was by Professor Geitona and the research team of the University of Peloponnese and measured the individual characteristics of patients, medical history, use of health services and self-esteem of health status as well as polypharmacy and adherence with their treatment. The statistical analysis was based on the statistical program SPSS 25 (statistical package for social sciences).
RESULTS: 77.6% of patients reported suffering from other diseases. The mean duration of patients diagnosed is 7.8 ± 5.7 years and the years of their treatment 7.6 ± 5.4. 84.4% stated that they follow the diet according to the doctor's instructions and 49.6% answered that they follow physical exercise according to the doctor's instructions. 65.2% of patients receive 5 or more medications, while 34.8% ≤4 medications. 72.8% stated that the medications they are taking help their health. 75.2% have a family doctor, 91.6% visit the cardiologist at periodically, 92.4% answered that the doctor who monitors the heart knows the other medicines that the patient takes and 90.8% answered that the doctor asks if the medications help. 78.3% have the opportunity to talk to the doctor about all their health problems. 71.1% answered that the doctor informs about the adverse effects (AE). Only 6.8% of patients stated that they had AE in the last 6 months. 52.4% have informed the doctor about the AE. 3.6% had to take some medicine to deal with AE and 2.4% had to be hospitalized. 98.4% take their medications according to doctor, 52% never forget to take the medications, 62.8% stated that they "never" skip medications because they feel better or because they do not need it. 57.2% never take an extra dose of medicine. 13.2% have bought medications without a prescription. 49.2% answered that they have been informed by a doctor about the correct taking of the medicines. 68% answered that their health is good - very good. Polypharmacy appeared to be affected by age, level of education, income, years of diagnosis of cardiovascular disease and years of medication, comorbidities, patient's relationship, patient's state of health, frequency of overdose and buying over-the-counter medicines.
CONCLUSIONS: About 7 in 10 cardiovascular patients were found to be taking 5 or more drugs, leading to polypharmacy. Patients appeared to adhere with the physician's instructions regarding medications. Polypharmacy is affected by patient adherence but also by the patient-physician relationship. It is necessary to avoid unnecessary prescriptions, to adjust the dosage of drugs to the needs of the patient, to carefully check the lists of drugs at each visit of a patient, in order to reduce the reckless use of drugs that do not provide a clear benefit.
ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΠΟΛΥΦΑΡΜΑΚΙΑΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ