ΠΕΡΙΛΗΨΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Οι «σχέσεις ιατρών-ασθενών» επιδρούν με καθοριστικό τρόπο στην φροντίδα-παροχή και ποιότητα υπηρεσιών Υγείας. Η «θεραπευτική σχέση» που απορρέει από την επαφή των εμπλεκόμενων ξεκινά με την αντίληψη-πεποίθηση του ανθρώπου ότι ελλείπεται υγείας. Αναπόσπαστο τμήμα των διαδράσεων της «σχέσης» αποτελεί η «επικοινωνία» μεταξύ ιατρών και ασθενών καθώς ασκεί ποικίλες επιρροές σε αυτή, διασύνδεει τους εμπλεκόμενους, αποδίδει ικανοποίηση, επενεργεί στην συνεργατική αλληλόδραση, επιδρά στην συνεμπλοκή θεραπευτικών αποφάσεων, οικοδομεί τον τύπο των «σχέσεων» και επιδρά συνολικά και ποιοτικά στις εκροές υγείας.
Η εξέλιξη των διαδράσεων «σχέσεων επικοινωνίας ιατρών-ασθενών» ξεκινώντας από μια αρχική «Πατερναλιστική-Ιατροκεντρική» εκδοχή, διαμέσου μοντέλων και τυπολογιών, αποτυπώθηκε σε μια σημερινή ολιστική αντιμετώπιση-προσέγγιση του ατόμου, στην «Άνθρωπο-Ασθενοκεντρική» πλαισίωση φροντίδων-παροχών υγείας.
ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση των «σχέσεων άνθρωπο-ασθενοκεντρικής επικοινωνίας» σε δείγμα ιατρών και ασθενών διαμέσου μέτρησης των «αντιλήψεων-πεποιθήσεων και προσδοκιών» τους καθώς και η ανάδειξη πιθανού επηρεασμού τους από κοινωνικό-δημογραφικούς και άλλους παράγοντες.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Διεξήχθη ποσοτική συγχρονική μελέτη όπου συμμετείχαν21 ιατροί και 119 ασθενείς (νοσηλευόμενοι και τακτικοί εξωτερικοί), στις Παθολογικές Κλινικές Α΄ και Β΄ του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων την περίοδο Μαΐου-Ιουνίου 2019, μετά από τις απαραίτητες άδειες για τη διανομή, αυτό-συμπληρούμενου ερωτηματολογίου δύο τμημάτων: α) με ερωτήματα κοινωνικό-δημογραφικού και με αρκετά κοινά στοιχεία για τις δυο κατηγορίες των ερωτωμένων και β) η κλίμακα «Patient-Practitioner Orientation Scale-PPOS» του mr.Edwart Krupat. Το ποσοστό ανταπόκρισης των ιατρών ήταν στο 75% (21/28) και των ασθενών στο 59,5% (119/200).
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Οι ιατροί και ασθενείς εμφανίζονται με άνω του μέσου όρου «άνθρωπο-ασθενοκεντρική» προσέγγιση αντιλήψεων-πεποιθήσεων των σχέσεων επικοινωνίας και φροντίδων υγείας. Στη συνολική βαθμολογία «total-PPOS», οι ασθενείς έχουν τιμή 4,01 και οι ιατροί έχουν τιμή 3,88. Οι ασθενείς λαμβάνουν στην υποκατηγορία «Συμμετοχής-Sharing» ποσοστά με τιμή 3,71 ενώ οι ιατροί λαμβάνουν τιμή 3,69, καθώς και για την υποκατηγορία «Φροντίδας-Caring» αντίστοιχα οι ασθενείς έχουν τιμή 4,51 και οι ιατροί λαμβάνουν τιμή 4,29.
Το φύλο δεν έδειξε να ασκεί επηρεασμό σε καμία ομάδα των εμπλεκομένων.
Όσον αφορά τα δημογραφικά τους χαρακτηριστικά φαίνεται ότι οι νεαρότεροι και περισσότερο μορφωμένοι ασθενείς έχουν σαφώς ισχυρότερη ροπή-εμπλοκή για συμμετοχή σε μια θεραπευτική σχέση επικοινωνίας με τους ιατρούς τους από ότι οι ηλικιωμένοι ασθενείς αντίστοιχα.
Η καταγωγή των ασθενών από τα αστικά κέντρα δείχνει περισσότερο αυξημένο τον «ασθενό-ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό» τους από ότι οι ασθενείς που έλκουν καταγωγή από επαρχιακές περιοχές. Συγκριμένα στην ομάδα των ασθενών με p-value 0,001, οι οποίοι κατάγονται από αστικά κέντρα εμφανίζουν στο «total-PPOS τιμή 4,19 έναντι του 3,85 των προερχόμενων από επαρχία. Στην υποκατηγορία «συμμετοχής-sharing» με p-value 0,002, οι ασθενείς καταγόμενοι πόλεων εμφανίζουν τιμή 3,97 έναντι του 3,47 της επαρχίας και στην υποκλίμακα «φροντίδα-caring» με p-value 0,018, οι καταγόμενοι πόλεων εμφανίζουν τιμή 4,64 έναντι αυτών της επαρχίας με 4,39.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Φαίνεται ότι οι ιατροί και οι ασθενείς των Παθολογικών Κλινικών (Α΄ και Β΄) του ΠΓΝΙ, επιλέγουν στις σχέσεις επικοινωνίας τους, έναν προσανατολισμό αντιλήψεων-πεποιθήσεων με περισσότερο «άνθρωπο- ασθενοκεντρική εστίαση» σε όλες τις κατηγορίες του ερευνητικού εργαλείου.
Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης προσφέρουν αυξημένη γνώση, για τις προτιμήσεις-απόψεις-πεποιθήσεις «των σχέσεων επικοινωνίας ιατρών-ασθενών», στους ιατρούς και στην επιστημονική κοινότητα, καθώς και στις διοικήσεις των φορέων υγείας με σκοπό την βέλτιστη παροχή υπηρεσιών υγείας.
ABSTRACT
INTRODUCTION: "Doctors-Patient Relations" have an determinant impact on the care-provision and quality of Health services. The "therapeutic relationship" starts from the contact of the involved people and began with the perception-belief of the human being that his Health is missing.
An integral part of the "relationship" interactions is the "communication" between doctors and patients, as it exerts a variety of influences on it, interconnects the involved, gives satisfaction, interacts with cooperative interaction, influences cooperative therapeutic decisions, builds the type of "relationships" has overall and qualitative impact on Ηealth outcomes.
The evolution of interactions between "Doctor-Patient Relationships" starting from an initial "Paternalistic-Medical-Centric" version, through models and typologies, was depicted in today's holistic person's approach to the "Human-Patient-centered" framework of care-health benefits.
PURPOSE: The purpose of this research is to researching the "human-patient communication relations" in a sample of doctors and patients by measuring their "perceptions, beliefs and expectations" and as well as to highlight their possible influence on socio-demographic and other factors highlighting their possible influence on other factors.
METHODOLOGY: Carried out a quantitative cross-sectional study where they participated 21 physicians and 119 patients (hospitalized and regular external) at Pathological Clinics A and B of the General Hospital of Ioannina in May-June 2019, after the necessary permits for the distribution of a self-completed two-part questionnaire: a) with socio-demographic and with several common elements for both categories of respondents, and b) the "Patient-Practitioner Orientation Scale-PPOS" scale by Edward Krupat. The response rate of doctors was 75 % (21/28) and the patients at 59.5% (119/200).
RESULTS: Doctors and patients appear above the average patient-human-perceptual approaches to the perception and conviction of communication and health care. In a total rating of "PPOS total," patients have a value of 4.01 and doctors have a value of 3.88. Patients receive slightly higher percentages in the "Participation-Sharing" category at 3.71 while doctors receive 3.69, and for the "Care" category respectively patients are 4.51 and doctors receive price 4.29.
Gender did not show any influence on any group of stakeholders.
With regard to their demographic characteristics, it appears that younger and more educated patients have a much stronger torque-engagement to engage in a therapeutic relationship with their doctors than their elderly patients respectively.
The origins of patients from urban centers show a greater increase in their "patient-anthropocentric orientation" than patients who originate from provincial areas. Compared to the group of patients with p-value of 0.001, who originated from urban centers, they have a total value of 4.19 in PPOS versus 3.85 of provinces. In the sub-class "participation-sharing" with p-value 0.002, the populated cities have a value of 3.97 compared to 3.47 in the province and the care-caring sub-scale with a p-value of 0.018, the originating cities have a value of 4.64 against the province's 4.39.
CONCLUSIONS: It seems that doctors and patients of the Pathological Clinics (A and B) of the University Hospital of Ioannina choose an orientation of beliefs with a more "human-patient-centered focus" in all categories of the research tool.
The results of this study offer increased knowledge on the preferences-views-beliefs of doctor-patient communication, on doctors and the scientific community, as well as on the administrations of health care providers in order to improve the provision of health services.
«Σχέσεις και Μοντέλα Επικοινωνίας Ιατρών-Ασθενών, Μέτρηση Αντιλήψεων-Πεποιθήσεων Άνθρωπο-Ασθενοκεντρικής Επικοινωνίας»