Οι παράγοντες που επηρεάζουν τον προληπτικό έλεγχο για καρκίνο μαστού υπό το πρίσμα του Μοντέλου Πεποιθήσεων για την Υγεία

Factors that influence breast cancer screening in light of the Health Belief Model (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Περδίκη, Βασιλική
  3. Διοίκηση Μονάδων Υγείας (ΔΜΥ)
  4. 13 Σεπτεμβρίου 2020 [2020-09-13]
  5. Ελληνικά
  6. 125
  7. Ηγουμενίδης, Μιχαήλ
  8. Νταφογιάννη, Χρυσούλα
  9. καρκίνος του μαστού | breast cancer | πρόληψη | prevention | αυτοεξέταση μαστού | breast self-examination | μαστογραφία | mammography | Μοντέλο Πεποιθήσεων για την Υγεία | Health Believe Model
  10. 2
  11. 22
  12. 119
  13. Περιέχει: πίνακες, σχήματα, διαγράμματα, εικόνες, γραφήματα
    • Εισαγωγή: Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί την πιο συχνή μορφή καρκίνου στις γυναίκες και την κυριότερη αιτία θανάτου σε παγκόσμιο επίπεδο για γυναίκες μέσης ηλικίας 35-50. Η διενέργεια προσυμπτωματικού ελέγχου οδηγεί στην πρώιμη και έγκαιρη ανίχνευση καρκίνου του μαστού επιτρέποντας τόσο στη μείωση της θνησιμότητας και της νοσηρότητας όσο και στην επίτευξη καλύτερης ποιότητας ζωής. Σκοπός: Η παρούσα έρευνα αφορά τη μελέτη των στάσεων, αντιλήψεων και πεποιθήσεων των γυναικών σε ό,τι αφορά στη διενέργεια προσυμπτωματικού ελέγχου, συγκεκριμένα για τις μεθόδους της αυτοεξέτασης και μαστογραφίας. Επιπλέον, εξετάζει την υποκειμενική αίσθηση τρωτότητας, σοβαρότητας των γυναικών για τον καρκίνο του μαστού, την υποκειμενική αντίληψη για τα οφέλη της αυτοεξέτασης και της μαστογραφίας καθώς και τα εμπόδια που αποτρέπουν τις γυναίκες στη διενέργεια των συγκεκριμένων προληπτικών εξετάσεων. Ακόμη, διερευνά την αυτό-αποτελεσματικότητα που διαθέτουν οι γυναίκες αναφορικά με την αυτοεξέταση καθώς και τα κίνητρα υγείας τους. Υλικό – Μέθοδος: Στην έρευνα συμμετείχαν εθελοντικά 80 γυναίκες ηλικίας 35 έως 76 ετών οι οποίες προσήλθαν στην Τοπική Ομάδα Υγείας Βόλου για συνταγογράφηση ή/ και για εξέταση από τον Μάρτιο έως τον Απρίλιο 2020. Πραγματοποιήθηκε διανομή του ερωτηματολογίου το οποίο δημιουργήθηκε από την Champion (1993) βασιζόμενο στο Μοντέλο Πεποιθήσεων για την Υγεία. Οι γυναίκες κλήθηκαν να απαντήσουν σε δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά των οποίων η ανάλυση πραγματοποιήθηκε με το IBM SPSS 21.0 (Statistical Package for Social Sciences). Αποτελέσματα: Η μέση ηλικία των γυναικών που έλαβαν μέρος στην έρευνα ήταν 50,6 έτη. Η πλειονότητα ήταν έγγαμες (65%) και απόφοιτες τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (40%). Το 18,8% είχαν οικογενειακό ιστορικό παθήσεων μαστού και το 7,5% είχαν ατομικό ιστορικό κακοήθειας εκτός μαστού. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η πλειοψηφία των γυναικών αισθάνονται τρωτές απέναντι στον καρκίνο του μαστού και αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα και την επικινδυνότητα του. Οι συσχετίσεις μεταξύ των κλιμάκων έδειξαν ότι η αύξηση της βαθμολογίας στην κλίμακα «μαστογραφία (οφέλη)» σχετίζονταν με αύξηση της βαθμολογίας στην κλίμακα «αυτοεξέταση (οφέλη)». Η ισχυρή αυτό-αποτελεσματικότητα επίσης συνδέθηκε με αύξηση της βαθμολογίας των κινήτρων υγείας και των οφελών της αυτοεξέτασης και μαστογραφίας. Σε ό,τι αφορά στο κίνητρο υγείας διαπιστώθηκε ότι η πλειοψηφία των γυναικών θεωρεί την υγεία τους σημαντική υιοθετόντας υγιείς συμπεριφορές. Τα κίνητρα υγείας συνδέθηκαν με αύξηση των οφελών αναφορικά με τη διενέργεια της μαστογραφίας. Παρά ταύτα, η πλειοψηφία του δείγματος, γυναίκες δηλαδή χωρίς οικογενειακό ιστορικό παθήσεων μαστού είχαν μεγαλύτερη βαθμολογία στην κλίμακα «αυτοεξέταση (εμπόδια/ δυσκολίες)». Ομοίως, γυναίκες χωρίς οικογενειακό ιστορικό παθήσεων μαστού και χωρίς ατομικό ιστορικό κακοήθειας εκτός μαστού είχαν μεγαλύτερη βαθμολογία στην κλίμακα «μαστογραφία (εμπόδια/δυσκολίες)». Συζήτηση: Η πλειοψηφία των γυναικών αναγνωρίζει την αξία του προσυμπτωματικού ελέγχου ενάντια στον καρκίνο του μαστού. Το 70% δήλωσε ότι η ολοκληρωμένη αυτο-εξέταση των μαστών κάθε μήνα θα τις επιτρέψει να βρουν ογκίδια νωρίς και το 97,6% δήλωσε ότι η μαστογραφία μπορεί να επιδράσει ανάλογα στην ανακάλυψη ογκιδίων. Σύμφωνα με το Μοντέλο Πεποιθήσεων για την Υγεία, θεωρία σύμφωνα με την οποία σχεδιάστηκε και στηρίχθηκε το ερωτηματολόγιο που διανεμήθηκε, μια γυναίκα που αισθάνεται τρωτή απέναντι στον καρκίνο του μαστού, αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα της ασθένειας, τα οφέλη υπερτερούν των εμποδίων για την διενέργεια αντίστοιχων προγνωστικών εξετάσεων, διαθέτει κίνητρα υγείας και ισχυρή αυτό-αποτελεσματικότητα έχει περισσότερες πιθανότητες να προβεί στη διενέργεια αυτοεξέτασης και μαστογραφίας Συμπεράσματα: Οι γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα ναι μεν αναγνωρίζουν την σοβαρότητα της ασθένειας, διαθέτουν ισχυρό το αίσθημα της τρωτότητας και αναγνωρίζουν τη σημασία της αυτοεξέτασης και της μαστογραφίας, αλλά αντιμετωπίζουν πολλά εμπόδια ώστε να προβούν σε τακτικό προσυμπτωματικό έλεγχο. Σχεδόν το 50% των γυναικών δεν αισθάνονται ότι μπορούν να αυτοεξετάσουν τους μαστούς τους και η πλειοψηφία των γυναικών που συμμετείχε, η οποία δεν διέθετε οικογενειακό ιστορικό παθήσεων μαστού και ατομικό ιστορικό κακοήθειας εκτός μαστού, αντιλαμβάνονταν περισσότερα εμπόδια στη χρήση μαστογραφίας και στη διενέργεια της αυτοεξέτασης. Προγράμματα πρόληψης και προαγωγής υγείας θα πρέπει να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν από την πολιτεία ώστε να ευαισθητοποιήσουν και να κινητοποιήσουν τις γυναίκες ως προς τη διενέργεια προληπτικών εξετάσεων ενάντια στον καρκίνο του μαστού.
    • Abstract Introduction: Breast cancer is the most common form of cancer in women and it is the main cause of death in women 35-50 years old worldwide. Conducting a screening test leads to early detection of breast cancer, which allows both mortality and morbidity to be reduced, and better quality of life to be achieved. Aim: The present study examines the women's attitudes, perceptions and beliefs regarding screening, specifically for the methods of self-examination and mammography. In addition, it examines women's subjective vulnerability, breast cancer severity, and subjective perceptions of the benefits of self-examination and mammography. It also examines the barriers that prevent women from taking these preventive tests. This study is also looking into the self-efficacy of self-examination as well as the womens’ health motivations. Method: The study involved 80 women aged 35 to 76 who volunteered for the Local Unit of Health of Volos for prescription and / or examination from March to April 2020. The questionnaire was distributed by Champion (1993) based on the Health Believe Model. The women were asked to respond to demographic and clinical characteristics whose analysis was performed with IBM SPSS 21.0 (Statistical Package for Social Sciences). Results: The mean age of the women in the study was 50.6 years. The majority were married (65%) and 40% of these have graduated high school. 18.8% had a family history of breast cancer and 7.5% had no relevant history. The results showed that the majority of women feel vulnerable to breast cancer and realize its seriousness and risk. The correlations between the scales showed that the increase in the score on the "mammography (benefits)" scale was related to an increase in the score on the "self-examination (benefits)" scale. Strong self-efficacy has also been linked to an increase in the score of health incentives and the benefits of self-examination and mammography. As far as health motivation is concerned, it has been found that the majority of women consider their health to be important and as a result they adopt healthier behaviors. Health incentives have been linked to increased benefits with regards to mammography. Nevertheless, the majority of the sample, women without a family history of breast disease, had a higher score on the self-examination (barriers / difficulties) scale . Similarly, women without a family history of breast disease and without an individual history of non-breast cancer had a higher score on the mammography (barriers / difficulties) scale. Discussion: The majority of women recognize the importance of screening for breast cancer. 70% of the women participated said that a complete self-examination of the breasts each month will allow them to find tumors early and 97.6% said that a mammogram can have an effect on the diagnosis of tumors. According to the Health Belief Model (a theory according to which the distributed questionnaire was designed and distributed), a woman who feels vulnerable to breast cancer realizes the severity of the disease, the benefits outweigh the barriers to performing predictive tests, has health motivations and strong self-efficacy is more likely to perform self-examination and mammography. Conclusions: Although women who took part in the study acknowledged the severity of the disease, they had a strong sense of vulnerability and recognized the importance of self-examination and mammography. However, they faced many barriers to regular screening. Nearly 50% of women do not feel they can examine their breasts and the majority of women who did not have a family history of breast disease or an individual history of non-breast cancer found more barriers in terms of using and performing mammograms. Health prevention and promotion programs should be designed and implemented by the government to raise awareness and mobilize women for screening for breast cancer.
  15. Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.