Μελέτη των προβλεπτικών παραγόντων βάσει του Μοντέλου Πεποιθήσεων για την Υγεία αναφορικά με την πρόθεση νέων μητέρων για τον εμβολιασμό των παιδιών τους
εμβολιασμός | παιδιά | μητέρες | διαστακτικότητα | μηνιγγίτιδα Β | αντιλήψεις | Μοντέλο Πεποιθήσεων για την Υγεία | inoculation | children | mothers | hesitation | meningitis B | perceptions | Health Belief Model
2
20
112
πίνακες 6, εικόνες 3, διαγράμματα 4
Σκοπός: Σκοπό της παρούσας μελέτης αποτελεί η διερεύνηση των παραγόντων που μπορούν να θεωρηθούν ως προβλεπτικοί, βάσει του Μοντέλου Πεποιθήσεων για την Υγεία (ΜΠΥ), αναφορικά με την πρόθεση νέων μητέρων να προβούν στον εμβολιασμό των παιδιών τους για την προστασία τους έναντι των παιδικών ασθενειών και συγκεκριμένα της μηνιγγίτιδας τύπου Β, καθώς επίσης και η επίδραση μεταβλητών όπως οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, οι ανατολικού τύπου αξίες των μητέρων και η επικοινωνία και εμπιστοσύνη προς τον παιδίατρο. Επιπλέον διερευνάται ο ρυθμιστικός ρόλος των δημογραφικών και άλλων στοιχείων, όπως είναι το μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο των μητέρων.
Μέθοδος-Δείγμα: Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 228 μητέρες μέσω της συμπλήρωσης ερωτηματολογίου ηλεκτρονικής μορφής σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά το μήνα Ιανουάριο του 2021. Κατά τη δεδομένη στιγμή, το εν λόγω δείγμα είχε τουλάχιστον 1 παιδί το οποίο δεν είχε εμβολιαστεί κατά της μηνιγγίτιδας τύπου Β. Το ερωτηματολόγιο συστάθηκε βασιζόμενο σε αντίστοιχες έρευνες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το πρώτο μέρος του ερωτηματολογίου περιλαμβάνει ερωτήσεις σχετικές με την επικοινωνία και την εμπιστοσύνη προς τον παιδίατρο με σκοπό τη μέτρησή τους. Ακολουθούν ερωτήσεις για τη διερεύνηση των πεποιθήσεων σχετικά με τον εμβολιασμό βάσει του ΜΠΥ, προσαρμοσμένες στον εν λόγω εμβολιασμό. Το τρίτο μέρος του ερωτηματολογίου μετρά τη θρησκευτική πίστη και τις ανατολικού τύπου αξίες των μητέρων ενώ, στο τέλος συμπληρώνονται ορισμένα δημογραφικά στοιχεία. Οι στατιστικές αναλύσεις των δεδομένων πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση του λογισμικού IBM SPSS Statistics 26.
Αποτελέσματα: Ο μέσος όρος ηλικίας των μητέρων που αποτελούν το δείγμα είναι Μ = 38.05 ενώ οι περισσότερες από αυτές (n = 214) δηλώνουν έγγαμες. Επιπλέον, με τη μεγαλύτερη συχνότητα (n = 133) οι συμμετέχουσες δηλώνουν μητέρες 2 παιδιών. Αναφορικά με το εκπαιδευτικό επίπεδο, με μεγαλύτερη συχνότητα (n = 72) δηλώνεται η κατοχή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, ενώ οι περισσότερες συμμετέχουσες (n = 153) χαρακτηρίζουν ως μέτριο το ετήσιο οικογενειακό τους εισόδημα. Τα ευρήματα έδειξαν ότι η ηλικία της μητέρας προβλέπει αρνητικά την πρόθεση εμβολιασμού του παιδιού, F(1,226) = 7.50, p < .01, καθώς για κάθε ένα χρόνο ηλικίας, η πρόθεση εμβολιασμού μειώνεται κατά .06. Όσον αφορά την επίδραση του μορφωτικού επιπέδου, ενδιαφέρον παρουσιάζει η αυξημένη πρόθεση εμβολιασμού στην ομάδα των συμμετεχουσών που κατέχουν μεταπτυχιακό ή διδακτορικό τίτλο σπουδών, διαμέσου της επίδρασης των αντιληπτών οφελών του ΜΠΥ, b = .22, SE = .10,95%, CI = [.05, .43]. Στη συνέχεια, η διάσταση της επικοινωνίας και εμπιστοσύνης προς τον παιδίατρο, φάνηκε να προβλέπει σημαντικά την πρόθεση εμβολιασμού καθώς για κάθε μία μονάδα αύξησης της επικοινωνίας και εμπιστοσύνης, η πρόθεση εμβολιασμού αυξάνεται κατά .81. Επίσης, ο συνδυασμός των διαστάσεων του ΜΠΥ που παρουσιάζει τη μεγαλύτερη προβλεπτική ικανότητα στην πρόθεση εμβολιασμού του παιδιού F(4,223) = 28.76, p < .001, περιλαμβάνει τα αντιληπτά οφέλη και την αντιληπτή τρωτότητα, που προβλέπουν θετικά την πρόθεση εμβολιασμού, όπως και τη διστακτικότητα και το οικονομικό κόστος, ως αντιληπτό εμπόδιο, που προβλέπουν αρνητικά την πρόθεση εμβολιασμού του παιδιού. Τέλος, η επίδραση της θρησκευτικής πίστης αλλά και οι ανατολικού τύπου αξίες των μητέρων, φάνηκε ότι δεν μπορούν να προβλέψουν την πρόθεση εμβολιασμού του παιδιού κατά της μηνιγγίτιδας τύπου Β, όπως επίσης δεν παρατηρήθηκε κάποια σημαντική αλληλεπίδραση ανάμεσα στο μορφωτικό επίπεδο και τις δύο παραπάνω μεταβλητές, αλλά ούτε και την επικοινωνία και την εμπιστοσύνη προς τον παιδίατρο.
Συμπεράσματα: Η παρούσα μελέτη προσφέρει ορισμένα επιπλέον ευρήματα σε σχέση με την επίδραση των δημογραφικών χαρακτηριστικών. Συγκεκριμένα, το μορφωτικό επίπεδο φάνηκε να επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα των προσλαμβανόμενων πληροφοριών και τη διαμόρφωση θετικής στάσης των μητέρων, ενώ αντίθετα όσο αυξάνεται η ηλικία των μητέρων, τόσο δείχνει να μειώνεται η πρόθεση εμβολιασμού του παιδιού. Οι αντιλήψεις σχετικά με την προσλαμβανόμενη τρωτότητα, τα οφέλη και τα εμπόδια μπορούν να επηρεάσουν σε σημαντικό βαθμό την πρόθεση των μητέρων για τον εμβολιασμό των παιδιών τους, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύεται καθοριστικός ο ρόλος της επικοινωνίας και εμπιστοσύνης προς τον παιδίατρο ως προς τη διαμόρφωση της στάσης των μητέρων απέναντι στον παιδικό εμβολιασμό. Οι πάροχοι υγειονομικής φροντίδας θα πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη την επιφυλακτικότητα των μητέρων και κατ’ επέκταση των γονέων και να αφιερώνουν τον απαιτούμενο χρόνο για την παροχή όλων των χρήσιμων και απαραίτητων πληροφοριών αναφορικά με τα οφέλη του εμβολιασμού, ενώ παράλληλα κατά την επικοινωνία, τα αντιληπτά εμπόδια, όπου στην παρούσα μελέτη το οικονομικό κόστος αναδείχθηκε ως το σημαντικότερο, να αντιπαραβάλλονται προς τη χρησιμότητα και αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Η πλήρης ενημέρωση μπορεί να αναδείξει την τρωτότητα και τη σοβαρότητα της νόσου αυξάνοντας την κινητοποίηση των μητέρων για την υιοθέτηση της εν λόγω συμπεριφοράς υγείας.
Λέξεις-κλειδιά: Εμβολιασμός, παιδιά, μητέρες, διστακτικότητα, μηνιγγίτιδα Β, αντιλήψεις, Μοντέλο Πεποιθήσεων για την Υγεία
Purpose: The purpose of the present study is to examine the factors that can be considered as predictive based on the Health Belief Model regarding young mothers’ intention to inoculate their children to protect them from child diseases, specifically from meningitis B and the impact of variables such as religious beliefs, eastern type values of the mothers and communication and trust towards the pediatrician. Moreover, the regulative role of demographic and other elements such as the educational level and financial status of the mothers is examined.
Method-Sample: 228 mothers participated in the study that was carried out through an online questionnaire on social media in January 2021. At that time the sample had at least one child that had not been vaccinated against meningitis B. The questionnaire was formed based on similar studies conducted in Greece and overseas. The first part includes questions regarding the communication and trust towards the pediatrician to measure them. The questions that follow examine the beliefs regarding inoculation based on the HBM adjusted to the specific vaccination. The third part of the questionnaire measures the religious belief and eastern values of the mothers, while finally some demographic elements are filled in. The statistic analysis of the data was conducted with the use of IBM SPSS Statistics 26 software.
Results: The average age of the mothers that compose the sample is 38.05, while most of them (214) declare married. Moreover, with greater frequency they state to be mothers to two children. Regarding their educational level with greater frequency (72) the obtainment of a master’s degree is stated, while most of the participants (153) characterize their annual income average. The results showcase that the mother’s age negatively predicts the intention to vaccinate the child, F(1,226) =7.50, p < .01, as for each year of age, the intention to inoculate the child is decreased by .0.6. Regarding the impact of the educational level, it is interesting that in the group of the participants who hold a masters’ or a PhD degree, there is increased intention to vaccinate their children through the effect of perceived benefits of the HBM, b= .22, SE=.10.95, CI = [.05, .43]. Later, the communicative and trust dissociation from the pediatrician appeared to predict to a high degree the intention to vaccinate, as for each unit of communication and trust, the intention to inoculate is increased by .81. Moreover, the combination of the dimensions of the HBM that shows the highest predictive ability in the intension of child inoculation F(4,223) = 28.76, p < .001, includes the perceived benefits and the vulnerability , that positively foresees the intention to vaccinate, as well as the hesitation and financial cost , as a perceived obstacle , which negatively predicts the intention to vaccinate the child. Lastly, it appears that the effect of religious beliefs and eastern type of values cannot predict the intention to vaccinate the child against meningitis B, and there was no evidence of a significant interaction between the educational background and the above two variables, nor the communication and trust towards the pediatrician.
Conclusions: The present study offers some additional findings related to the impact of some demographic features. Specifically, the educational level appears to significantly affect the quality of the received information and the formation of a positive attitude of the mothers, whereas the more the mothers’ age increases, the more the intention to inoculate children decreases. The perceptions regarding the perceived vulnerability, the benefits and obstacles can greatly affect the mothers’ intention to vaccinate their children, while at the same time the role of communication and trust towards the pediatrician regarding the shape of the mothers’ attitude towards child vaccination, appears to be definitive. The health care providers should take into consideration the hesitation of the mothers’ and by extension of the parents and guardians, so as to dedicate the time to provide all the necessary and useful information regarding the advantages of vaccination, while during the communication, the perceived obstacles from which according to the study the financial cost proves to be the most important one, should be contrasted with the usefulness and effectiveness of the vaccines. Full update can highlight the vulnerability and severeness of the disease increasing the response of behalf of the mothers to adopt the specific health attitude.
Key words: inoculation, children, mothers, hesitation, meningitis B, perceptions, Health Belief Model.
Μελέτη των προβλεπτικών παραγόντων βάσει του Μοντέλου Πεποιθήσεων για την Υγεία αναφορικά με την πρόθεση νέων μητέρων για τον εμβολιασμό των παιδιών τους Περιγραφή: 124439_ΓΙΑΝΝΕΛΟΥ_ΑΘΗΝΑ.pdf (pdf)
Book Reader Άδεια: Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές Πληροφορίες: primary:true Μέγεθος: 0.9 MB
Μελέτη των προβλεπτικών παραγόντων βάσει του Μοντέλου Πεποιθήσεων για την Υγεία αναφορικά με την πρόθεση νέων μητέρων για τον εμβολιασμό των παιδιών τους - Identifier: 90485
Internal display of the 90485 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)