Διερεύνηση της παρουσίας του Συνδρόμου Mobbing και της σχέσης του με το επαγγελματικό στρες των Νοσηλευτών. Η περίπτωση του Γ.Ν.Καλαμάτας.
An investigation of the presence of mobbing syndrome and its relation to nurses’ occupational stress. The case of the General Hospital of Kalamata. (Αγγλική)
Εισαγωγή: Τις τελευταίες δεκαετίες, οι αλλαγές που έχουν πραγματοποιηθεί στο χώρο της εργασίας έχουν οδηγήσει στην ανάδυση νέων κινδύνων στον τομέα της ασφάλειας και της υγείας στην εργασία (Νυφούδη, 2011). Οι εν λόγω κίνδυνοι σχετίζονται με τις αλληλεπιδράσεις που δημιουργούνται στο χώρο εργασίας και συνδέονται με την εκδήλωση φαινομένων όπως το σύνδρομο Mobbing (ηθική/ ψυχολογική παρενόχληση) και το επαγγελματικό στρες (Δελήχα και συν., 2013). Τα δυο αυτά φαινόμενα έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας, καθώς οι πρώτες επιστημονικά τεκμηριωμένες µελέτες καταδεικνύουν πολύ σοβαρές έως καταστροφικές επενέργειες, τόσο για τους εργαζόμενους, τις οικογένειες τους, τον οργανισμό, αλλά και για το σύνολο της κοινωνίας και οικονομίας γενικότερα (Χατζηπασχάλη, 2007, Ρουσοχατζάκη, 2012, Μορφακίδου, 2015).
Σκοπός: Η παρούσα εργασία αποτελεί μια προσπάθεια διερεύνησης της παρουσίας του συνδρόμου Mobbing, καθώς και του βαθμού συσχέτισης του με τις πτυχές του επαγγελματικού στρες των νοσηλευτών του Γ.Ν.Καλαμάτας. Συγκεκριμένα, επιχειρήθηκε η διερεύνηση των προσωπικών αντιδράσεων των νοσηλευτών στο επαγγελματικό στρες σε ότι αφορά: α) την άσκηση του επαγγελματικού ρόλου, β) τις ψυχολογικές αντιδράσεις γ) τις διαπροσωπικές σχέσεις και δ) τη σωματική-φυσική κατάσταση. Επιπρόσθετα, εξετάστηκε η συμβολή της κοινωνικής υποστήριξης, ως πιθανός παράγοντας αντιστάθμισης (coping resource) του επαγγελματικού στρες, καθώς και ως μέσο προστασίας των νοσηλευτών από καταστάσεις του συνδρόμου Mobbing στο χώρο εργασίας τους.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για μια συγχρονική μελέτη η οποία διεξήχθη σε δείγμα 175 νοσηλευτών που εργάζονται στο Γενικό Νοσοκομείο Καλαμάτας. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με τη συμπλήρωση ερευνητικού εργαλείου το όποιο αποτελείται από: i) το ερωτηματολόγιο LIPT (Leymann Inventory of Psychological Terror) για την διερεύνηση του συνδρόμου Mobbing, ii) το ερωτηματολόγιο OSI-R (Occupational Stress Inventory, Revised Edition) για την διερεύνηση του επαγγελματικού στρες και iii) ερωτηματολόγιο κοινωνικών - δημογραφικών – επαγγελματικών χαρακτηριστικών.
Αποτελέσματα της έρευνας: Το σύνδρομο Mobbing φαίνεται να αποτελεί σημαντικό πρόβλημα στο εργασιακό περιβάλλον του Γ.Ν. Καλαμάτας, καθώς το 54,1% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι έχει εκτεθεί σε καταχρηστικές συμπεριφορές του φαινόμενου τους τελευταίους δώδεκα μήνες, με μεγαλύτερο ποσοστό έκθεσης στους νεώτερους και με μικρότερη προϋπηρεσία συμμετέχοντες. Οι συνηθέστεροι τρόποι εκδήλωσης του φαινόμενου ήταν οι συμπεριφορές προσβολής των εργασιακών σχέσεων και παρεμπόδισης της έκφρασης και επικοινωνίας. Επιπλέον, καταδεικνύεται στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση μεταξύ της παρουσίας του συνδρόμου Mobbing και της εμφάνισης αρνητικών αντιδράσεων στο επαγγελματικό στρες σε ότι αφορά: α) την άσκηση του επαγγελματικού τους ρόλου, β) τις ψυχολογικές αντιδράσεις, γ) τις διαπροσωπικές σχέσεις, και δ) τις συνέπειες σε σωματικό επίπεδο. Αντίθετα, διαφάνηκε σημαντική αρνητική συνάφεια της κοινωνικής υποστήριξης, τόσο με την εμφάνιση του συνδρόμου Mobbing, όσο και με τις αρνητικές αντιδράσεις στο επαγγελματικό στρες.
Συμπεράσματα: Το σύνδρομο Mobbing ενδέχεται να αποτελεί σημαντική πηγή εργασιακού στρες, αλλά και το εργασιακό στρες πιθανόν να αποτελεί παράγοντα πυροδότησης των καταχρηστικών καταστάσεων του συνδρόμου, αντίστοιχα. Εντός αυτών των συγκειμένων, η ύπαρξη και η αξιοποίηση της προσωπικής (οικογένεια, φίλοι, γνωστοί κτλ) και της επαγγελματικής (προϊστάμενος, συνάδελφοι, συνεργάτες κτλ) κοινωνικής υποστήριξης διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του φαινομένου και στη μείωση των αρνητικών προσωπικών αντιδράσεων των νοσηλευτών στο επαγγελματικό στρες. Παράγοντας, ο όποιος ενδεχομένως θα μπορούσε να καλλιεργηθεί ή/και να ενσωματωθεί στα μέτρα πρόληψης ή αντιμετώπισης των δυο αυτών φαινομένων στο χώρο εργασίας.
Introduction: In recent decades, the changes in the workplace have led to the emergence of new risks in the field of safety and health at work (Nyfoudi, 2011). These risks are related to the workplace interactions and are associated with the emergence of phenomena such as the Mobbing syndrome (moral and psychological harassment) and the occupational stress (Deliha et al., 2013). These two phenomena have provoked the interest of the scientific community, as the first scientifically documented studies have shown very serious to catastrophic effects not only for the workers, their families and the organization, but also for the whole society and the economy in general (Hatzipaskali, 2007, Rousohatzaki, 2012, Morfakidou, 2015).
Purpose: The present paper is an attempt to investigate the existence of the Mobbing syndrome and the degree of its correlation with aspects of the occupational stress of the nurses of the Kalamata General Hospital. In particular, it was attempted to investigate the personal reactions of nurses to occupational stress as regards a) the implementation of the professional role b) the psychological reactions) the interpersonal relations and d) the physical condition. In addition, the contribution of the social support as a potential, coping resource of occupational stress and as a means of protecting the nurses from the Mobbing syndrome at their workplace was also examined.
Methodology: This is a cross-sectional study, which was carried out on a sample of 175 nurses working at the General Hospital of Kalamata. The data collection was done by completing a research tool consisting of: (i) the Leymann Inventory of Psychological Terror (LIPT) questionnaire for the investigation of the Mobbing syndrome, (ii) the OSI-R (Occupational Stress Inventory, Revised Edition) questionnaire for investigating the occupational stress, and (iii) the socio - demographic - professional profile questionnaire.
Research Results: The Mobbing syndrome appears to be a major problem in the working environment of the General Hospital of Kalamata, with 54.1% of the participants reporting that they have been exposed to abusive behaviors in the past twelve months, with a higher percentage of exposure to the younger and less experienced participants. The most common ways with which the phenomenon was expressed were behaviors of insulting the labor relations and obstructing the expression and the communication. Furthermore, there is a statistically positive correlation between the Mobbing syndrome and the negative reactions towards the occupational stress as regards a) the implementation of the professional role, b) the psychological reactions, c) the interpersonal relationships, and d) the consequences on a physical level. On the other hand, there was a significant, negative affinity of the social support, both with the onset of the Mobbing syndrome and with the negative reactions to the occupational stress.
Conclusion: The Mobbing syndrome appears to be a possible important source of work-related stress, but work-related stress may also be an important factor in triggering the negative effects of the syndrome. Within these contexts, the existence and the utilization of the personal (family, friends, acquaintances etc), professional (boss, colleagues, partners, etc.) social support play an important role in dealing with the onset of the phenomenon and help reduce the negative, personal reactions of the nurses towards the occupational stress. This factor could possibly be cultivated and/or integrated into measures to prevent or deal with these two phenomena at the workplace.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Κύρια Αρχεία Διατριβής
Διερεύνηση της παρουσίας του Συνδρόμου Mobbing και της σχέσης του με το επαγγελματικό στρες των Νοσηλευτών. Η περίπτωση του Γ.Ν.Καλαμάτας. - Identifier: 90466
Internal display of the 90466 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)
