Εισαγωγή: Στη σύγχρονη εποχή όπου η οικονομική κρίση πλήττει όλους τους τομείς και την υγεία, θα πρέπει η ασφάλεια των νοσούντων να αποτελεί κύριο μέλημα των οργανισμών υγείας και ιδιαιτέρως των επαγγελματιών υγείας που απαρτίζουν το χειρουργείο. Στον απαιτητικό αυτό χώρο που η διασυνεργατικότητα αποτελεί κύριο γνώρισμά του, καλούνται να συνεργαστούν άτομα από διάφορες ειδικότητες ιατρών μεταξύ τους αλλά και με το νοσηλευτικό προσωπικό, προκειμένου να εξασφαλισθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα του ασθενούς. Ταυτόχρονα θα πρέπει να υιοθετηθούν αντιλήψεις που θα προάγουν την «κουλτούρα ασφάλειας».
Σκοπός: Η διερεύνηση ύπαρξης του θεσμού της κουλτούρας ασφάλειας και της διασυνεργατικότητας στο χειρουργείο ενός επαρχιακού νοσοκομείου.
Υλικό και μέθοδος: Δείγμα αποτέλεσαν 76 άτομα ιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό που εργάζονται στο Γ.Ν. Σερρών. Χρησιμοποιήθηκαν ως εργαλεία μελέτης το ερωτηματολόγιο κλίμακα εκτίμησης στάσεων ως προς τη συνεργασία ιατρών- νοσηλευτών Jefferson, το εργαλείο Safety Attitude Questionnaire Short form όπου ασχολείται με τις συμπεριφορές ασφάλειας. Το 3ο εργαλείο έρευνας αποτέλεσε η κλίμακα διεπαγγελματικής συνεργασίας Interprofessional Collaboration Scale και το 4ο αφορούσε την εργασιακή ικανοποίηση Job Satisfaction Survey (JSS) του καθηγητή Spector Paul.
Αποτελέσματα: Το κλίμα ομαδικότητας επηρεάζεται από τη συνεργασία, την ηλικία και την εσωστρέφεια των ερωτηθέντων. Ομοίως, το κλίμα ασφάλειας από την εμπειρία του προσωπικού, την άποψη του για τη φύση εργασίας και την εκπαίδευση του. Ο τομέας ικανοποίηση από την εργασία επηρεάζεται από την ηλικία και την άποψη τους για τη φύση της εργασίας. Όσον αφορά τον παράγοντα στρες φαίνεται η επικοινωνία ιατρών- νοσηλευτών να τον επηρεάζει, όπως και οι συνθήκες λειτουργίας και η αυτονομία των νοσοκόμων. Στη διασυνεργατικότητα, η επικοινωνία αποτελεί ισχυρό παράγοντα. Όσον αφορά την κλίμακα Jeffersonως προς τη συνεργασία ιατρών-νος/των στη συνολική βαθμολογίαJeffersonη Μ.Τ. ήταν 46,3 μονάδες, η Μ.Τ. της κοινής εκπαίδευσης-ομαδική εργασία ήταν 22,5. Η φροντίδα έναντι θεραπείας είχε Μ.Τ. 8,9 μονάδες, η αυτονομία νοσοκόμων10,1 και η κυριαρχία ιατρών 5,3 μονάδες. Στο εργαλείο SAQτο «κλίμα ομαδικότητας» και «η ικανοποίηση από την εργασία» απαντούν σε 75,1% και 77,8% αντίστοιχα, δηλαδή οριακά πάνω από το 75%. Όσον αφορά τις άλλες παραμέτρους «το κλίμα ασφάλειας» έχει μέσο όρο 64,4%, η «αναγνώριση στρες» 62,8%, οι «αντιλήψεις διοίκησης- διοίκηση τμήματος» 65,5%. Αισθητά μικρό ποσοστό εμφανίζουν οι παράμετροι «αντίληψη διοίκησης- νοσοκομείο» με μόλις 51,1% και «συνθήκες εργασίας» με 55,4%. Στο εργαλείο για τη διεπαγγελματική συνεργασία στις κλίμακες “Communication”, “Accommodation”, και “Isolation” η Μ.Τ. ήταν αντίστοιχα 13, 12,9 και 7,8 μονάδες. Στο εργαλείο για την εργασιακή ικανοποίηση ικανοποιημένοι εμφανίζονται οι συμμετέχοντες από την εποπτεία- επίβλεψη κατά 68,9%,τους συναδέλφους κατά 60,8% και τη φύση της εργασίας κατά 70,3%. Στις χαμηλότερες θέσεις ικανοποίησης βρίσκονται ο μισθός, η προαγωγή και οι ανταμοιβές με 1,4%, 2,7% και 4,1% αντίστοιχα. Μόλις το 8,1% φάνηκε ικανοποιημένο από την εργασία του.
Συμπεράσματα: Η καλή συνεργασία και επικοινωνία της διεπιστημονικής ομάδας καθώς και η συνεχής εκπαίδευση συμβάλλει στην ασφάλεια των ασθενών. Η διασυνεργατικότητα φαίνεται να επηρεάζεται θετικά από την καλή σχέση ιατρών-νος/των, την ομαλή επικοινωνία, την ικανοποίηση από την εργασία και τη διοίκηση του νοσοκομείου, ενώ αρνητικά από την ύπαρξη στρες σε συνδυασμό με μη ικανοποιητική επικοινωνία. Η ενίσχυση της διασυνεργατικότητας και η καλυτέρευση της επικοινωνίας μέσω προγραμμάτων βελτίωσης, θα ενισχύσει τους δεσμούς της ομάδας και θα καλυτερεύσει τις συνθήκες εργασίας στο χειρουργείο, με αποτέλεσμα την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας.
Introduction: In this modern era in which all the sectors of health have been hit by the economic crisis, the safety of the patients should constitute the main concern of the health organizations and especially the operating theatre. This demanding sector, in which intercollaboration is called to cooperate with individuals from different specialist doctors together, and with the nursing staff so as to secure the best possible result for the patient. Simultaneously, perceptions must be adopted which generate “safety culture”.
Aim: The investigation of the existence of the safety culture institution and intercollaboration in the operating theatre of a provincial hospital.
Material and Method: Sample result of 76 individuals, doctors and nursing staff who work in the General hospital of Serres. They were used as study tools for the attitude scale questionnaire with respect to the collaboration doctors-nurses Jefferson, the tool Safety Attitude Questionnaire short form which deals with the attitude of safety. The 3rd research tool constituted the scale of Interprofessional Collaboration on Scale and the 4th constituted job satisfaction, Job Satisfaction Survey (JSS) by professor Spector Paul.
Conclusion: The teamwork climate is affected by cooperation, age and introversion of the respondents. Similarly, the safety climate from the experience of the staff and their opinion on the nature of work and their training. The job satisfaction sector is affected by their age and their opinion on the nature of work. As far as the stress factor is concerned communication between doctor-nursing staff seems to affect it, as well as working conditions and the autonomy of the nurses. In intercollaboration, communication constitutes a strong factor. As far as the Jefferson scale towards cooperation of doctors-nursing staff as a total score is concerned Jefferson average it was 46.3 points, the average of common training- teamwork was 22.5, care versus therapy had an average of 8.9 points, autonomy of nurses 10.1 and sovereignty of doctors 5.3 points. The SAQ tool “teamwork climate” and “job satisfaction” were 75.1% and 77.8% respectively, that is marginally over 75%. As far as the other parameters were concerned “safety climate” had an average of 64.4%, “stress recognition” 62.8%, “management perceptions- department management” 65.5%. The parameters of “hospital management perceptions” and “working conditions” showed a significant small percentage of 51.1% and 55.4% respectively. The tool for interproffessional cooperation in the “Communication”, “Accommodation” and “Isolation” climate, the average was 13, 12.9, and 7.8 points respectively. The tool for job satisfaction the participants in supervision-monitoring were at 68.9%, colleagues at 60.8% and nature of work at 70.3%. In the lowest places of satisfaction wage, promotion and rewards are found at 1.4%, 2.7% and 4.1% respectively. Only 8.1% were found satisfied from the job.
Conclusion: Good cooperation and communication in the interprofessional team, in addition to continuous training contributes to the safety of the patients .Intercollaboration seems to be positively affected by a good relationship between doctors-nursing staff, smooth communication, job satisfaction and hospital management, however, it is negatively affected by the existence of stress in combination with non- satisfactory communication. The reinforcement of intercollaboration and the improvement of communication through improvement programmes, will reinforce the ties of the team and improve working conditions in the operating theatre, with result the provision of quality health services.
Εκτίμηση κλίματος ασφάλειας και διασυνεργατικότητας στο χειρουργείο