Υγρά απόβλητα και Wastewater | Διυλιστήριο και Refinery | Τυροκομείο και Cheese factory | Βαφείο-Φινιριστήριο και Dye-Finishing | Ελαιοτριβείο και Olive mill | Ελλάδα και Greece
Η αλματώδης αύξηση του πληθυσμού, οι σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις και η εκβιομηχάνιση σε συνδυασμό με τον υπερκαταναλωτικό τρόπο ζωής των τελευταίων δεκαετιών οδήγησαν σε υπερπαραγωγή αγαθών και προϊόντων, αυξάνοντας ταυτόχρονα την παραγωγή υγρών και στερεών αποβλήτων. Παράλληλα η λειψυδρία, αποτέλεσμα της υπερκατανάλωσης νερού, της μόλυνσης των υδροφορέων και της κλιματικής αλλαγής, απειλεί ήδη μεγάλο μέρος του πλανήτη και στο εγγύς μέλλον θα αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της σύγχρονης εποχής. Η μέχρι πρόσφατα επικρατούσα άποψη για την επεξεργασία των αποβλήτων με σκοπό αποκλειστικά την μείωση του φορτίου των αποβλήτων, απαιτεί εκσυγχρονισμό : η επεξεργασία των υγρών αποβλήτων που συνδυάζει τον καθαρισμό του νερού, με την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίησή του με ταυτόχρονη ανάκτηση χρήσιμων υποπροϊόντων των αποβλήτων αποτελεί τη νέα πρόκληση στο πεδίο της αειφορίας και της αποτελεσματικής διαχείρισης των λυμάτων.
Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τέσσερεις χαρακτηριστικοί βιομηχανικοί κλάδοι της Ελλάδας με υψηλή κατανάλωση νερού και μεγάλη παραγωγή αποβλήτων. Αναπτύσσονται οι γενικές μέθοδοι και οι τρέχουσες τάσεις της επεξεργασίας των αποβλήτων για κάθε κλάδο και εξετάζονται χαρακτηριστικές μονάδες καθενός από αυτούς στην ελληνική επικράτεια : ενός διυλιστηρίου στον Ασπρόπυργο, ενός τυροκομείου στους Δελφούς, ενός βαφείου-φινιριστηρίου στην Βοιωτία και των ελαιουργείων στην περιοχή της Μεσσηνίας. Για κάθε μονάδα παρουσιάζεται η παραγωγική διαδικασία και περιγράφεται η εγκατάσταση της επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων. Αποδίδονται τα αποτελέσματα της επεξεργασίας και εξετάζεται η αποτελεσματικότητά της συγκρινόμενη με τα όρια διάθεσης στον εκάστοτε αποδέκτη. Οι μονάδες τέλος συγκρίνονται ως προς την ανακύκλωση νερού και την ανάκτηση χρήσιμων υποπροϊόντων από τα απόβλητα όπως επιβάλλει η κυκλική οικονομία που εισήχθη ως ένα νέο μοντέλο αειφορίας.
Η μελέτη των τεσσάρων διαφορετικών βιομηχανιών κατέδειξε σαφείς διαφορές στο ρυθμό του εκσυγχρονισμού της επεξεργασίας των υγρών τους λυμάτων, με το τυροκομείο να πρωτοστατεί διαχωρίζοντας τα υγρά απόβλητα, ανακυκλώνοντας το νερό και ανακτώντας χρήσιμα υποπροϊόντα με ταυτόχρονη δραστική μείωση του ρυπογόνου φορτίου, ώστε η εκροή να υποβαθμίζεται σε όρια πολύ χαμηλότερα από του διαθέσιμου αποδέκτη. Αντίθετα, το διυλιστήριο παρότι ανακτά υδρογονάνθρακες και επαναχρησιμοποιεί μέρος του νερού της επεξεργασίας, η επεξεργασμένη εκροή του καταφέρνει οριακά να ξεπερνά τα όρια διάθεσης. Σε δεινότερη θέση βρίσκεται το βαφείο-φινιριστήριο που παρότι το επεξεργασμένο νερό του είναι κάτω των ορίων του αποδέκτη, δεν ευθυγραμμίζεται με τις αρχές της αειφορίας, αφού ούτε ανακυκλώνει το νερό, ούτε ανακτά χρήσιμα υποπροϊόντα από τα απόβλητα. Τέλος ο κλάδος των ελαιοτριβείων σπάνια επεξεργάζεται τα υγρά απόβλητά του σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων, οδηγώντας τα ελαφρά επεξεργασμένα απόβλητά του σε λίμνες εξάτμισης, που λόγω των συνήθως ελλιπών κατασκευαστικών προτύπων, δεν μπορούν να αποτρέψουν την κατάληξη των υγρών αποβλήτων στους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες.
Η συγκριτική αυτή μελέτη, επισημαίνοντας τις προκλήσεις στην επεξεργασία των υγρών αποβλήτων, αποτελεί τη βάση για εύρεση σύγχρονων, αειφόρων και σχετικά οικονομικών λύσεων επέκτασης της διαχείρισης αποβλήτων μερικών χαρακτηριστικών βιομηχανικών κλάδων στην Ελλάδα, που ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης οφείλει να υπακούσει στις νέες κατευθύνσεις που επιτάσσει η κυκλική οικονομία και η προστασία του περιβάλλοντος.
Current technological advances, the enhanced industrialization and the rapid population growth, under the prism of the over-consuming modern lifestyle have led to imbalances and oversupply of goods and products. In the absence of holistic approaches, this inevitably leads to increased generation of liquid and solid waste. In parallel, water scarcity, the consequence of over-consumption of water, pollution of aquifers and climate change, has already threatened the environment and it is considered as the forthcoming challenge for the planet. Therefore, the prevailing view of waste management focusing solely on the elimination of waste load requires transformative resolutions: wastewater management which combines water treatment with recycling and reuse while recovering useful waste by-products is the new challenge in the field of sustainability and efficient wastewater management.
Our study focuses on four typical industrial sectors of Greece exhibiting with high water consumption and high waste production. The current trends of waste treatment for each sector are displayed, by examining the practices in representative units: a refinery in Aspropyrgos, a cheese factory in Delphi, a dye-finishing factory in Boeotia and the olive mills in the region of Messinia. Following a review for the production process for each unit, we describe the wastewater treatment installation and the comparisons of its effectiveness, considering the disposal limits of the respective recipient. To record the current status of compliance with circular economy requirements, we performed a comparative analysis for the water recycling and recovery of valid by-products from waste processes in each sector.
Our analysis identifies sharp differences in the pace of modernization for the wastewater treatment processes, with the cheese factory being very efficient in segregating the liquid waste, recycling the water and recovering the valuable by-products, while drastically reducing the polluting load so that the outflow is degraded much lower than the recipient limits. Remarkably, the refinery recovers hydrocarbons and reuses part of the treatment water, however, the treated outflow marginally succeeds in exceeding the disposal limits. On contrary, the dye-finishing factory does not fully align with the principles of sustainability, regardless of the lower and acceptable limits of its treated water compared to recipient levels: it neither recycles water nor recovers useful by-products from waste. In the same line of evidence, the olive mill industry rarely treats its liquid waste in wastewater treatment plants, leading its lightly treated waste to exhaust ponds. Due to the deficient construction standards, these ponds fail to prevent the discharge of wastewater into the underground aquifers.
By identifying the challenges in liquid waste management practices in representative disciplines of local businesses, our comparative study set the basis for the generation of innovative and cost-effective solutions in industry of Greece, which, as a member of the European Union, is obliged to follow the new directions imposed by the principles of sustainability.
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΛΥΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ