Απόβλητα τόνερ - μελανοδοχείων και ανάπτυξη ολοκληρωμένου συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης τους ως Απόβλητα Ηλεκτρικού & Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) στην Ελλάδα

Toner and ink cartridge waste and development of an integrated management system in Greece (Αγγλική)

  1. MSc thesis
  2. Χατζηζήση, Χαρά
  3. Διαχείριση Αποβλήτων (ΔΙΑ)
  4. 16 Μαίου 2020 [2020-05-16]
  5. Ελληνικά
  6. 109
  7. Κωνσταντακοπούλου, Φωτεινή
  8. Κωνσταντακοπούλου, Φωτεινή | Μαλαμάκης, Απόστολος
  9. Απόβλητα δοχεία τόνερ & μελανιών | ΑΗΗΕ | Σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων | Επικίνδυνα στερεά απόβλητα | Προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση | Κυκλική οικονομία | Ανακύκλωση
  10. 1
  11. 16
  12. 26
  13. Περιέχει: πίνακες, διαγράμματα, εικόνες
    • Τα Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) αποτελούν ένα ρεύμα αποβλήτων με ποσότητες που συνεχώς αυξάνονται τα τελευταία χρόνια. Τα ΑΗΗΕ εντάσσονται στα στερεά απόβλητα και συνεπώς διέπονται από τις στρατηγικές διαχείρισης που υιοθετούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά σε εθνικό επίπεδο για αυτά. Επιπλέον τα ΑΗΗΕ εντάσσονται στα ειδικά ρεύματα των στερεών αποβλήτων και η συνολική διαχείριση τους βασίζεται στην έννοια της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού και στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Τα δοχεία τόνερ και μελανιών που περιέχουν ηλεκτρονικά εξαρτήματα (π.χ. ηλεκτρονικό τσιπ) εντάσσονται στο πεδίο των ΗΗΕ και κατ’ επέκταση στην έννοια της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού. Tα δοχεία τόνερ και μελανιών που κυκλοφορούν στην ευρωπαϊκή και ελληνική αγορά διαχωρίζονται σε αυτά που κυκλοφορούν από τους Original Equipment Manufacturer (OEM), στα συμβατά δοχεία (εκτός OEM) που κυκλοφορούν με το εμπορικό σήμα τρίτου κατασκευαστή, στα παραποιημένα καινούργια δοχεία από τρίτους κατασκευαστές (εκτός OEM) που κυκλοφορούν παράνομα στην αγορά με το εμπορικό σήμα των OEM και στα ανακατασκευασμένα (remanufactured) δοχεία. Στο τέλος κύκλου ζωής τους και από τη στιγμή που τα δοχεία τόνερ και μελανιών πληρούν τα κριτήρια του χαρακτηρισμού του ως απόβλητα σύμφωνα με τον ορισμό που δίνεται για τα απόβλητα στο Ν.4042/2012, εμπίπτουν στη νομοθεσία και τις διαδικασίες για τη διαχείριση αποβλήτων και πρέπει να διαχειριστούν ανάλογα. Με βάση τα ειδικά χαρακτηριστικά τους τα απόβλητα δοχεία τόνερ και μελανιών ταξινομούνται βάσει του Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων (ΕΚΑ) στο κατοπτρικό ζεύγος κωδικών ΕΚΑ 16 02 15* και 16 02 16. Ωστόσο εφόσον δεν είναι δυνατή η διάκριση τους διαχειρίζονται ως επικίνδυνα απόβλητα ώστε να επιτυγχάνεται η εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών διαχείρισης και ιχνηλασιμότητας. Τα δοχεία τόνερ και μελανιών σε γενικές γραμμές έχουν μικρό χρόνο προσδόκιμου ζωής από άλλα είδη ΗΗΕ γεγονός που δημιουργεί τον κίνδυνο αντιμετώπισης τους ως προϊόντα χαμηλότερης αξίας με αποτέλεσμα την πιθανά ευκολότερη ή μη ορθή απόρριψη τους από το χρήστη. Συνεπώς η ενημέρωση των χρηστών, οι απλές διαδικασίες για την κατάλληλη απόρριψη τους και η οργάνωση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης είναι σημαντικές για τη συλλογή και την ορθή διαχείριση τους ως απόβλητα. Στόχος της εργασίας είναι η αναλυτική παρουσίαση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης των αποβλήτων δοχείων τόνερ και μελανιών με βάση τα όσα ορίζονται στη νομοθεσία για τα ΑΗΗΕ και τα επικίνδυνα απόβλητα και δίνοντας προτεραιότητα στην προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση με στόχο την επίτευξη βέλτιστων περιβαλλοντικών αποτελεσμάτων. Προκειμένου να επιτυγχάνεται η ορθή διαχείριση αλλά και η επίτευξη υψηλών στόχων επαναχρησιμοποίησης θα πρέπει να ενθαρρύνεται η ξεχωριστή συλλογή των αποβλήτων με τη χρήση κατάλληλων πιστοποιημένων μέσων και διαδικασιών μεταφοράς. Πηγές συλλογής για τα απόβλητα δοχεία τόνερ και μελανιών αποτελούν οι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς, τα καταστήματα λιανικής πώλησης ΗΗΕ αλλά και οι μονάδες επεξεργασίας ΑΗΗΕ εφόσον τα απόβλητα δοχεία προκύπτουν κατά τη διαδικασία απορρύπανσης των αποβλήτων φωτοτυπικών και εκτυπωτικών μηχανημάτων. Η αύξηση των ποσοτήτων συλλογής αποτελεί βασικό στόχο με έμφαση να δίνεται στην αύξηση των ποσοτήτων αποβλήτων που προέρχονται από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς καθώς και από τα καταστήματα λιανικής πώλησης ΗΗΕ μέσω της τοποθέτησης επιπλέον μέσων συλλογής και την ανάπτυξης του δικτύου πανελλαδικά. Τα απόβλητα δοχεία κατόπιν της συλλογής τους κατευθύνονται σε αδειοδοτημένη μονάδα για τη διαχείριση τους όπου υποβάλλονται σε μια σειρά διαδικασιών έχοντας ως κύριο στόχο την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση. Οι διαδικασίες της μονάδας συνοψίζονται στην παραλαβή, εκφόρτωση και ταξινόμηση των αποβλήτων στα απόβλητα δοχεία τόνερ και απόβλητα δοχεία μελανιών, στη διαδικασία αρχικού ελέγχου που περιλαμβάνει τον οπτικό έλεγχο ώστε να διαπιστωθεί η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης, στην απορρύπανση των αποβλήτων δοχείων από το γραφίτη ή μελάνι αντίστοιχα, στην προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση των αποβλήτων δοχείων που έχουν κριθεί κατάλληλα από τον αρχικό έλεγχο και στην αποσυναρμολόγηση - επεξεργασία των δοχείων που απέτυχαν τον αρχικό έλεγχο ή κρίθηκαν ακατάλληλα κατά τη διαδικασία προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση. Το τελευταίο στάδιο της διαχείρισης στη μονάδα αποτελεί η διάθεση των αποβλήτων που έχουν προκύψει από την απορρύπανση και την αποσυναρμολόγηση των αποβλήτων δοχείων αλλά και η διάθεση των προϊόντων (προετοιμασμένα για επαναχρησιμοποίηση δοχεία τόνερ και μελάνια) αφού έχει ολοκληρωθεί ο αποχαρακτηρισμός τους. Στο τελευταίο στάδιο της εργασίας παρουσιάζονται τα αποτελέσματα του προτεινόμενου σχεδίου διαχείρισης των αποβλήτων δοχείων τόνερ και μελανιών και εξάγονται συμπεράσματα και προτάσεις για βελτίωση και μελλοντική έρευνα.
    • Waste Electrical and Electronic Equipment (WEEE) is a waste stream with constantly increasing quantities in recent years. WEEE is integrated into solid waste management and therefore the management strategies and tools adopted at European and national level are applicable in this waste stream too. In addition, WEEE is regarded as special type of waste and their management is based on Extended Producer Responsibility (EPR) and the “polluter pays” principle. Toner and ink cartridges which contain electrical parts (e.g. electronic chip) fall within the scope of Electrical and Electronic Equipment (EEE) and therefore on EPR’s principle. Toner and ink cartridges in European and Greek market are separated in Original Equipment Manufacturer (OEM) cartridges, compatible non-OEM cartridges manufactured and sold under a third-party brand, counterfeit new cartridges manufactured by a third-party (non-OEM) but illegally branded under an OEM brand name and remanufactured cartridges. At their end-of-life (EOL) cycle and once toner and ink cartridges meet the waste criteria according to the Law 4042/2012 definition, they fall in the scope of waste management legislation and must be managed as waste. Due to their special characteristics toner and ink waste cartridges are classified according to the European Waste Catalog (EWC) as 16 02 15* and 16 02 16. However as far as it is not possible to distinguish them toner and ink waste cartridges are managed as hazardous waste in order to achieve best management practices and traceability. Toner and ink cartridges have short lifetime compared to other types of EEE which includes the risk of being treated as value-less products resulting in easier or improper disposal by the user. Therefore, it is important to inform users, adopt simple procedures for their proper disposal and organize an integrated waste management plan. The aim of the project is to present an integrated waste management plan for toner and ink waste cartridges based on the WEEE and hazardous waste legislation giving priority to the preparation for reuse in order to achieve optimal environmental results. Separate waste collection by using certified means of transport and waste collection facilities should be encouraged in order to achieve proper management and meet high reuse objectives. Collection points for toner and ink waste cartridges are public and private entities, EEE retailers and WEEE treatment facilities as long as waste cartridges are generated during the decontamination of photocopiers and printing machines. The collection increase is a key objective giving emphasis on increasing the amounts of waste cartridges collection from public and private entities and EEE retailers by placing more collection facilities and developing the network in a national level. After collection the waste cartridges are directed to a treatment facility where they are decontaminated and undergo different procedures having as primary goal the preparation for reuse. The treatment facility procedures are the waste reception, the unloading and sorting of toner waste cartridges an ink waste cartridges, the initial inspection which includes visual inspection in order to determine their reusability, the decontamination of cartridges by removing the toner or ink, the preparation for reuse of waste cartridges approved by the initial inspection, the disassembly - treatment of cartridges that failed the initial inspection or where rejected as inappropriate during the preparation for reuse process. The final stage of the treatment facility waste management is the disposal of waste resulting from decontamination and disassembly procedures and the disposal of products (prepared for reuse toner and ink cartridges) after the end of waste status. To summarize, this project presents the results of the proposed integrated waste management plan for toner and ink cartridges waste and result to conclusions and suggestions for improvement and future research.
  15. Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Διεθνές