Τα φράγματα είναι μεγάλα τεχνικά έργα για την αποθήκευση, παρωχέτευση ή ανάσχεση της φυσικής παροχής ενός υδατορέματος εξυπηρετώντας ταυτόχρονα πολλούς λειτουργικούς σκοπούς όπως την ύδρευση και άρδευση περιοχών, την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κλπ. Ωστόσο η κατασκευή φραγμάτων αποτελεί μια, μεγάλης έκτασης, παρέμβαση στο περιβάλλον με σημαντικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
Στην παρούσα εργασία μελετάται η επίδραση των φραγμάτων στη μεταβολή του φυσικού υδρολογικού καθεστώτος των ποταμών. Αρχικά, συλλέχθηκαν και αναλύθηκαν υδρολογικά στοιχεία, διάρκειας περίπου 20 ετών, από τις θέσεις ανάντη και κατάντη δύο μεγάλων φραγμάτων της δυτικής Ελλάδας, το φράγμα Κρεμαστών και το φράγμα Πουρναρίου. Τα προαναφερθέντα υδρολογικά στοιχεία αναλύθηκαν με το λογισμικό ΙΗΑ (Indicators of Hydrologic Alteration) το οποίο παρείχε πληροφορίες για τις αλλαγές που εντοπίστηκαν σε χαρακτηριστικούς υδρολογικούς δείκτες, στις θέσεις ανάντη και κατάντη των δύο φραγμάτων.
Κατά την επεξεργασία των αποτελεσμάτων δόθηκε έμφαση σε συγκεκριμένες υδρολογικές παραμέτρους, που είναι κρίσιμες για την αξιολόγηση των υδρολογικών μεταβολών που προκαλούνται από την κατασκευή και λειτουργία των φραγμάτων. Οι παράμετροι που εξετάστηκαν είναι η ελάχιστη παροχή των 30 ημερών, η μέση μηνιαία παροχή του Αυγούστου, ο δείκτης βασικής ροής, η ημερομηνία εμφάνισης των ελαχίστων ροών, ο αριθμός των χαμηλών παροχών κατάντη, η συχνότητα εμφάνισης των πολύ χαμηλών ροών ενώ συνυπολογίστηκε και η γενικότερη μεταβολή επιπρόσθετων παραμέτρων.
Από την ανάλυση των μεταβολών των προηγούμενων παραμέτρων προέκυψε ότι η κατασκευή και λειτουργία των δύο φραγμάτων επηρέασαν τις υδρολογικές συνθήκες κατάντη των υδατορεμμάτων προκαλώντας:
Αύξηση του αριθμού και των τιμών χαμηλών παροχών, με πτωτική ωστόσο μακροχρόνια τάση ενδεχομένως λόγω μείωσης της ζήτησης νερού ή αλλαγής της διαχειριστικής συμπεριφοράς της ΔΕΗ.
Αύξηση της συχνότητας των πολύ χαμηλών ροών, λόγω ρύθμισης της παροχής ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες.
Αύξηση των μέσων ημερήσιων και των χαμηλών παροχών, κατά τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες, λόγω αυξημένων ενεργειακών και αρδευτικών τοπικών αναγκών.
Μείωση των υψηλών παροχών, λόγω συγκράτησης και αποθήκευσης υδάτων κατά τους χειμερινούς μήνες.
Αύξηση της διακύμανσης των τιμών παροχών λόγω φαινομένου hydropeaking, δηλαδή λόγω συγκράτησης νερού για μεγάλα χρονικά διαστήματα και ξαφνικής απελευθέρωσής του σε μικρό χρονικό διάστημα.
Αλλαγή εμφάνισης ελαχίστων ροών, από την καλοκαιρινή περίοδο και εντεύθεν, σε όλη τη διάρκεια του έτους.
Dams are large structures used for storage, water supply or halting natural river flows while serving several operational purposes such as water supply, irrigation, energy production etc. However the construction of dams is a large-scale environmental intervention with significant environmental and social impacts.
The current thesis studies the impacts of dams on the alteration of the natural hydrological regime of rivers. Initially, the hydrological data of approximately 20 years period were collected and analyzed. Those data were collected from sites upstream and downstream of two large dams in western Greece: Kremasta Dam and Pournari Dam. The aforementioned hydrological data were analyzed with the IHA software (Indicators of Hydrologic Alteration) which provided information on the alteration of typical hydrological indicators from sites upstream and downstream of the two dams.
During processing of the results, emphasis was placed on specific hydrological parameters which are critical to the assessment of the hydrological alterations caused by the construction and operation of dams. The parameters that were monitored are “30-day minimum”, “monthly flows for August”, “Base Flow Index”, “Date of minimum flow”, “”Low pulse count”, “Extreme low flows (Frequency)” as well as the overall alteration of some additional parameters.
An analysis of the alteration of the previously mentioned parameters showed that the construction and operation of these two large dams affected the hydrological conditions downstream and upstream, causing:
Increase of the number and the values of low flows with long-term downward trend possibly due to reduction of water demand or change of the Hellenic Public Power Corporation’s water management behavior.
Increase of the extreme low flows’ frequency due to flow adjustments, made in order to meet local needs.
Increase of daily average and low flows during summer and autumn due to high energy and irrigation needs.
Decrease of high flows, due to water retention during winter.
Increase of flows’ fluctuation due to hydropeaking, namely due to long term water retention and its sudden release.
Change of minimum flow dates, from the second semester of each year to all year round.
Items in Apothesis are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
Main Files
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΠΟΤΑΜΩΝ - Identifier: 81607
Internal display of the 81607 entity interconnections (Node labels correspond to identifiers)
